LOTIN-КИРИЛЛ
Hokimiyat matbuot xizmati

Hokimiyat matbuot xizmati

23 Apr 2021
 

        Хизмат кўрсатиш соҳаси кенг қамровлилиги билан иқтисодиётда, аҳоли ҳаётида муҳим ўрин тутади. Бу соҳада янги иш ўринларини кам харажат билан ва тез муддатда ташкил этиш мумкин. Аҳоли даромадларининг реал ўсиши ҳам аввало хизматлар ривожида сезилади.

       Коронавирус пандемияси бу соҳага салбий таъсир кўрсатди. Шу боис, тадбиркорларга 24 та турдаги солиқ имтиёзлари, субсидия ва бошқа преференциялар тақдим этиш орқали 35 триллион сўмлик кўмак берилди. Бу енгилликлар ҳам тадбиркорлар, ҳам банклар учун катта имконият бўлди.

       Масалан, ўтган йили тадбиркорликни ривожлантириш дастурлари доирасида хизмат соҳасига 1 триллион сўм имтиёзли кредит ресурслари берилган. Бундан ташқари, тижорат банклари ўз маблағлари ҳисобидан қўшимча 14 триллион сўм кредитлар ажратган. Кенг имтиёзлар берилгани натижасида сервис соҳаларида ўзини ўзи банд қилган 500 минг нафар фуқаро расмий рўйхатдан ўтган.

       Жойларда тадбиркорлар билан ўтказилган учрашувларда янги хизмат турларини йўлга қўйиш бўйича мурожаатлар, ташаббуслар кўп бўлмоқда. Улар асосида вилоят, туман ва шаҳар ҳокимликлари жорий йилда хизматлар соҳасида 59 триллион сўмлик 42 мингта янги лойиҳани амалга ошириш, 150 мингта доимий иш ўрни яратиш бўйича режалар белгилаган.

    Йиғилишда Президент ҳар бир лойиҳа ижросини назоратга олиб, тадбиркорларга кўмаклашиш, шу билан бирга, янги лойиҳаларни шакллантириб бориш юзасидан кўрсатмалар берди.

Ҳар бир ҳудуднинг ўзига хослигидан келиб чиқиб, хизматларни кенгайтириш, янги хизмат турларини йўлга қўйиш, илғор тажрибалар ва намунавий лойиҳаларни жорий этиш бўйича янги методология яратиш зарурлиги таъкидланди. Бунинг учун, Ўзбекистон миллий банки ҳузурида хизматларни ривожлантириш бўйича лойиҳа-таҳлилий маркази ташкил этилади ва барча вилоятлардаги филиалларида унинг бўлимлари очилади. Уларда аҳолига намунавий тайёр бизнес лойиҳалари тақдим этилади, касбга ўқитишдан бизнесни йўлга қўйишгача бўлган комплекс хизматлар кўрсатилади.

       Давлатимиз раҳбари лойиҳаларни молиявий таъминлаш масаласига алоҳида тўхталди.

Ҳисоб-китобларга кўра, бу йил хизматлар соҳаси учун банклар томонидан камида 18 триллион сўм кредитлар йўналтирилади.

Бундан ташқари, давлат томонидан тижорат банклари орқали қўшимча 300 миллион доллар ажратилади. Шундан 150 миллион доллари 1 июлгача жойларга етиб боради.Вилоят, туман, шаҳар ҳокимлари, сектор раҳбарлари, маҳаллага бириктирилган масъуллар билан бирга “маҳалла – туман – банк” принципи асосида лойиҳалар рўйхатини шакллантиради. Бунда, ҳар бир маҳаллада камида 20 турдаги, туман ва шаҳарда камида 70 та турдаги хизматлар бўлиши назарда тутилади.

        Шунингдек, Миллий банк томонидан 28 та йирик ва ўрта шаҳарларда туризм, транспорт, тиббиёт, таълим хизматлари ҳамда йирик савдо комплекслари ташкил этиш учун қўшимча 200 миллион доллар маблағ жалб қилинади.

Умуман айтганда, бюджетдан ва Миллий банк томонидан хизмат кўрсатиш соҳасига жами 500 миллион доллар ёки 5,5 триллион сўм йўналтирилади.

