Savol; Yaqinda uylangandim, yangi turmush qurgan yoshlarga o‘z xonadoniga qo‘shimcha uy-joy qurish uchun garovsiz kredit ajratiladimii ?
Javob; “Temir daftar” va “Ayollar daftariga kiritilgan oilalarning farzandlari hamda “Yoshlar daftari”ga kiritilgan yangi turmush qurgan yoshlarning yakka tartibdagi xonadoniga qo‘shimcha uy-joy qurish uchun 33 million so‘ьgacha garovsiz kredit ajratish tartibi belgilangan.
    Kredit quyidagi shartlar asosida ajratiladi:
bozor stavkasida mijoz xohishiga ko‘ra 6 oy imtiyozli davr bilan;
20 yildan ko‘p bo‘lmagan muddatga;
boshlang‘ich badali yakka tartibdagi xonadonda qo‘shimcha qurilayotgan uy-joy qiymatining 15 foizidan kam bo‘lmagan miqdorda.
    Shuningdek, qarz oluvchi quyidagi muvofiqlik mezonlariga mos bo‘lishi lozim, jumladan:
a) kredit olish uchun murojaat qilgan kunida 18 yoshga to‘lgan va 30 yoshdan oshmagan yoshlarning alohida toifalariga mansub O‘zbekiston Respublikasi fuqarosi;

b) «Temir daftar» va «Ayollar daftari»ga kiritilgan oilalarning farzandlari hamda «Yoshlar daftari»ga kiritilgan yoshlarning yangi turmush qurganlari (nikohi qayd etilganiga 3 yildan oshmagan bo‘lishi lozim);
v) daromad manbalariga, shaxsiy yordamchi yoki dehqon xo‘jaligidan yoxud yakka tartibdagi tadbirkorlik faoliyatidan doimiy daromadga, shuningdek, kredit bo‘yicha hisoblangan foizlarni va asosiy qarzni to‘lov jadvaliga muvofiq har oyda to‘lash uchun yetarli bo‘lgan qonunchilik hujjatlarida taqiqlanmagan va hujjatlar bilan tasdiqlangan boshqa daromad manbaiga ega bo‘lishi;
g) qarz yuki ko‘rsatkichi qarz oluvchining barcha kreditlari va mikroqarzlari bo‘yicha o‘rtacha oylik to‘lovlarining ushbu qarz oluvchi va birgalikda qarz oluvchilarning tasdiqlangan o‘rtacha oylik daromadlarining 70 foizdan yuqori bo‘lmasligi;
d) yakka tartibdagi xonadonda qo‘shimcha uy-joy qurish ishlari qiymatining kamida 15 foizi miqdorida boshlang‘ich badalni shakllantirish imkoniyatiga ega bo‘lishi;
ye) kredit ajratishni ko‘rib chiqish vaqtida qarz oluvchining kredit tashkilotlaridan avval olingan kreditlar bo‘yicha muddati o‘tgan qarzdorligi mavjud bo‘lmasligi;
j) ilgari arzon uy-joy qurish dasturlari doirasida imtiyozli ipoteka kreditlaridan va ipoteka kreditlari bo‘yicha subsidiyalardan foydalangan holda kvartira yoki yakka tartibdagi uy-joy hamda uy-joy bilan ta’minlash bo‘yicha boshqa yordam olmagan bo‘lishi;
z) yakka tartibdagi xonadonda qo‘shimcha uy-joy qurish uchun yer uchastkasiga umrbod egalik qilishi yoki mulk huquqi va belgilangan tartibda tasdiqlangan loyiha-smeta hujjatlariga ega bo‘lishi.

