Virus dastlab hayvonlardan odamlarga uzatilgan, ammo endi u odamdan odamga bevosita teriga teginish orqali, masalan, jinsiy aloqa paytida va nafas olish tomchilari orqali ham yuqishi mumkin agar bemor odam so’g’lom odamga yaqin masofada aksirsa, yoki unga yaqin masofada gapirsa yuqishi mumkin.

Virus boshqa narsalarga, jumladan choyshablar, kiyim-kechak va sochiqlarga tegish orqali ham yuqishi mumkin.

Maymun chechagi kasalligi maymunlar, kalamushlar kabi kasal hayvonlar bilan yaqin aloqadabo’lgan odamlarga yuqishi mumkin.

Kasallik grippga o'xshash simptomlar, shuningdek, terida toshmalar va pufakchalar ko’payish bilan kechadi . Ko'pincha toshma yuzda paydo bo'ladi va keyin tananing boshqa qismlariga, ko'pincha kaft va oyoq tagiga tarqaladi.

Og'ir holatlarda jarohatlar butun tanani, ayniqsa og'izni, ko'zni va jinsiy a'zolarni qamrab olishi mumkin.

Juda qichima yoki og'riqli bo'lishi mumkin bo'lgan toshma bir necha bosqichdan o'tadi. Oxir-oqibat, uning o'rnida qobiq paydo bo'ladi, u keyinchalik tushadi. Bu chandiqlarga olib kelishi mumkin.

Kasallikning umumiy davomiyligi 14 dan 21 kungacha, u o'z-o'zidan ketishi mumkin.

Ammo ba'zi hollarda virusni yuqtirish o'limga olib keladi (o'rtacha yuztadan to'rtta holatda), ayniqsa zaif guruhlar, shu jumladan yosh bolalarda.

Uchquduq tuman SEO va JS bo’limi.

    Xalq deputatlari tuman Kengashining navbatdagi to‘qson birinchi sessiyasining kun tartibida quyidagi masalalar ko‘rib chiqildi.
Kun tartibidagi birinchi masala;2024-yilning o‘tgan davri davomida tuman kambag‘allikni qisqartirish va bandlikka ko‘maklashish bo‘limi tomonidan amalga oshirilgan ishlar to‘g‘risida.
    Tuman kambag‘allikni qisqartirish va bandlikka ko‘maklashish bo‘limi boshlig‘i I.Rasulov hisobot berdi.
Kun tartibidagi ikkinchi masala; Tuman TIF “Milliybank” Uchquduq filiali va “Mikrokreditbank” ATB Uchquduq bank xizmatlari markazi tomonidan ajratilgan kreditlar va qarzdorliklarni so‘ndirish bo‘yicha amalga oshirilgan ishlar to‘g‘risida;
TIF Milliy bank tuman filiali boshlig‘i M.Ergashov va Mikrokredit bank xizmatlari boshlig‘i A.Shamsiyevlar hisobot berib o‘tdi.
Navbatdagi masala; O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi, xalq deputatlari mahalliy Kengashlari deputatligiga saylov o‘tkazuvchi uchastka saylov komissiyalari a’zoligiga nomzodlarni tavsiya etish to‘g‘risida sessiyaga raislik qiluvchi N.Najmiddinova axborot berib o‘tdi.
Navbatdagi masala;“Ijtimoiy tashabbus” respublika ko‘rik-tanlovining tuman bosqichi to‘g‘risidagi masala yuzasidan sessiyaga raislik qiluvchi N.Najmiddinova axborot berib o‘tdi.

    Юртимизда қулай инвестиция муҳитини яратиш, хорижий инвесторларга тадбиркорлик фаолиятини йўлга қўйиши учун имкониятларни кенгайтириш масаласига алоҳида эътибор қаратиб келинмоқда. Натижада хорижий сармоядорларнинг мамлакатимизга бўлган қизиқиши ортиб, ҳамкорликдаги йирик лойиҳаларни амалга ошириш бўйича саъй-ҳаракатлар кўлами тобора кенгайиб бормоқда.
    Бугун Учқудуқ туманида хорижий инвесторлар билан ҳамкорликда 5 та қўшма корхона фаолият олиб бормоқда. Жорий йилда улар сонининг ортиши кутилмоқда. Ҳа, Учқудуқ тумани ер ости бойликларга кон ҳудуд ҳисобланади. Бу ерда Менделеев даврий системасидаги барча элементларни учратиш мумкин. Шу боис хорижий инвесторларнинг қизиқиши кундан-кунга ортмоқда.
     Хитой халқ республикаси Хуби провинциясидан ташриф буюрган инвесторлар билан Учқудуқ туман ҳокими в.в.б Д.Шакаров инвестицион лойиҳаларни амалиётга татбиқ этиш борасида музокаралар олиб борди. Қиймати 1 млн. АҚШ долларни ташкил этадиган ушбу лойиҳа амалга ошириладиган бўлса дастлаб, 20 та янги иш ўрни яратилади.
    Муҳокамалар чоғида асосий эътибор нафақат қимматбаҳо фируза (бирюза) тошини қазиб олиш балки қайта ишлашни шу ернинг ўзида амалга оширишга қаратилди.
    Ушбу лойиҳаси юзасидан 25-26 август кунлари кенг миқёсда музокаралар олиб борилади.