– Топшириқ беришдан олдин шароит яратаяпмиз, пуллар ажратаяпмиз. Биргина хизматлар соҳасига 500 миллион доллар беряпмиз. Буни агар ҳалол-пок ишлатсак, неча минг ишчи жой пайдо бўлади. Ҳар бир вазир ватанпарвар бўлиб, “ўзининг аравасини ўзи тортиб”, берилган бир сўм пулни қадрлаб, жойига етказса, одамлар ишонади, – деди Шавкат Мирзиёев.

Бунинг учун вазирлик ва идоралар раҳбарлари ўз йўналишида хизматлар ривожи учун ҳаракат қилиши зарурлиги қайд этилди

Вазирлар ўз соҳасида хусусий сектор фаолияти учун ҳуқуқий база яратиши, рухсат бериш талабларини соддалаштириб, тадбиркорликка йўл очиши зарур. Қаерда давлат корхонаси, қайси фаолият бўйича давлат-хусусий шериклик ёки хусусий сектор бўлиши аниқ қилиб белгиланиши керак, – деди Президент.

        Мисол учун, охирги 2 йилда 6 мингга яқин кўп қаватли уйлар қурилган. Уларнинг эксплуатацияси бўйича бошқарув компаниялари ташкил этиш, мавзелар ичида турли хизматларни йўлга қўйиш мумкин.

Ёки, хавфсизлик талабларини қўйган ҳолда, аэропорт, темир йўл ва автовокзаллар ҳудудларида, магистрал йўллар ёқасида савдо ва хизмат кўрсатиш объектларини ташкил этиш тадбиркорларни даромад, аҳолини иш билан таъминлайди.

       Ахборот соҳасида хусусий сектор иштирокини янада кенгайтириш, нархларни арзонлаштириш ва сифатини ошириш ҳисобига алоқа ва интернет хизматлари ҳажмини камида 2 бараварга, дастурлашни 3 бараварга ошириш имконияти бор.

Худди шу каби, барча вазирлик ва идоралар тизимида фойдаланиш зарур бўлган йўналишлар кўрсатиб ўтилди.Сервисни аҳолига яқинлаштириш мақсадида маҳаллаларда енгил конструкциялардан хизматлар маркази барпо этиш муҳимлиги таъкидланди. Шунингдек, 28 та шаҳар ҳамда аҳолиси 150 мингдан кўп бўлган туман марказларида савдо ва хизматлар учун махсус кўчалар ташкил этилиши белгиланди. Уларда 100 мингта тадбиркорлик субъектларини жойлаштириш имкони мавжуд.

Хизмат кўрсатишда энг муҳим масала – бу манзилни тўғри танлаш. Шу боис Қурилиш вазирлигига вилоят ҳокимлари билан бирга, савдо ва хизмат кўрсатишга ихтисослашган кўчалар ҳамда марказларнинг жойини танлаб, лойиҳасини ишлаб чиқиш, лотларга бўлиб, танлов асосида савдога чиқариш топширилди. Хавфсизлик чораларини кўриб, ушбу савдо ва хизмат кўрсатиш объектларининг куну тун ишлашига рухсат берилиши ҳам мумкин.

      Кўп тармоқли шифохоналар ва унинг атрофида хусусий шериклик асосида тиббиёт кластерлари, олий ўқув юртлари ҳудудида хорижий тиллар, тайёрлов ва касбга ўргатиш курслари ташкил этиш бўйича ҳам топшириқлар берилди.

Йиғилишда мутасаддилар жойлардаги салоҳиятни юзага чиқариш, ташаббускорларни қўллаб-қувватлаб, хизматлар ҳажмини ошириш чора-тадбирлари юзасидан ахборот берди.

23 Apr 2021
       Президент Шавкат Мирзиёев раислигида  ҳудудларда хизмат кўрсатиш соҳасини ривожлантириш бўйича жорий йилда амалга ошириладиган устувор вазифалар юзасидан видеоселектор йиғилиши ўтказилди.

      Йиғилишда вилоятларда жорий йил 1 октябрга қадар халқаро ва вилоятлараро магистрал йўллар ёқасида, намунавий лойиҳалар асосида камида 500 тадан савдо ва хизмат кўрсатиш объектларини лойиҳа асосида ташкил этиши ва 50 мингта янги иш ўринлари яратиш бўйича мутасаддиларга топшириқлар берилди.

