Ayol to‘qqiz oy qornida ko‘tarib, hayotga keltirgan 1,5 yoshli qizalog‘ini urib o‘ldirdi va o‘z qo‘llari bilan uni qabrga qo‘ydi. 

    Yaxshilar: "Yuzga aytganni zahri yo‘q!" deydilar. Ha, sezdim. Ushbu maqolaning sarlavhasini  o‘qiboq, ajablangan, yoqangizni  ushlagan  bo‘lsangiz kerak. Bionobarin, farzand inson uchun eng  bebaho ne’mat  ekanini yaxshi bilamiz. Ayniqsa,  o‘zbek millati borki,  butun umrini bolalariga, avlodlarining kelajagiga baxshida  qiladi. 

  Bugungi kunda respublikamiz bo‘ylab  oilalarni  mustahkamlash, yoshlar  tarbiyasiga  e’tibor qaratish, ularning taqdiri uchun qayg‘urish  masalasiga  birlamchi  sifatida yondoshilayotgan barcha farzand tarbiyasi uchun yonib - kuyayotgan  bir paytda tinch va osoyishta  yurtimizning qaysidir bir burchagida nikohsiz "qizlar" ning homilador bo‘lib qolishi, ular o‘z aybini yashirish uchun bolasidan voz kechishi yoki norasidalarni tiriklayin axlat qutilariga tashlab ketishi gohida esa "bir parcha et" dan batamom voz kechish uchun manqurtlik darajasigacha  borishi juda-juda achinarlidir. 

Bundan bir necha oy burun ijtimoiy tarmoqlarda vodiylik Asalxon (maqoladagi  ismlar o‘zgartirilgan) turmush o‘rtog‘i bilan Rossiyaga ishlash uchun borganligi, Asalxon qo‘shnilari ko‘z o‘ngida 1,5 yoshli qizalog‘ini huda-behudaga ayamay savalagani va bir necha kundan so‘ng u qizaloq vafot etganiyu uni ona o‘z qo‘llari bilan qabrga qo‘yayotgan video tarqaldi. Xoh ishoning, xoh ishonmang ana shundan buyon o‘zimga kelolmayman. Nahotki ona o‘z dilbandiga o‘limni ravo ko‘rgan bo‘lsa? deya dunyolarga sig‘mayman.

Vo, ajab! To‘lg‘oq azobidek og‘ir (ammo naqadar shirin) dardni hech nimaga qiyoslab  bo‘lmaydiku! Ha, momolarimizning  aytishlariga qaraganda har  bir ayol to‘lg‘oq paytida uning  qirqta jonidan o‘ttiz to‘qqiztasi  qabr yonida, faqat birgina joni esa ayol bilan  birga qolarkan. Qarang-a, naqadar dahshat! Ana shu dahshatlardan eson-omon qutulgan ayolgina onalik baxtiga  muyassar bo‘larkan. 

Zero, bu hikmat zamirida  olam-olam  mazmun bor. Buni faqat ona bo‘lib, jigargo‘shasini o‘z bag‘riga olganlargina  biladi. Ammo aytish joiz bo‘lsa ayshu ishratga  berilgan, savob bilan gunohni  farqiga bormagan qolaversa hayot faqat o‘yin-kulgidan iborat, deb bilganlargina yo‘q, yo‘q Asalxonga  o‘xshagan (ha azizlar, u ona deyishga noloyiq inson!) manqurtlargina bu oddiy haqiqatni tushunib yetmaydilar. Yo‘qsa,  u hali endigina atak-chechak qilayotgan qizalog‘ini urib o‘ldirarmidi?