Uchquduq tuman adliya bo‘limi

         Бугун Учқудуқ туманида ёшлар билан ишлаш борасида амалга оширилган ишлар ҳамда мавжуд муаммолар тўғрисида маҳаллаларда ёшлар билан ишлаш масалаларини мувофиқлаштириш бўйича комиссия йиғилиши ўтказилди.
Туман ҳокими У.Ф.Елмуратов раҳбарлигида ўтказилган йиғилишда сектор раҳбарлари, туман ёшлар ишлари агентлиги, масъул корхона ва ташкилот раҳбарлари, маҳаллалардаги ёшлар етакчилари иштирок этди.
        Таъкидландики, ёшлар сиёсати соҳасида туманда бир қатор ижобий ишлар амалга оширилди, ёшлар билан учрашувлар ва мулоқотлар ташкил этиб уларнинг мавжуд муаммо ва таклифлари ҳал этиб борилмоқда.
       Айниқса, ёшларнинг муаммоларини ҳал этиш билан бир қаторда уларни биринчи навбатда ватанпарварлик, ватанга садоқат, муҳаббат руҳида тарбиялашга асосий эътибор қаратилмоқда.
        Тўғрисини айтишимиз керак, туманда ёшлар сиёсати соҳасида амалга оширилган ишлар билан бир қаторда, айрим хато ва камчиликлар ҳам йўқ эмас.
“Оталиққа олинган” ёшлар билан ишлаш, “оғир” тоифага киритилган, уюшмаган ёшларнинг муаммоларини ҳал этиш, ишсиз ёшлар бандлигини таъминлаш, “Уйчи тумани” тажрибасини жорий этиш масалалари ҳамда ёшларни қийнаётган муаммоларни ўрганишга алоҳида эътибор қаратилди.
Ўрганишлар давомида бириктирилган масъуллар томонидан йўл қўйилган хато ва камчиликлар аниқланди.
Тумандаги 14 та маҳаллада 8 минг 831 нафар ёшларнинг баланси шалклантирилди ва уларнинг 85 нафари “қизил” тоифада, 1267 нафари “сариқ” тоифа ҳамда 7 479 нафари “яшил” тоифага киритилган.
        Топшириққа мувофиқ, ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органларнинг 9 нафар ходимларига 3 223 нафар ёшлар оталиққа берилиб, масъуллар томонидан ёшларнинг 3 153 нафари билан бевосита шахсан ҳамда 70 нафари билан онлайн суҳбатлар ўтказган ҳолда ёшларнинг 327 та муаммолари аниқланган ва бугунги кунга қадар 306 та ёки 93,5 % ижтимоий ва маиший муаммолари ҳал этилган.
Шунингдек, Учқудуқ туман мудофаа ишлари масъул бўлган “Дўстлик” МФЙ даги оғир тоифадаги ёшлардан 1 нафарини, уюшмаган ёшларнинг 2 нафари бандлигини таъминлаш масаласи муаммолигича қолмоқда.
Учқудуқ туман прокуратураси масъул бўлган “Кокпатас” МФЙдаги 4 нафар ишсиз ёшнинг бандлигини таъминлаш, “Навоий” МФЙ дан 1 нафар уюшмаган ёшнинг муаммолари ҳал этилмаган.
        Учқудуқ туман фавқулодда вазиятлар бўлими мутасадди бўлган Абай МФЙда истиқомат қиладиган 4 нафар ёшнинг бандлигини таъминлаш масаласи ечимини топмаган.
        Учқудуқ туман ички ишлар бўлими масъул ҳисобланган “Ифтихор” маҳалласидаги 1 нафар ёш иш билан таъминланмаган. Туман адлия бўлими мутасаддилари эса “Айтим” маҳалласи ёшларига масъул бўлиб, 1 нафарининг бандлигини таъминланмаган.
Миллий гвардия қўриқлаш бўлими масъуллари “Шалхар” ОФЙ даги ишсиз ёшлар бандлик дастурига киритилган ёшларнинг 1 нафарини бандлигини таъминлаш муаммолари ҳал этилмасдан қолмоқда.
      Туманда “Ёшлар баланси” асосида 593 нафар ёшлар
(61 нафар ишсиз, 297 нафар мактаб битирувчилари, 122 нафар профессионал таълим битирувчилари ҳамда 113 нафар ОТМ битирувчилари) бўйича маҳаллалар кесимида “фуқаробай” “Ёшлар бандлиги дастурлари” ишлаб чиқилиб, 567 нафар (96 %) ишсиз ёшларнинг бандлиги таъминланди.
Бандлик дастурига асосан, ёшларни доимий ишга жойлаштириш кўрсаткичи 303 та, ёшларни касб-ҳунарга ўқитиш кўрсаткичи 6 та, Ўзини ўзи банд қилиш йўналишида 94 та, ёшларга субсидия асосида асбоб ускуна олиб бериш кўрсаткичи 3 та, тадбиркорлик учун 7 нафар ёшларга имтиёзли кредитлпр ажратилган, 22 нафар ёшлар бошқа туман ёки вилоятларга кўчиб кетган ҳамда 132 нафар ёшлар таълимнинг кейинги босқичларига ўтган.
Ушбу кўрсаткичларни секторлар кесимида оладиган бўлсак, ҳокимлар 1-сектор 93 нафар ёшлар (97 фоиз), прокурорлар 2-сектор 198 нафар ёшлар (94 фоиз), ички ишлар бўлими бошлиқлари 3-сектор 177 нафар ёшлар (96 фоиз) ҳамда солиқ инспекцияси бошлиқлари 4-сектор 99 нафар ёшлар (96 фоиз)га бажарилган.
Танқидий ва таҳлилий руҳда ўтказилган йиғилишда ёшларнинг иқтидорини қўллаб-қувватлаш, уларнинг таклиф-истакларини рўъёбга чиқариш, бандлигини таъминлаш ва ватанпарварлик руҳида тарбиялаш ҳамда бўш вақтларини мазмунли ташкил этиш масалаларида етакчилар томонидан амалга оширилаётган ишлар кўриб чиқилди.