      Бош вазир маслаҳатчиси О.Умаров, ахборот ва коммуникация технологиялари вазири Ш.Содиқовга ахборот соҳасида хусусий сектор иштирокини янада кенгайтириш, нархларни арзонлаштириш ва сифатини ошириш ҳисобига, алоқа ва интернет хизматлари ҳажмини камида 2 бараварга (20 триллион сўм) ва дастурлашни эса 3 бараварга (2,5 триллион сўм) оширишни таъминлаш вазифаси қўйилди.

      Шунингдек, пахта ва ғалла кластерларида энг муҳим турдаги агрохизматлар кўрсатишни йўлга қўйиш бўйича топшириқ берилди.

Бунда аграр соҳада 17 та йўналишдаги хизматлардан қанчасини кластерлар ташкил этилиши белгиланиб, ушбу хизматлар кластерлар кесимида тасқимланади.

Бош вазир ўринбосари Ж.Қўчқоров, Давлат солиқ қўмитаси раиси Ш.Қудбиев, бандлик ва меҳнат муносабатлари вазири Н.Ҳусановга бир ой муддатда хизматларни “соядан чиқариш”, тадбиркорлар фаолиятини янада соддалаштириш бўйича топшириқлар берилди.

     Ушбу масъуллар ҳар бир ташкил этилаётган хизмат кўрсатиш шохобчаларида яратилаётган доимий иш ўринларини мунтазам мониторинг қилиб, ҳисобини юритади.

     Шу билан бирга, вазирлик ва идоралар масъул соҳаларда кўрсатиладиган пуллик хизматларнинг режасини тасдиқлаб, ижросини ойма-ойма назоратга олиш топшириғи берилди.

     Шунингдек, тижорат банкларига бир ой муддатда замонавий банк, молия, консалтинг хизматлари, жумладан, “банк эко тизими”, баҳолаш, аудит, суғуртанинг янги хизмат турларини жорий этиш бўйича дастурлар қабул қилиш вазифаси қўйилди.

 
 
22 Apr 2021

       Ўзбекистон Республикаси фуқаролари мунтазам авиақатнов ташкилланган ҳар қандай давлатдан Россия Федерациясига кира олади. Бунинг учун асос талаб қилинмайди.

       Россия Федерацияси ҳукуматининг 2020 йил 16 мартдаги 635-р сонли буйруғининг биринчи иловасига 2021 йил 14 апрелда киритилган ўзгартиришларга кўра, энди Ўзбекистон Республикаси фуқаролари ушбу рўйхатда келтирилган ҳар қайси давлатдан асоссиз учиб кела олади.

      Рўйхатда Туркия, Қирғизистон, Қозоғистон каби давлатлар бор. У ерлардан Россияга авиачипталар арзон. Шунинг учун энди ушбу давлатлардан бемалол Россияга арзон, қонуний йўл билан ва кириш учун бирор асос кўрсатмасдан учиб келиш мумкин. Яъни фақат Ўзбекистондан учиб келиш шарт эмас.

       Аввал Ўзбекистон фуқаролари Россияга Қирғизистон, Туркия каби учинчи мамлакатлардан келиш учун ўша мамлакатларда яшаш учун гувоҳнома (вид на жительство)лари бўлиши талаб қилинар эди. Энди эса ушбу талаб олиб ташланди.

Демак, жорий йил 14 апрелдан бошлаб, Ўзбекистон Республикаси фуқароси Қозоғистон ва Қирғизистон орқали Россия шаҳарларига парвоз қилиб, ҳеч қандай асос ва ҳужжатларсиз аэропорт орқали кира олади. Ҳужжат 6 кун муқаддам қабул қилинган бўлса-да, бугун, 20 апрель куни расман эълон қилинди.

22 Apr 2021

        NASA kosmik agentligi chorshanba kuni Perseverance zondi ilk bor Marsda kislorodining birinchi namunasini yarata olganini ma’lum qildi.