...Dilbarxon o‘zga yurtda dunyoga keldi. Go‘dak dunyo yuzini ko‘ribdiki, bir kun ham ro‘shnolik ko‘rmadi. U jallod ona tomonidan bo‘lar-bo‘lmasga kaltaklanardi. Shu zaylda qizaloq 1,5 yoshga to‘ldi. Bir kuni  Asalxon qo‘shni xotinlar  ko‘z o‘ngida Dilbarxonni qo‘llaridan ushlab yurgizmoqchi bo‘ldi.  Qizaloq haminqadar yura boshladi. Ko‘zlari qonga to‘lgan ona uni tez-tez yurishga undadi. Ammo Dilbarxon onaning  buyrug‘ini bajarolmay holdan toydi, yiqildi. Asalxon esa qizaloqni yuz-ko‘zlaridan ayamay ura boshladi. Bir zumda go‘dakning og‘zi, burni qonga belandi. Shunda bu holatni videoga olayotgan qo‘shni ayol qarshisidagi yovuz Asalxonga: -Qarang, uni nozlanishini, mana ajabtavur yurarkanu... deya uni norasidaga bo‘lgan hayvonlarcha hatti-harakatini quvvatlagan bo‘ldi.

-Voy, uningizni  og‘zi-burni qonab ketayabdiyu. Tezroq yuvib oling... " Qo‘shni ayolning gapi  Asalxonga moydek yoqib ketdi va ojiz qizaloqning og‘zini chirkin qo‘llari bilan berkitib, yana savalay ketdi... 

Yorug‘ dunyoga yig‘lab kelgan Dilbarxon bu dunyoning siru sinoatiga, uni hayotga keltirgan kimsaning berahimligiga aqlibovar qilmay, yig‘lab ko‘z yumdi.

Jajji murda uchun o‘sha ijara uyning bir burchagidan chuqur qilib qabr qazildi. Mayitni esa qabrga Asalxon o‘z qo‘llari bilan qo‘yayotgan bir mahalda dunyo bexabar er xotiniga so‘z qotdi: "Harholda men ham uning otasi bo‘laman. Yuzini och! Oxirgi marotaba bir ko‘ray!... "

Jajji Dilbarxonning yuz-ko‘zlari  tayoq zarbidan ko‘krib ketgandi. Hatto quloqchalari atrofida qonlar sizilib qolganligi yaqqol  ko‘rinib turardi.

Ey, Yaratgan egam! Bu ayolga ko‘z, zabon va yurak berguncha uni mayib-majruh  qilib  yaratsang bo‘lmasmidi?! U ham ayolmi?! Onami?! Yo‘q. Yo‘q. Aslo! Bu qotillik jazosiz qolmadi. Beburd er ham,  mehrsiz Asalxon ham qilmishiga yarasha jazoga tortildi...Bugun meni bir narsa ko‘proq o‘ylantiradi. U ham bo‘lsa  sovuqdan-sovuq  simto‘rlar  qarshisida Asalxon  nimalar haqida  o‘ylasa ekan?. U ozodlikning, yurt osoyishtaligiyu farzand bebaho ne’mat ekanligini  tushunib yetdimikin? Tunlari jajji Dilbarxonning oh-nolasi uni tinch qo‘yayotganmikin?!...

Gapning mavridi kelganda bugun dilimdagi gaplarni tilimga chiqarishni o‘zimga ep ko‘rdim. Ha, kasb taqozasi bois yurtimizdan xorij mamlakatlariga ishlash uchun borib kelgan xotin-qizlar bilan suhbatlashganimda, ularning aksariyat qismi oshxonalarda  "idish-tovoq yuvish", ko‘chalarda "supiruvchi" yoki bo‘lmasa bir boyvachchaning uyida "xizmatkor" bo‘lib ishlaganliklarini aytishadi. Qarang-a, ularning birortasi  tayinli ish bilan mashg‘ul bo‘lganliklarini aytisholmaydi. Axir, bunday ishlar o‘z yurtimizda ham tiqilib yotibdiku! Yozin-qishin  ish borku! Mana bitta misol. O‘tgan yili paxta-yig‘im terimida qashqadaryolik terimchi qiz  paxta terib 15 mln. daromad qilganligi butun matbuotda shov-shuvga sabab bo‘lgandi. Yo‘qsa, shaxsan  men nafaqada bo‘lsamda har yili  mehnat ta’tilim paxta terim mavsumiga to‘g‘ri kelganligi bois, fursatdan foydalanib  mahallamizdagi "Nosir ota Xalilov" fermer xo‘jaligi dalalaridan tonnalab paxta teraman. 