УЧҚУДУҚ ТУМАН ҲОКИМЛИГИ АХБОРОТ ХИЗМАТИ

САВОЛ;

Менинг мулкимга бошқа бир шахс томонидан атайлаб зарар етказилди. Энди ўша шахсга қонун бўйича қандай жавобгарлик бор ?

ЖАВОБ;

Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекснинг 61 прим 2-моддасига кўра, ўзганинг мулкини қасддан нобуд қилиш ёки унга зарар етказиш, оз миқдорни ташкил этса, - базавий ҳисоблаш миқдорининг беш бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.

Ўзганинг мулкини қасддан нобуд қилиш ёки унга зарар етказиш кўп бўлмаган миқдорни ташкил этса, - базавий ҳисоблаш миқдорининг беш бараваридан ўн бараваригача (3 400 000 сўм) миқдорда жарима солишга ёки ўн беш суткагача муддатга маъмурий қамоққа олишга сабаб бўлади.

 Оз миқдор деганда базавий ҳисоблаш миқдорининг ўттиз баравари (10 200 000 сўм)гача бўлган миқдор,

 Кўп бўлмаган миқдор деганда эса, базавий ҳисоблаш миқдорининг ўттиз бараваридан юз баравари (34 000 000 сўм)гача бўлган миқдор тушунилади.

Учқудуқ туман Адлия бўлими

   Учқудуқ халқининг кўпгина миллатлар ҳавас қилса арзийдиган гўзал урф-одатлари бисёр. Ана шундай азалий анъаналаримизнинг баъзилари ҳақида маълумотлар бериб ўтамиз!

    БЎСАҒАДАН ЎНГ ОЁҚ БИЛАН КИРИЛАДИ

...Энди марҳамат ўтов ичига  разм соламиз. Ҳамма буюм ва жиҳозлар ички  бир тартиб билан жойлаштирилган. Ўтовнинг энг азиз жойи бу уйнинг тўри ҳисобланади. Уй эгаси меҳмонни “тўрга чиқинг”, “юқорига ўтинг”, дея мулозамат билан қаршилайди. Шуни унутмангки, чап томонга аёллар ўнг томонга эса эркаклар ўрин олишади.  Ўртада қозон ва ўчоқ жойлаштирилади.

   Олис отарларда кўчиб-қўниб юрган қозоқ халқи жуда меҳмондўст бўлишади. Улар энг яхши нарсаларини меҳмонга атаб сақлаб қўйишади. Агар олис отарларга меҳмон бўлиб боргудек бўлсангиз улар ҳали ҳануз амал қилладиган ноёб ўзига хос удумларни билиб қўйсангиз яхши бўлади.

       Бунда уй соҳибининг муносабати сизнинг бўсағадан уйга қандай қадам қўйишингизга  боғлиқ, десам ишонаверинг!. Бордию сиз уйга бошингизни бироз эгиб, ўнг оёғингиз билан кирсангиз сиз ҳурмат ва эҳтиромга лойиқсиз. Агарда қаддингизни ғоз тутиб, чап оёқ билан кирсангиз хонадон эгаларининг шаънини ҳақоратлаган бўласиз! Шу боис, ўтовнинг бўсағаси сал баландроқ қилиб қурилади.

    Ҳа, ўтов – муқаддас қўрғон, ҳаёт абадийлиги ва авлодлар давомийлигини таъминловчи қадриятлар бешигидир. Истагимиз  ўтов – қора уй чинакам бахт қасри, фароғат қўрғони бўлсин! Қизилқумда ўтовда яшовчи  бахтли оилалар сони, бахтиёр оила эгалари кўпайсин, деймиз!