Olti g'ildirakli robot qurilma Qizil sayyoraagi karbonat angidridining namunasini mahsus asbob-uskuna oqrali ajratib olgan va uni kislorodga aylantirgan.

Tashkilot vakillarining so’zlariga ko'ra, ushbu ilk namuna kelajakda Marsda insonlarni joylashtirish rejasiga erishish uchun yanada ko'proq imkoniyatlarni ochishi mumkin.

Olimlarning ta’kidlashicha, 5 grammdagi qayta ishlangan  kislorod 10 daqiqa nafas olish uchun yetarlidir.

21 Apr 2021

           1- maydan boshlab ijarada turadigan talabalarga ijara haqining 50%i davlat byudjetidan to'lab beriladi. Bu haqda Moliya vazirligi ma'lumot berdi. 

Buning uchun talaba davlat OTMlarida o'qiyotgan bo'lishi kerak.

Bunda pulni to'lash quyidagicha bajariladi: 

- Toshkent shahrida ijarada turadiganlar uchun BHMning 1 baravarida ya'ni 245 ming so'm to'lanadi.

- Qolgan hududlarda yashayotgan talabalr uchun BHMning 0,5 baravari miqdorida ya'ni 122 500 so'm pul davlat tomonidan beriladi.

Shuningdek, talaba yashayotgan uyida ijara huquqi asosida (shartnoma bilan) yashayotgan bo‘lishi lozim. 

Hozircha jami 60 foiz talabaning 50 foiz ijara puli qoplanadi, deyilgan vazirlik bergan ma'lumotda.

21 Apr 2021

       Buning uchun talaba davlat OTMlarida o'qiyotgan bo'lishi kerak.

Bunda pulni to'lash quyidagicha bajariladi: 

- Toshkent shahrida ijarada turadiganlar uchun BHMning 1 baravarida ya'ni 245 ming so'm to'lanadi.

- Qolgan hududlarda yashayotgan talabalr uchun BHMning 0,5 baravari miqdorida ya'ni 122 500 so'm pul davlat tomonidan beriladi.

Shuningdek, talaba yashayotgan uyida ijara huquqi asosida (shartnoma bilan) yashayotgan bo‘lishi lozim. 

Hozircha jami 60 foiz talabaning 50 foiz ijara puli qoplanadi, deyilgan vazirlik bergan ma'lumotda.

16 Apr 2021

  Учқудуқ туманида ўрнатилган ташқи реклама объектлари учун вақтинчалик реклама жойининг паспортини бериш тўғрисида.

  Ўзбекистон Республикаси “Маҳаллий давлат ҳокимияти тўғрисида”ги Қонунининг 6 ва 24-моддалари  ҳамда Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2020 йил 20 февралдаги “Ташқи реклама бозорини тартибга солиш тўғрисида”ги 104-сонли қарорига, шунингдек Ўзбекистон Республикаси Монополияга қарши курашиш қўмитасининг 2021 йил 23 февралдаги 165/01-26-сонли хатига асосан халқ де-путатлари Учқудуқ туман Кенгаши,

  1.Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2020 йил 20 февралдаги “Ташқи реклама бозорини тартибга солиш тўғрисида”ги 104-сонли қарорига асосан вилоятда ташкил этилган ишчи гуруҳ томонидан ўтказилган хатлов натижалари маълумот учун қабул қилинсин.

  1. Ер участкаларида ташқи реклама воситаси ўрнатиш учун паспортлар беришнинг маъмурий регламенти тасдиқлангунга қадар ўрнатилган ташқи реклама объектлари учун реклама жойининг вақтинчалик паспорт намунаси иловага мувофиқ тасдиқлансин.
  2. Мазкур қарор талабларига мувофиқлаштирган ташқи реклама объектлари (конструкциялари) бўйича бир марталик йиғим суммаси белгиланган тартибда ҳисоблансин ҳамда ушбу маблағлар бир йил давомида ҳар ой тенг тақсимланган ҳолда туман маҳаллий бюджетига ўтказилсин.
  3. Бюджет ташкилотлари балансида бўш турган ташқи реклама объектлари (конструкциялари) жойлари ҳамда доимий равишда бошқа ташқи реклама қуриш учун бериладиган ер участкалари ва давлат мулки бўлган бино ва иншооатларни белгиланган тартибда «E-IJRO AUKSION» электрон савдоларига чиқарилиши таъминлансин ва савдолар натижалари бўйича аниқланган савдо ғолибига реклама жойининг вақтинчалик паспорти берилсин ва ўрнатилган тартибда шартномалар имзолансин.
  4. Хатлов натижасида ташқи реклама объектлари (конструкциялари) дан ҳақиқатда аниқланган қарздорликлар белгиланган тартибда ундирилиши таъминлансин.
  5. Туман ҳокимлиги матбуот котиби (Р.Қо-дирова) мазкур қарорни босма ва электрон оммавий ахборот воситалари ҳамда туман ҳокимлигининг расмий веб-сайтида жойлаштирилишини таъминласин.