Ha, halol mehnatning mevasi shirin bo‘larkan. Qani endi xorijning "xo‘rozqandi"ni afzal bilgan ayrim opa-singillarimiz bundan to‘g‘ri xulosa chiqarib olishsa juda maqbul ish bo‘lardi.

Shundoq ekan, yurtimizning  ayrim oqbilakoyimlariga qarata: "Har joyni qilma orzu, har joyda bordir, toshu tarozi!" demoqchiman. 

Ha, Asalxon mo‘may daromad ilinjida o‘zga yurtlarga qadam ranjida qilmaganda edi, bugun uning peshonasiga QOTIL ONA, degan tamg‘a bosilmasdi. 

Nuriya Po‘latova.

       Xalq deputatlari tuman Kengashining agrar suv xo‘jaligi va ekologiya masalalari doimiy komissiyasi tuman ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish bo‘limi tomonidan olib borilgan ishlar yuzasidan o‘rganish ishlari olib borildi.
         Bo‘lim tomonidan quyidagi ishlar amalga oshirilganligi to‘g‘risida bo‘lim boshlig‘i Sh.Baxronovning hisoboti eshitildi.
-Uchquduq tuman Ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish inspektsiyasida 5 ta davlat inspektorlardan iborat tezkor nazorat guruhi tashkil etilib, ularga 1 ta transport biriktirildi.
2024 yilda qonunchilik hujjatlari talablarini buzgan 62 nafar shaxslar aniqlandi va 23 932 000 so‘m ma’muriy jarima summalari hisoblandi.
Davlat ekologik nazorati doirasida 100 dan ortiq reydlar o‘tkazildi, 80 dan ortiq profilaktika tadbirlari olib borilib, unda 90 nafardan ortiq fuqarolar ishtirok etishdi.
Daraxt va butalarni noqonuniy kesgan 2 nafar shaxslarga 3 100000 so‘m ma’muriy jarima va 1 020000 so‘m zarar belgilandi.
O‘simlik va hayvonot dunyosini muhofaza qilish bo‘yicha.
         “Yashil makon” umummilliy loyihasini amalga oshirish aksiyasiga asosan tuman bo‘yicha korxona, tashkilotlar va fuqarolar tomonidan noyabr-dekabr oylarida 644 800 ming tup mevali va manzarali saksavul buta ko‘chatlari ekish rejalashtirilgan bo‘lib, amalda 23 aprel holatiga 685700 ming tup yoki rejaga nisbatan 102.16. foizga bajarildi.
“Yashil makon” umummilliy loyihasini amalga oshirish aksiyasiga asosan tumaning 2023 yil bahor mavsumida 1 214.00 ming tup mevali va manzarali saksavul buta ko‘chatlari ekish rejalashtirilgan va reja bajarildi. 2023 yil kuz mavsumida 680.90 ming tup mevali va manzarali saksavul buta ko‘chatlari ekish rejalashtirilgan bo‘lib rejani 102.8% foizga bajarilda.
Shu jumladan tuman OFY, MFY lar va ichki yo‘llarda, aholi tomorqalarida ko‘chat ekish va ko‘kalamzorlashtirish tadbirlari 4 ming tup mevali va manzarali saksavul buta ko‘chatlari ekish rejalashtirilgan bo‘lib rejani 213.0% foizga bajarildi, tuman maktabgacha va maktab ta’lim bo‘limi 2.5 ming tup mevali va manzarali saksavul buta ko‘chatlari ekish rejalashtirilgan bo‘lib rejani 147.8% foizga bajarildi, sog‘liqni saqlash muassasalari 1.5 ming tup mevali va manzarali saksavul buta ko‘chatlari ekish rejalashtirilgan bo‘lib rejani 234.5% foizga bajarildi, Avtomobil va temir yo‘llari bo‘ylariga 79.60 ming tup mevali va manzarali saksavul buta ko‘chatlari ekish rejalashtirilgan bo‘lib rejani 80.7% foizga bajarildi, fan va innovatsiyalar muassasalari hududlari 0.8 ming tup mevali va manzarali saksovul buta ko‘chatlari ekish rejalashtirilgan bo‘lib rejani 175.0% foizga bajarildi, tijorat banklari 5.0ming tup mevali va manzarali saksavul buta ko‘chatlari ekish rejalashtirilgan bo‘lib rejani 110.0% foizga bajarildi, Vazirlik, idoralar, xo‘jalik birlashmalari va korxonalar 120ming tup mevali va manzarali saksavul buta ko‘chatlari ekish rejalashtirilgan bo‘lib rejani 85.7% foizga bajarildi, o‘rmon fondi yerlarida o‘rmon barpo etish 442.0 ming tup mevali va manzarali saksavul buta ko‘chatlari ekish rejalashtirilgan bo‘lib rejani 105.4% foizga bajarildi, atrof-muhitga ta’sir xavfi yuqori va o‘rta darajadagisanoat korxonalari tomonidan “yashil belbog‘”lar barpo etish 8.0ming tup mevali va manzarali saksavul buta ko‘chatlari ekish rejalashtirilgan bo‘lib rejani 100% foizga bajarildi, obodonlashtirish boshqarmalari ob’yektlarida 17.5 ming tup mevali va manzarali saksavul buta ko‘chatlari ekish rejalashtirilgan bo‘lib rejani 208.6% foizga bajarildi.
Tuman bo‘yicha 2024 yil baxor mavsumida korxona, tashkilotlar va fuqarolarga tomonidan 644,8 ming tup mevali va manzarali saksavul buta ko‘chatlari ekish rejalashtirilgan bo‘lib, amalda 652,7 ming tup yoki rejaga nisbatan 101,2 %foizga bajarildi.