УЧҚУДУҚ ТУМАН ҲОКИМЛИГИ АХБОРОТ ХИЗМАТИ

     Bugun Uchquduq tuman hokimi, 1-sektor rahbari U.Yelmuratov, tuman prokurori, 2-sektor rahbari M.Ortiqov, tuman IIB boshlig‘i, 3-sektor rahbari A.Radjapov, tuman DSI boshlig‘i, 4-sektor rahbari A.Usmonov va bir qator mas’ullar tomonidan tuman markazidagi “Uchquduq dehqon - bozori” hududida sanitariya, veterinariya normalariga, shuningdek tegishli standartlarga, yong‘in xavfsizligi qoidalariga rioya etilishi holatlari o‘rganildi.
    O‘rganish davomida bozor hududida amaldagi shaharsozlik normalari, sanitariya qoidalari hamda gigiyenik normativlarni qo‘pol ravishda buzish, fuqarolar xavfsizligini va ob’yektlarda yong‘in xavfsizligini ta’minlash talablariga amal qilmasdan savdo qilayotganlar aniqlandi. Shuningdek, o‘zboshimchalik bilan hududlarini kengaytiri, do‘kon tashqarisida savdo-sotiq bilan shug‘ullanayotgan tadbirkorlar ogohlantirildi.
     Bozor hududida mahsulotlarning sifatli saqlanishi va aholiga yetkazib berish borasida yuzaga kelayotgan kamchiliklarni bartaraf etish bo‘yicha mas’ullarga aniq ko‘rsatma va topshiriqlar berildi.

UCHQUDUQ TUMAN HOKIMLIGI AXBOROT XIZMATI

       Kuydirgi- o‘ta xavfli yuqumli kasallik bo‘lib, qishloq xo‘jalik va yovvoyi hayvonlar hamda odamlar kasallanadi. Kasallik shiddatli, o‘tkir, yarim o‘tkir holatlarda namayon bo‘ladi.Kasallik ko‘zgag‘uvchisi- «Bac. Antracis» bo‘lib, spora hosil qiladi, ma’lum sharoitlarda tuprokda ko‘payish xususiyatiga ega bo‘lib yuz yillar moboynida bemolol yashay oladi. Shu davrda virulentligi (tashqi muhitga chidamligi) saqlanadi, o‘sha joylar esa kasallik qo‘zgatuvchi o‘chog‘iga aylanadi.Kasallikning kelib chiqishini oldini olish uchun tavsiya etilgan vaksinani kasallikka moyil hayvonlar uchun yo‘riqnoma asosida qo‘llash bilan amalga oshiriladi.
      Yirik va mayda shoxli hayvonlar va tuya, ot, eshaklar yiliga bir marta kasallikka qarshi emlanadi.Emlash o‘tkazilgandan 14 kundan so‘ng to‘liq kasallikka qarshi immunitet hosil bo‘ladi. Ko‘rsatilgan muddat ichida kasallikka qarshi emlangan hayvonlarni ixtiyoriy yoki majburiy so‘yish taqiqlanadi.Kasallikka qarshi emlash tadbirlarini samarali va o‘z vaqtida olib borilishi uchun joylardagi MFY va OFYlarda aholi qaramog‘idagi hayvonlarini kasallikka qarshi emlashda veterinariya xodimlariga amaliy yordam berishlarini so‘raymiz.

Iqtisodiy jinoyatlarga qarshi kurashish Departamentining Uchquduq tuman bo‘limi tomonidan o‘tkazilgan tezkor tadbirlar davomida bir qator qonun buzilish holatlari aniqlandi.