Райҳон ҚОДИРОВА, журналист

     Uchquduq xalqining ko‘pgina millatlar havas qilsa arziydigan go‘zal urf-odatlari bisyor. Ana shunday azaliy an’analarimizning ba’zilari haqida ma’lumotlar berib o‘tamiz!

    O‘TOV – MILLIY BOYLIGIMIZ

    Qizilqumda keng tarqalgan milliy meros  bu – o‘tov bo‘lib, o‘rta Osiyodagi mol chorvachiligi bilan shug‘ullanadigan aholining asosiy boshpanasi. Uy tez tikilishi va yig‘ilishi bilan ko‘chib-qo‘nib yurishga juda qulay. Tarixiy manbalarda aytilishicha o‘tovning paydo bo‘lishi eramizdan oldingi 3 ming yillikka to‘g‘ri kelarkan. Kigiz uyning o‘sha paytlardan buyon iste’molda bo‘lib kelayotganligini toshlarga o‘yib chizilgan suratlardan ham bilish mumkin.

    O‘tovning “suyagi” ataylab o‘stirilgan daraxt yog‘ochidan yasaladi. Hozirda ushbu daraxtlar Qoraqalpog‘iston Respublikasining Chimboy tumanida yetishtiriladi.  Kigiz uy “suyagi”ning asosini “kerege”  tashkil qiladi. Bir-biriga  tikilgan yo bo‘lmasa ulangan “kerege” bo‘laklari esa “qanat” deb ataladi. 6-12 “qanat”li uylar bo‘lib, “kerege”ning boshlanishi va oxirgi qismlari bo‘ladi.

   “Uыq” o‘tovning “kerege”si bilan “shanыraq” ga gumbaz shaklini berib turish maqsadida yarim oy shaklidagi yog‘och “shыbыq”lar egilgan holda tutashtiriladi. Bu “kuldireush” deb nomlanadi.  U orqali  uyga yorug‘lik tushadi, tutun chiqadi. “Sыqыrlauыq” kigiz uyga kirib-chiqish ya’ni eshik vazifasini o‘taydi. O‘tov qayerda va qaysi paytda qurilmasin albatta eshigi janub tomonga qaragan bo‘ladi.

Kigiz uyning hamon iste’molda bo‘lib kelayotganligiga sabab tashqi jihozlari quyosh nurini yomg‘ir suvini o‘tkazmay  issiqlikni saqlashida bo‘lsa kerak. Jihozlari obdon pishirilgan oq jundan tayyorlanadi. Oppoq kigiz uyning ichi milliy naqsh (oyu)lar bilan chevarlar tomonidan bezatiladi.

O‘tovning “suyagi”ni bir-biri bilan mahkam tutashtirish va tashqi kigiz jihozlarini bosib turish maqsadida bog‘lar (bau-basqurlar)dan foydalaniladi. Kigiz uyni tikish hammaning ham qo‘lidan keravermaydi, tajribasiz odam tikkan uy bir tomonga qarab qiyshayib ketishi mumkin. Avvallari ot ustida “shanыraq” ko‘tarib ko‘tarib, “uыq” sanchiladigan o‘tovlar ham bo‘lgan. Eng ulkan “kigiz uy” 30 “qanat”gacha borgan.

   O‘tov ko‘rinishining chiroyli chiqishi unga hashamat va dabdabali tus berish har bir bo‘lagini bir-biriga moslab bezatish xalq hunarmandlarining chevarligidan dalolat beradi.

   Uy jihozlari “ыrg‘aq”, “tis”, “qoshqar muyiz” kabi naqsh (oyu)lar bilan bezatiladi. Chevarlar tikkan  to‘qigan uy jihozlarining har birida  azaldan onadan qizga o‘tib kelayotgan milliy hunarmandchilik mahsulotlariga bo‘lgan mehr, ko‘z nuri mujassam!

    E’tiborlisi, bu kabi qadim-qadimdan avloddan – avlodga o‘tib kelayotgan qozoq milliy hunarmandchilik sirlari bizning Qizilqum hududida yaxshi saqlanib qolingan.Bejizga dono xalqimiz:  “Hunar, hunardan unar!” demagan. Hunar chindan ham xazinaga o‘xshay-di.  Ana shunday boy takrorlanmas xazina – o‘tov jihozlarini tikish to‘qish va yaratish sir – asrorlarini ovul yoshlari momolardan o‘rganayotligi olqishga sazovor, albatta!