       Shu jumladan tuman OFY, MFYlar, aholi xonadonlariga 24,0 mingdona, belgilangan rejaga nisbatan 100 % ga, tuman obodonlashtirish boshqarmasi tasarrufidagi hududilarga 10,0 ming dona,belgilangan rejaga nisbatan 111,1 % ga,O‘rmon fondi yerlarida 412,8 ming dona,belgilangan rejaga nisbatan 103,2 % ga, Avtomobil va temir yo‘llar bo‘ylariga 53,8 ming dona,belgilangan rejaga nisbatan 100 % ga, Atrof-muhitga ta’sir xavfi bo‘yicha yuqori va o‘rta darajadagi xavfli toifalarga mansub sanoat korxonalari tomonidan “yashil belbog‘”lar barpo etish bo‘yicha 4,5 ming dona, belgilangan rejaga nisbatan 10,8 % ga, maktabgacha va maktab ta’limi muassasalari hamda ularga tutash hududlarga 3,6 ming dona,belgilangan rejaga nisbatan 102,9 % ga, Sog‘liqni saqlash ob’yektlari hamda ularga tutash hududlarga1,2 ming dona,belgilangan rejaga nisbatan 120,2 % ga, Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar muassasalari hamda ularga tutash hududlarga 2,7 ming dona,belgilangan rejaga nisbatan 112,5 % ga, Vazirlik, idoralar, xo‘jalik birlashmalari va korxonalar hamda ularga tutash hududlarga 130,6 ming dona,belgilangan rejaga nisbatan 130,6 % ga, Tijorat banklari tomonida 8,0 ming dona,belgilangan rejaga nisbatan 100 % ga, Chiqindi poligonlari atrofida ihota daraxtzorlarni barpo etishga 1,5 ming dona,belgilangan rejaga nisbatan 100 % ga bajarilib, tumanda 2024 yil bahor mavsumida jami 652,7 ming dona manzarali, mevali daraxt va buta ko‘chatlari ekildi belgilangan reja 101,2 % foizga bajarildi.

Xalq deputatlari tuman
Kengashi deputati P.Amonov