    7.Ушбу қарор расмий эълон қилинган кундан эътиборан кучга киради.

  1. Мазкур қарор ижроси юзасидан назорат халқ депутатлари Учқудуқ туман Кенгашининг Маҳаллий бюджетни шакллантириш ва уни ижро этиш, иқтисодий ислоҳотларни амалга ошириш ҳамда тадбиркорликни ривожлантириш масалалари бўйича доимий комиссияси (О.Ҳикматов) зиммасига юклансин.

С.Хамроев, Кенгаш раиси.

25/164 25.03.2021 йил.

16 Apr 2021

  Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Аҳолига давлат ижтимоий хизматлари ва ёрдам тақдим этиш тартиб-таомилларини автомалаштириш бўйича қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида” 2020 йил 4 августдаги ПҚ-4797-сон қарори ижросини таъминлаш мақсадида Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг “Аҳолини ижтимоий ҳимоя қилиш тизимини янада такомиллаштириш ҳамда соҳага замонавий ахборот-коммуникация технологияларни кенг жорий этиш чора-тадбирлари тўғрисида” 2021 йил 5 мартда ВМ-122-сон қарори қабул қилинди.

  Қарорга кўра, Кам таъминланган оилаларни “Ижтимоий ҳимоя ягона реестри” ахборот тизими орқали аниқлаш ҳамда уларга ижтимоий нафақа ва моддий ёрдам тайинлаш ва тўлаш тартиби тўғрисидаги низом ушбу қарорнинг 1-иловасига мувофиқ тасдиқланганлиги ва 2021 йил 1 апрелдан бошлаб амалга киритилиши:

  кам таъминланган оилаларни “Ижтимоий ҳимоя ягона реестри” ахборот тизими орқали аниқлаш;

  ижтимоий нафақа ва моддий ёрдам тайинлаш шартлари;

  ижтимоий нафақа ва моддий ёрдам олиш учун мурожаат қилиш ва уни кўриб чиқиш уларни тўлаш тартиби;

  ижтимоий нафақа ва моддий ёрдам учун тўловларни молиялаштириш тартиби белгиланган.

  Ўзбекистон Республикаси Маҳалла ва оилани қўллаб-қувватлаш вазирлиги Ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлиги, Давлат солиқ қўмитаси ҳузуридаги Кадастр агентлиги, Бандлик ва меҳнат муносабатлари вазирлиги ҳамда бошқа манфаатдор вазирлик ва идоралар билан биргаликда 2021 йил 1 апрелга қадар ҳар бир маҳалланинг ID идентификация рақами ва ҳудудий чегараси кўрсатилган ягона электрон маълумотлар базасини ишлаб чиқиши ҳамда жорий этиши ва унинг «Ягона реестр» АТга интеграция қилинишини таъминлаши;

  Ўзбекистон Республикаси Халқ таълими вазирлиги, Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги, Мактабгача таълим вазирлиги, Президент, ижод ва ихтисослаштирилган мактабларни ривожлантириш агентлиги 2021 йил 1 апрелга қадар ўз ахборот тизимларининг ўзаро интеграциясини таъминлаши;

  Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Давлат персоналлаштириш маркази Ички ишлар вазирлиги билан биргаликда 2021 йил 1 апрелга қадар барча жисмоний шахсларга ЖШШИР бириктирилишини ҳамда ушбу маълумотларнинг Давлат солиқ қўмитаси ҳузуридаги Кадастр агентлигининг маълумотлар базаси билан интеграция қилинишини тўлиқ якунлаши;

  Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлиги 2021 йил 1 апрелга қадар жисмоний шахсларнинг автотранспорт воситаларини созлиги ёки носозлиги бўйича электрон маълумотлар базасини ишлаб чиқиб, жорий этиши ва «Ягона реестр» АТ ахборот тизими билан маълумотлар алмашинувини йўлга қўйиши зарурлиги назарда тутилган.

  Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг:

  «Ягона реестр» АТни «Development Pathways» ихтисослаштирилган халқаро компаниядан 2021 йилнинг якунига қадар босқичма-босқич беғараз қабул қилиб олиш, кейинчалик унинг техник жиҳатдан фаолиятини таъминлаш ва доимий такомиллаштириб бориш ишлари Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги ҳузуридаги Ахборот-ҳисоблаш маркази томонидан амалга оширилиши;

  «Ягона реестр» АТ имкониятларини методик жиҳатдан доимий равишда такомиллаштириб бориш ишлари Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги ва Молия вазирлиги ҳузуридаги бюджетдан ташқари Пенсия жамғармаси томонидан амалга оширилиши ҳамда «Ягона реестр» АТ белгиланган тартибда тўлиқ қабул қилингандан сўнг Пенсия жамғармаси унинг эгаси ва фойдаланувчиси ҳисобланиши;

  Иқтисодий тараққиёт ва камбағалликни қисқартириш вазирлиги билан биргаликда ижтимоий нафақалар ва моддий ёрдам олувчи оилаларнинг ижтимоий-иқтисодий ҳолатини «Ягона реестр» АТ орқали мунтазам равишда таҳлил қилиб, зарур ҳолларда, оилаларни кам таъминланган деб эътироф этиш мезонларини қайта кўриб чиқиши ва уларга ўзгартириш киритиш тўғрисида Вазирлар Маҳкамасига таклифлар киритиб бориши;

  ижтимоий нафақалар ва моддий ёрдам олувчи оилаларнинг ижтимоий-иқтисодий ҳолати бўйича ҳудудлар ва туман (шаҳар)лар кесимидаги таҳлиллар асосида ижтимоий нафақалар ва моддий ёрдам учун ажратиладиган бюджет маблағларини ҳудудлар ва туман (шаҳар) маҳаллий бюджетлари кесимида режалаштириш механизмини такомиллаштириши асосий вазифаси этиб белгиланган.

  Вазирлар Маҳкамасининг 2019 йил 13 апрелдаги 308-сон қарори билан тасдиқланган Сирдарё вилоятининг кам таъминланган оилаларига «Ижтимоий ҳимоя ягона реестри» ахборот тизими орқали ижтимоий нафақалар ва моддий ёрдам тайинлаш ва тўлаш тартиби тўғрисидаги вақтинчалик низомнинг 48-бандидаги «2020 йил 1 октябргача» сўзлари «2021 йил 1 апрелгача» сўзлари билан алмаштирилишини ва Ўзбекистон Республикаси Ҳукуматининг 3-иловага мувофиқ айрим қарорлари 2021 йил 1 апрелдан эътиборан ўз кучини йўқотганлигини кўриш мумкин.

Жасур АЛИМОВ,

Бюджетдан ташқари пенсия жамғармаси Учқудуқ туман бўлими бош мутахассиси.

16 Apr 2021

      Энг асосий озиқ-овқат маҳсулотларидан бири саналувчи ўсимлик ёғи нархи ошиб бормоқда. Ўзбекистонда 2021 йилнинг дастлабки уч ойида кунгабоқар ёғи нархи кескин ошган бўлса, апрел ойидан бошлаб пахта ёғи ҳам қимматлаша бошлади. Ўтган ойга нисбатан пахта ёғи нархи 31-33 фоизга ошди.

      2020 йилнинг октябр ойига қадар пахта ёғи нархида барқарорлик сақланиб қолаётганди. Бунинг сабаби нимада?

2019 йил пахта ҳосилидан олинган чигит хомашёси асосан 2019 йил октябр ойидан 2020 июн ойигача бўлган даврда қайта ишланди, бу вақт мобайнида 1 кг пахта чигитининг нархи ўртача 1,9 минг сўмни ташкил этган. Шу боис пахта ёғининг нархи йил давомида барқарор сақланиб қолган, яъни 1 литр пахта ёғи ўртача 8-8,5 минг сўмдан биржа савдолари орқали сотилган.