TANISHI BILAN ISHGA KIRITAMAN DEGAN EDI...

Iqtisodiy jinoyatlarga qarshi kurashish Departamentining Uchquduq tuman bo‘limi tomonidan o‘tkazilgan tezkor tadbirda qonunga xilof ravishda fuqaro A.N.R. aldov yo‘li bilan fuqaro S.I.Aning ishonchiga kirib o‘zining yuqori lavozimda ishlovchi tanishlari orqali ishga kiritish evaziga 33 000 000 so‘m so‘rab, oldindan 20 000 000 so‘m olgan vaqtda ashyoviy dalillar bilan ushlangan.

YAROQSIZ MAHSULOT XARIDORGACHA YETIB BORMADI

Iqtisodiy jinoyatlarga qarshi kurashish Departamentining Uchquduq tuman bo‘limi tomonidan o‘tkazilgan tezkor tadbirda "Sh.S.K" MCHJning mansabdor shaxslari tomonidan qonunga xilof ravishda o‘ziga tegishli do‘konda qalbaki aksiz markali iste’molga yaroqsiz 16 turdagi jami 485 dona alkagol (aroq) mahsulotlarini sotish uchun saqlab kelayotganligi aniqlanib, ushbu alkagol mahsulotlari ashyoviy dalil sifatida olib qo‘yilgan.

    Qizilqum kengliklari bag‘rida joylashgan Uchquduq tumani o‘zining yer osti boyliklari hamda tabiiy-iqlim sharoiti bilan alohida ajralib turadi. Hududdagi mavjud yer osti boyliklar xorijiy sarmoyadorlarning Uchquduq tumaniga bo‘lgan qiziqishini kundan-kunga oshirmoqda. Bu esa hamkorlikdagi yirik loyihalarni amalga oshirishga zamin hozirlamoqda. Hozirda xorijiy investorlar bilan hamkorlikda faoliyat yuritadigan qo‘shma korxonalar soni 5 ta bo‘lsa, kuni-kecha ular soni yana bittaga ko‘paydi.
     “Orascom Investment Holding” (Misr) kompaniyasi bilan “Copper Mining” MCHJ hamkorlikdagi qo‘shma korxonaga asos solindi. Ushbu loyiha doirasida qariyb 20 mln. AQSH dollari miqdorida to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investisiya kiritilishi ko‘zda tutilgan bo‘lib, 2024-2026 yillarda "Shimoliy Bukantau" maydonida geologiya-qidiruv ishlari olib boriladi. Uchquduq tumanidan 100 km. shimolda joylashgan 1170 km2ni masofani tashkil etadigan "Qaramurun”, "Orazali", "Qarabulaq” va boshqa yaqin uchastkalarda tegishli ishlarni amalga oshirish rejalashtirilgan.
     Kuni-kecha Uchquduq tuman hokimi U.Yelmuratov ushbu qo‘shma korxona faoliyat boshlayotganligini bildiruvchi ramziy lentani kesish marosimida ishtirok etdi. Unda “Qulquduq” ovuli faollari ham qatnashib, mazkur korxonaning aynan “Qulquduq” ovulida faoliyati yo‘lga qo‘yilayotgani hudud aholisi bandligini ta’minlashda muhim ahamiyatga ega ekanligi ta’kidlandi.
   -Ushbu loyiha asosida "Qaramurun" va "Orazali" uchastkalarining prognoz resurs ko‘rsatkichlari ya’ni mis - 722 ming tonna, oltin - 7,2 tonna va molibden - 90 ming tonna zaxiralarni tashkil etishi aniqlangan, - dedi “Copper Mining” MCHJ rahbari Ilyos Azamov. - Keyinchalik loyihaning texnik-iqtisodiy asosida aniqlanadigan zaxiralarni o‘zlashtirishga 300 mln. AQSH dollaridan ortiq investisiya mablag‘lari jalb etilishi ko‘zda tutilgan. Muhimi 200 dan ortiq yangi ish o‘rni yaratiladi.

UCHQUDUQ TUMAN HOKIMLIGI AXBOROT XIZMATI

Savol: Onamning pensiyasi kam. Staj 42 yil lekin katta stajga qaramasdan eng kichkina oylikdan pensiya tayinlashdi pensiyani qayta ko'rib chiqishning imkoni bormi?