Rayhon QODIROVA, jurnalist

   Yer silkinishini tavsiflaydigan belgilar quyidagilardan iborat:
   Yer ostki suvlarining fizik-kimiyoviy tarkibining oʻzgarishi (laboratoriyada aniqlanadi);
   Qushlar va uy hayvonlarining bezovtalanishi, gaz hidining kelishi, havoda chaqmoq chaqishi va yorugʻlik paydo boʻlishi;
Bir-biriga yaqin, lekin tegmayotgan elektr simlaridan uchqun chiqishi, uylarning ichki devorlarida zangori shuʼlalar paydo boʻlishi va lyuminitsent lampalarining oʻz-oʻzidan yonishi.
        Mana shu belgilarni bilgan xar bir fuqaro yoki zilzila haqida xabar eshitganda, sarosimasiz va ishonchli harakat qilishi kerak. Zilzila haqida oldindan xabar berilsa, ayni tashlab chiqishdan avval, gaz va boshqa isitkich asboblarini oʻchirish, bolalar va qariyalarga yordam berish, zarur buyumlarni, oziq-ovqat, dori-darmonlarni va hujjatlarni olib, koʻchaga chiqishlari kerak. Agar zilzila kutilmaganda boshlanib qolsa, u xolda deraza va eshik oraliqlariga yoki koʻtaruvchi ustunlar tagiga turib olish zarur. Dastlabki silkinish zarbasi tinishi bilan zudlik bilan tashqariga chiqish kerak. Shuni esdan chiqarmaslik kerakki, koʻp qavatli binolarning eng nozik, ishonchsiz joylari zinapoya va lift shaxtalaridir. Shuning uchun zilzila boshlangan paytda zinapoyalardan yugurish tavsiya etilmaydi va liftlardan foydalanish taqiqlanadi.
      Korxona va muassasalarda zilzila paytida ish toʻxtatiladi. Elektr toki suv, gaz va bugʻlar toʻxtatilib, fuqarolar muhofazasi qismlaridagi ishchi va xizmatchilar oldindan belgilab qoʻyilagan joyga toʻplanadilar, boshqalar esa xavfsiz joylarda boʻladilar. Zilzila vaqtida uyda boʻlmagan fuqarolar uyga shoshmasligi, chunki oʻsha joy rahbarlarining koʻrsatmalarini diqqat bilan kutib, unga rioya etgan holda harakat qilishlari kerak. Zilzila vaqtida jamoat transportining toʻla toʻxtatilishini kutib bolalarni, nogiron va qariyalarni tushirish kerak. Yurib ketayotganda sakrab tushib qolish yaramaydi, zilzila vaqtida jabrlanganlarga asosan yordamni fuqarolar muhofazasi qismlari beradi, lekin zarur boʻlgan xollarda aholining ham yordam berishi maqsadga muvofiqdir.

ShKB OYoXTTEB profilaktika va nazorat boʻlinmasi inspektorlari

Sanjar Baxodirov va Davron Asadov

     Ijtimoiy tarmoqlarning birida Uchquduq tumani Qizilqum ko‘chasi 4-uy 15-xonadon yashovchi Cho‘liyeva Nigora Ravshan qizining 2024 yil 4 avgustdagi “Davlat tashkilotlariga ishlash istagini bildirib” qilgan murojaati Uchquduq tuman maktabgacha va maktab ta’limi bo‘limi tomonidan o‘rganib chiqildi. 

Cho‘liyeva Nigora Ravshan qizi 2022 yildan buyon tumandagi "Kichkina xo‘jayin" nomli DXSH asosidagi maktabgacha ta’lim tashkilotida 1 stavkada tarbiyachi bo‘lib ishlab kelmoqda. 2024 yil 19 avgust sanasida Uchquduq tumani maktabgacha va maktab ta’limi bo‘limida o‘tkazilgan o‘rganish hamda Cho‘liyeva Nigora Ravshan qizi bilan o‘tkazilgan suhbatdan so‘ng u mutaxassisligi bo‘yicha tumandagi 10-sonli davlat maktabgacha ta’lim tashkilotiga tarbiyachi vazifasiga ishga qabul qilingan. Murojaatchining masalasi ijobiy hal etilganligi ma’lum qilinadi.

Uchquduq tumani maktabgacha va maktab ta’limi bo‘limi.