      Ўтган йил кузда пахта чигити нархи 60-65 фоизга ошиб, пахта ёғи 25-30 фоиз қиммат сотилди. 2020 йилнинг ноябр ва 2021 йилнинг феврал ойига қадар 1 кг чигит 3,2 минг сўмдан сотилди, 1 литр пахта ёғининг нархи ўртача 12,0-13,0 минг сўмдан биржа савдоларига қўйилди ва бу даврда нарх барқарорлиги сақланиб қолди.

       2021 йил апрел ойида пахта ёғи нархи кескин ошганининг сабаби нимада?

      Март ойида 1 кг пахта чигити 3,4 минг сўмдан, апрел ойида эса 5,6 минг сўмдан биржа савдолари орқали сотилди. Натижада айрим ёғ-мой корхоналари ишлаб чиқариш харажатларини ҳисобга олган ҳолда 1 литр пахта ёғини 18,0-19,0 минг сўмгача бўлган нархда биржа савдоларига қўйди. Ўтган ойга нисбатан пахта ёғи кескин қимматлаганини кўриш мумкин.

       Kun.uz билан суҳбатда бўлган ёғ-мой соҳасида узоқ йиллик тажрибага эга мутахассис Фахриддин Калоновнинг ҳисоб-китобларига кўра, 1 килограмм пахта чигити 5,6 минг сўмдан харид қилинса, бир литр пахта ёғини 20 минг сўмдан сотган тақдирда ҳам, корхона зарарга ишлайди. Бунинг қисқача арифметикаси шундай:

       1 тонна пахта чигити ва уни қайта ишлаш нархи тахминан шунчага тушади:

  •        1 килограмм пахта чигити 5,6 минг сўмдан биржа савдоларига қўйилмоқда, шунда 1 тонна пахта чигитининг нархи 5 миллион 600 минг сўмни ташкил этади.
  • 1 тонна чигитни қайта ишлаш харажати (барча солиқлар, иш ҳақи ва бошқа харажатлар билан биргаликда) 1,0 миллион сўмга тўғри келади.
  • Шунда 1 тонна чигитни қайта ишлаш бўйича жами харажат 6,6 миллион сўм бўлади.

1 тонна чигитдан олинадиган маҳсулот ва унинг нархи қуйидагича шаклланади:

  •     1  тонна чигитни қайта ишлашдан 170 килограмм пахта мойи олинади, унинг 1 килограмми 20,0 минг сўмдан сотилганда 3,4 миллион сўмни ташкил этади.
  • 450 килограмм шрот олинади, бу маҳсулотнинг 1 килоси 3,5 минг сўмдан сотилганда 1,575 миллион сўмга тўғри келади.
  • 350 килограмм шелуха олинади, унинг 1 килоси 2,2 минг сўмдан биржа савдоларига қўйилмоқда, демак 1 тонна шелуханинг нархи 770 минг сўм бўлади.

        Хулоса қандай: пахта ёғи нархи арзонлашиши мумкинми?

Мутахассиснинг сўзларига кўра, 1 тонна чигитни қайта ишлаш харажатлари миқдори 6,6 миллион сўм, ишлаб чиқарилган маҳсулот нархи 5,745 миллион сўмни ташкил этади. Шунда корхона 1 тонна пахта чигитини қайта ишлашда 1 кг пахта ёғини 20 минг сўмдан, 1 кг шротни 3,5 минг сўмдан, 1 кг шелухани 2,2 минг сўмдан сотганда ҳам, 855 минг сўм миқдорида зарар кўради.

Хуллас, биржа савдолари орқали 1 кг пахта чигити 5,6 минг сўмдан сотилса, пахта ёғи нархи яна ошишини кутишдан бошқа илож йўқ. Чунки қайта ишлаш корхоналари ҳам зарарига ишламайди.

       Масъул ташкилотлар ўсимлик ёғи нархи ошиши борасида нима дейди?