      Javob: Fuqarolarning davlat pensiya ta’minoti to‘g‘risidagi qonun 49-moddasiga muvofiq Pensiyalarni qayta hisoblash:
➖ pensioner pensiya miqdoriga ta’sir ko‘rsatuvchi (pensiya tayinlanishigacha bo‘lgan ish staji va ish haqi to‘g‘risidagi hamda boshqa) qo‘shimcha hujjatlarni taqdim etgan taqdirda;
➖ nogironlik guruhi o‘zgarganda;
➖ boquvchisini yo‘qotganlik pensiyasi oladigan oila a’zolari soni o‘zgarganda;
➖ pensiyani hisoblashning bazaviy miqdorlari o‘zgargan taqdirda;
➖ yoshga doir eng kam pensiya miqdori o‘zgarganda;
➖ daromadlar indeksatsiya qilingan taqdirda amalga oshiriladi.

     Bunda pensiya miqdori yil davomida tovarlar va xizmatlarning iste’mol narxlari (tariflari) indeksi (inflatsiya) darajasining o‘sish sur’atlari hisobga olingan holda, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining hujjatlariga asosan indeksatsiya qilinadi (oshiriladi).

    Shunga ko‘ra, sizdagi holatda yuqoridagi asoslardan biri mavjud  bo‘lsa, pensiyani qayta hisoblash bo‘yicha hududiy pensiya jamg‘armasiga murojaat qilishingiz mumkin.

Uchquduq tuman adliya bo‘limi

         Savol; Yangi mehnat kodeksiga asosan yillik mehnat ta’tillarini berish tartibi qanday?

         Javob; O‘zbekiston Respublikasi normativ huquqiy hujjatlariga asosan barcha xodimlarga, shu jumladan o‘rindoshlik asosida ishlayotgan xodimlarga, dam olish va ish qobiliyatini tiklash uchun ish joyi va o‘rtacha ish haqi saqlangan holda yillik mehnat ta’tillari beriladi. Xodimlarga beriladigan asosiy mehnat ta’tilining eng kam davomiyligi 21 kalendar kunidan iboratdir. Barcha hollarda qonunchilik bilan belgilangan ta’tillarni jamlashda ularning davomiyligi bir ish yili uchun eng ko‘pi 56 kalendar kundan oshib ketishi mumkin emas.
         Ushbu ta’tillarga oid holatlar O‘zbekiston Respublikasining Mehnat kodeksining IV bobi, ya’ni 216-235-moddalar bilan tartibga solib qo‘yilgan.
Har yilgi mehnat ta’tilining davomiyligini ishlab berilgan vaqtga mutanosib ravishda hisoblab chiqarishda uning davomiyligi har yilgi asosiy va qo‘shimcha mehnat ta’tilining to‘liq miqdorini o‘n ikkiga bo‘lish hamda to‘liq ishlangan oylar soniga ko‘paytirish yo‘li bilan aniqlanadi.
         Yangi mehnat kodeksiga ko‘ra, Xodim va ish beruvchi o‘rtasidagi kelishuvga ko‘ra har yilgi mehnat ta’tili qismlarga bo‘linishi mumkin. Bunda ushbu ta’tilning hech bo‘lmaganda bir qismi o‘n to‘rt kalendar kundan kam bo‘lmasligi kerak.Mehnat shartnomasi bekor qilinganda xodimga barcha foydalanilmagan har yilgi asosiy va qo‘shimcha mehnat ta’tillari uchun pulli kompensatsiya to‘lanadi.

Uchquduq tuman adliya bo‘limi

       Maʼlumki, davlatlar milliy statistikasining asosini aholini roʻyxatga olish natijasida olingan maʼlumotlar tashkil etadi.

        Anʼanaviy, keng qamrovli aholini roʻyxatga olish usuli demografik va ijtimoiy koʻrsatkichlar boʻyicha aholining holati toʻgʻrisidagi maʼlumotlarning yagona va aniq manbasidir.

      Hozirgi kunda, dunyoning rivojlangan davlatlari koʻp yillik tajribalar natijasidan kelib chiqib, roʻyxatga olish ishlari roʻyxatga olish uchun qilingan xarajatlardan koʻra koʻproq foyda keltirishiga qatʼiy ishonch hosil qilgan.

       Bundan tashqari, roʻyxatga olish jamiyat hayotining oʻziga xos ragʻbati boʻlib, umumiy resurslarni oqilona (adolatli) taqsimlash
va foydalanish imkonini beradi.

        Dunyoning deyarli barcha mamlakatlarida roʻyxatga olish natijasida olinadigan barcha maʼlumotlardan faqat statistika maqsadlarida foydalanish va mutlaqo maxfiy saqlanishini taʼminlaydigan statistika toʻgʻrisidagi qonuni mavjud. Ushbu qonun bilan olingan har bir alohida inson toʻgʻrisidagi maʼlumotlar qandaydir tashkilot yoki jismoniy shaxsga berilishi mumkin emasligi belgilangan.

Barcha davlatlardagi roʻyxatga olish anketalari juda oʻxshashdir. Davlatning ijtimoiy dasturini, shu jumladan nogironligi boʻlgan shaxslar, kam taʼminlanganlar, yetimlar, uysizlar, jinoyatchilikni kamaytirish, bandlikni oshirishni qoʻllab-quvvatlash uchun anketaga aholining jismoniy va ijtimoiy salomatligi, mehnat sharoiti, ish joyigacha yetib olish usullari va vaqti toʻgʻrisida savollar qoʻshiladi.

Shu bilan birga har bir davlatda jamiyatning milliy oʻziga xosligi va anʼanalarini hisobga olgan holda aholi bilan ishlash metodlari va roʻyxatga olishga tayyorlanish mexanizmlaridan foydalanadi.

Roʻyxatga olish oʻtkaziladigan barcha joylarda aholi bilan jiddiy ravishda roʻyxatga olishning asosiy maqsadi, ahamiyati va kerakligini koʻrsatish va ishontirishdan iborat boʻlgan koʻp qamrovli ishlar olib borishga toʻgʻri keladi.

Amaliyotda aholini roʻyxatga olishning bir qancha usullari mavjud boʻlib, Bolgariya, Buyuk Britaniya, Vengriya, Gretsiya, Irlandiya, Italiya, Litva, Polsha, Portugaliya, Ruminiya, Chexiya, Estoniya kabi davlatlarda roʻyxatga olishni oʻtkazishning odatdagi usuli qoʻllangan. Avstriya, Daniya, Norvegiya, Finlyandiya hamda Shvetsiyada registr maʼlumotlari asosida roʻyxatga olishni oʻtkazish usuli qoʻllangan.

Belgiya, Ispaniya, Latviya, Lyuksemburg, Sloveniya davlatlarida odatdagi roʻyxatga olish usuli bilan birgalikda registr maʼlumotlari asosida roʻyxatga olishni oʻtkazish usuli qoʻllangan.

     Germaniya va Niderlandiya davlatlarida registr maʼlumotlari asosida roʻyxatga olishni oʻtkazish usuli bilan birga tanlama kuzatish usuli ham qoʻllangan.

      AQSHda uzundan uzoq roʻyxatga olish soʻrovnomasi oʻrnini bosadigan doimiy tanlama kuzatuvlar bilan birgalikda qisqa soʻrovnomali odatdagi roʻyxatga olish oʻtkazilgan.

       Fransiyada esa uzluksiz roʻyxatga olish usulidan foydalanilgan.

        Roʻyxatga olish usulini tanlash toʻgʻrisidagi qaror rejalashtirishning iloji boricha dastlabki bosqichlarida turli xil muqobillarning xarajatlar, olingan maʼlumotlarning sifati va ularni amalda qoʻllash imkoniyatlarini sinchkovlik bilan sinab koʻrish asosida qabul qilinishi kerak. Hatto anʼanaviy ravishda bitta usul qoʻllanilganda ham, hozirgi aholini roʻyxatga olish va oʻzgaruvchan texnik ehtiyojlar asosida uning nisbiy afzalliklarini muntazam ravishda qayta baholashni amalga oshirish maqsadga muvofiqdir. Tanlov erta bosqichda amalga oshirilishi kerak, chunki roʻyxatga olish byudjeti, tashkiliy tuzilma, roʻyxatga olishni targʻibot ishlarini amalga oshirish rejasi, kadrlar tayyorlash dasturi, roʻyxatga olish varaqasi tuzilishi va maʼlum darajada toʻplanishi mumkin boʻlgan maʼlumotlar aynan tanlangan usulga bogʻliq boʻladi. Maʼlumotlarni toʻplashning bir necha usullaridan foydalangan holda, jamoatchilik tomonidan qoʻllaniladigan usullarni qoʻllab-quvvatlashga ishonch hosil qilish juda muhimdir, chunki jalb qilingan roʻyxatga oluvchilar soni va shunga mos ravishda xarajatlar shunga bogʻliq.