Монополияга қарши кураш қўмитасининг маълум қилишича, ташқи жаҳон бозорларида нархлар ошиши ва ўтган ҳосил йилида етиштириш ҳажмлари нисбатан камроқ бўлиши муносабати билан асосий етказиб берувчилардан бўлган қўшни давлатларда кунгабоқар ёғи ва уруғи экспортига юқори божхона божлари белгиланиши тартиби муддати узайтирилиши нархларга таъсир қилган.

«Ўз навбатида, импорт асосида олиб келинадиган кунгабоқар ёғи ва уруғи нархларининг ошиши маҳаллий пахта ёғи нархларига ҳам бевосита ўз таъсирини кўрсатди», – дейилади қўмита ахборотида.

       Ҳукумат нархлар барқарорлигига эришиш учун нима қилмоқчи?

2021 йилда маҳаллий шароитда етиштирилган хомашёни қайта ишлаш ҳисобига 141 минг тонна ўсимлик ёғи ишлаб чиқарилиши маълум қилинган.

Ҳукумат кунгабоқар, соя, масхар, рапс, кунжут ва зиғир экиладиган майдонлар ҳажмини оширмоқчи. Жорий йилда Сурхондарё ва Қашқадарё вилоятларида 530 гектар майдонда зайтун плантацияси барпо этилади.

13 Apr 2021

       1-iyundan boshlab 3 yil va undan avval tayinlangan pensiya nafaqalari uchun ortiqcha to'lov undirilmaydi

       Pensiya va nafaqalarni tayinlashda joriy yilning 1-iyundan boshlab:

- shaxsning ish haqi va mehnat staji toʻgʻrisidagi maʼlumotlarning elektron bazasi yuritilmagan davr - 2005-yildan avvalgi yillar uchun ish staji shaxsning mehnat daftarchasidagi mavjud yozuvlar asosida tasdiqlovchi hujjatlar talab etilmasdan hisobga olinadi;

- uch yil va undan avval tayinlangan, qayta hisoblangan pensiya va nafaqalarni tekshirish hamda ular boʻyicha aniqlangan ortiqcha toʻlovni undirish bekor qilinadi;

- ishlovchi fuqarolar tomonidan ishlamaydigan turmush oʻrtoqlari kelgusida pensiya taʼminotiga ega boʻlishlari uchun oʻz daromadlaridan ixtiyoriy ravishda har oyda ijtimoiy soliq toʻlash huquqi beriladi;

- pensiya va nafaqalar fuqaroning xohishiga koʻra roʻyxatga olingan doimiy yashash yoki vaqtincha turgan joyi boʻyicha tayinlanadi va toʻlanadi;

- pensiya va nafaqalarni naqd pulsiz shaklda olish uchun arizalar fuqarolar tomonidan Moliya vazirligi huzuridagi byudjetdan tashqari Pensiya jamgʻarmasining tegishli boʻlimiga murojaat qilmagan holda, tijorat banklari filiallarida bank plastik kartalarini ochish jarayonida yoki bank mobil ilovalari orqali elektron shaklda rasmiylashtiriladi;

- fuqarolarning pensiyaga boʻlgan huquqi yoʻqolganligini tegishli vazirlik va idoralar tomonidan taqdim etiladigan elektron maʼlumotlar asosida aniqlash orqali pensiyalarni naqd pulsiz shaklda oluvchi shaxslar tomonidan har olti oyda Pensiya jamgʻarmasining boʻlimiga kelish hamda masʼul xodimlar tomonidan joylarga chiqqan holda monitoring oʻtkazish majburiyati bekor qilinadi.

Uchquduq tumani

Tuman markazi - Uchquduq shahri.Tumanning tuzilgan vaqti – 1982 yil 22-aprel. Territoriyasi – 4663 ming2 km. Tuman markazi Navoiy viloyati markazigacha bulgan masofa – 300 km. Aholisi - 37028 ming kishi

Qisqacha ma'lumot

Aloqada bo'ling

  Email: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
  Telefon: (+99879)222-00-05-101
  Telefon: (+99879)222-00-05-102
  Faks: (0436) 593-11-01
  Manzil: Navoiy viloyati, Uchquduq tumani, Amir Temur ko‘chasi, 28-uy

Ijtimoiy tarmoqlarda: