Қадрдон даврвозамиз олдида кичкина супача бўларди. Онам акамнинг келишини ўша ерда ўтириб кутарди. Кўчадан ўтган, қайтган йўловчилар, қўни-қўшнилар билан гурунглашиб, кўнгил чигилини ёзар: “Болагинамнинг вақти йўқ-да, уззу-кун ишда”, ўзини ўзи овутган бўларди.

Орадан ойлар, йиллар ўтди. Ўзим ҳам она бўлдим. Ҳар сафар онам зиёратига борганимда: «Оналар фарзандларини меҳр бешигига белайдилар. Фарзандлар катта бўлгач ота-оналарини сабр бешигига белар экан-да?» дейсиз. «Қаерда бўлмасин, ўз кунларига соғ-саломат бўлишсин», дея менга юзланасиз. Турмушим тинчлиги, болаларим соғлиги ҳақида сўрайсиз. 

      ...Ҳовлимизни райҳон, намозшомгуллар ифори тутган. Онам гулларни ўзгача меҳр бериб парваришлайди. Қўни - қўшни, қишлоқдошлардан ҳам ширин сўзи, меҳр-муҳаббатини қизғонмаган онам, биз олти нафар ўғил-қизни койиганини ҳеч эслолмайман. Эрта тонгдан шом қоронғусигача қўллари ишдан бўшамас, туннинг алламаҳалигача эса “урчуқ”да ип йигирип, шоли «олача» тўқиб, кигиз босарди.

       ...Ўшанда кузакнинг илк кунлари эди. Энди аввалгидек қадрдон супачага чиқиб ўтиролмайсиз. Хастасиз. Кўча дарвозасини очиқ қолдиришни сўрайсиз. Шундоққина уйимиз олдидаги қумлоқ кўчадан ўтган - қайтган машиналарга термуласиз. Биламан, ҳар сафаргидек акамни кутяпсиз. «Акангни машинаси-ми?» дейсиз, келишидан умидвор бўлиб. 

Шу чоқда акам дарвозамизга бурилмай, кўча бошига ўтиб кетадилар. У ерда қайнонасининг уйи бор. Акамнинг машинаси изидан кўтарилган чанг анчагача ҳавода муаллақ қолади. 

Биласиз, акамнинг машинаси эканлигини аниқ биласиз! Шундай бўлса-да: “Болажонимнинг машинасига ўхшаб кетаркан”, дейсиз ўзингизни овутган бўлиб. Энди менинг жаҳлим чиқади. Мен нодон сизга далда бўлиш ўрнига баттар дилингизни оғритаман. “Ўзингиз талабчан, қаттиққўл эмассиз”, дея онажонимни ёзғираман. 

Ниҳоят, акам қишлоқ тепасидан қайтадилар. Баъзида илҳақ кутиб ўтирган онамга дийдорни кейинги сафарга қолдириб, ўтиб кетсалар баъзида машинани дарвозамизга қараб бурадилар. О! Шунда онам қувончини бир кўрсангиз эди. Ўзи емай чой сандиқ тубида сақлаган майизу новвотлар, ҳолваю қанд-қурслар токчадан тушиб, акам учун ёзилган дастурхонга кўрк бағишлайди. Йўқ-йўқ, гап ахир таомда эмас-ку!? Лекин онам асраб қўйган ўрик қоқию майиз, новвотларда қуёш янглиғ меҳр бор.

...Ўшанда акам ва унинг хотини бемеҳрлигидан куйиниб: «Ота-она болам қачон катта бўларкин» деб кутаркан. Улар: «Ота-онам қачон...» деб кун санаркан, деганингизда титраб кетгандим. Энди ўйлаб қарасам, нодон фарзанднинг соғинчига сазовор бўлишдан умидворликнинг ўзи нодонлик экан!

Бугун эса, бугун ... Онам акамни интиқ кутадиган ўша қадрдон супача бўм-бўш. 

Кўзимиз нури, қалбимиз қўри, ҳаётимиз гули бўлган азиз фарзандлар. Ота-онангиз зиёратига тез-тез бориб туринг, ахир улар омонат дунёда топилмайдиган омонатингиздир!. Соғинчларда сарғаймасин соғинчлар!

Райҳон ҚОДИРОВА, журналист.

Қишлоқ кўчасига водопоровод суви келаркан деган хушхабар ҳаммани хурсанд қилди. Энди шаҳарликлардек жўмракни бурасанг сув келади. Ана сенга яхши яшаш... Ўша кун келди. Сув ҳамма ўйлагандек хонадонларга эмас уч тўрт ҳовли ўрталаб кўчага кранлар ўрнатилди. Вақти билан узатиладиган сув уйга пақирларда ташиб кирилади. Бундан норизолар ҳам бўлди. Шу кунгача ҳовузини бир ойлик сувга тўлдириб ичаётганлар шукр қилди, “Ҳовуздан ташиб кирганимиздекда, “зато” ҳар кунлик тоза сув ичамиз.... Бундан шукроналикни Салим бобо ва кампири ҳам қилди. Иккови учун трактор олиб келиб ташлайдиган бир ҳовуз сув бир ойдан ошиб ҳам тугамасди. Сув ҳам иссиқда айнирканда... Энди кўча бошидан икки пақир сув олиб кирса бир кунига етиб ортади. Унда-мунда неваралар келиб қолса, сув муаммоси бўлмаса...

- Сувга ҳамма айтган пулни бермаётган экан, маҳалла мажлис қилиб, ҳисоблагич қўйиб, уйинга сувни олиб кир деяпти,- деган гапни чол кўчадан топиб келди. 

- Энди нима қиламиз, Собир деди эрининг ҳурмати учун бош фарзандини исмини айтиб чақирадиган кампир.   

- Нима қилардик биз ҳам уйгача труба торттириб, сувни уйга олиб кирамиз. 

- Қанча пул кетишини биласизми, чол. 

- Кетса бир пенсиянг кетар... 

- Пенсия ҳам ўлсин, унга менга дори-дармон оласизми, невара келинга сарпо суруқ қиласизми. 

Бир миллиондан ошиқ нафақа пули оладиган чол-кампирнинг ҳисоб - китоби уйгача сув келишига етмади. Бир пенсияга сув олиб келишса кейин нима бўлади, ҳар ҳафта учта талаба пул сўрамасада, биз ўқишга кетдик, деган болани бобо-биби қуруқ қўл билан қайтаролмайди. Ҳали олинда ўғли ўғил уйлантиради. Бир нажот - топарман икки ҳовли нарида турадиган катта ўғил Собирда қолди.  

-Собир ўзига сув ўтказиб, бизни ўгай қилиб қўймас, онаси.

- У ҳам қай бирини қилсин , - деди хўрсиниб кампири. 

Салим бобо ва Қурсия биби ҳамма боласини илмли қилди. Худога шукр ҳаммаси ўқимишли. Ўзидан тинди. Бироқ ҳамманинг рўзғори бўлак. Бола чақаси бор. Сени ўқитдим, катта қилдим, деб на она на ота фарзандидан бир нарса сўрамайди. 

- Сизларга ҳам Қобил сув ўтказиб берса бўларди, деган шаъмали гап қилди шу кунларда катта келин. 

- Қобил қачон шаҳаридан кўчиб келса ўзига ўтказиб олар, унга ҳам нима деймиз. Кун ора боласи касал бўлади, ишига комиссия келади. Ишлари яхши бўлиб кетса ўтказар бир кун. Кенжасининг тарафи бўлди она. – Бобонгизга айтдим, яна ҳовузни тўлдирамиз, икки ойга етади. Менга водопровод нима керак. Битта чойим билан овқатимга сув бўлса бўлди. 

 Чол кампирига қаради. Ёшлиги етимликда ўтган бўлсада кампири 70 дан ошибдики, ҳали ориятли.  

 Ҳамманинг уйига 66, 67 хонадонларга ҳам сув кирди. Фақат кўчанинг бошини бошлаб берган 68 хонадонга келмай тўхтади...

...Ҳар тонг саҳарда хонадон олдида бир “Дамас” тўхтайди. Бир бочка туширилб, иккинчиси юкланади. Кейин дуога қўл очилади. “Сувдай сероб бўл, болам ”. Онаси билан отасининг уйига сув олиб кирилмаганидан ҳаммадан кўпроқ иккинчи ўғил куйинди. Ишхонаси ёпилиб ишсиз қолган ўғил эскироқ бўлса ҳам ойлик тўлови камроқ дея бир “Дамас”ни ижарага олди. Киракашликдан ҳам кўра, Дамхўжа трубалари ўтган, трасса ёриғидан онаси-отасига сув олиб келади. 

- Энди сув керак эмас, болам. Қобил уканг, водопроводга труба келтириб ташлади. 

- Она, мен олиб келаётган сув, тоза Дамхўжа суви. Водопроводга ўзимизнинг сувни аралаштиради. –деб мўлтираб қаради, иккинчи ўғил.

- Раҳмат, болам бир йил ташидинг, ўзиям. Энди сенга ҳам қийин. Ишга кириб ол. Олдинку мошинанг бор эди.  

 Ўғилнинг кўзида ёш милтиллади, 

- Қани эди бойроқ бўлганимда водопроводни биринчи сизнинг уйингизга ўзим ўтказиб берардим. Шунда уни ҳар бураганингизда мени дуо қилардингиз. Олган бир йиллик дуом билан икки болам олий ўқув юрти талабаси бўлди. Сизлардан бошқа кимнинг ҳам дуоси ўтарди, менга Онажон! Аммо бу гапларни у онасига гапиролмасди. Йиғлаб юбориши аниқ. Телефонни баҳона қилдида эшикка томон юрди. 

- Сув олиб келмасанг ҳам дуо қилавераман, болам мен ахир онангманку, -деди она. У боласининг дили тубидаги ҳамма ўкинчларни у айтмаса ҳам ўқиб бўлган эди. Чунки она эди.

Бир кун жамоадошларимиз билан суҳбатлашиб туриб, беихтиёр қўлига телефон олиб, хабарларга кўз қирини ташлаган ҳамкасбимиз юзида нимтабассум пайдо бўлди. Ҳамма ҳайрон. Ажойиб хабар, дея ўқий бошлади. “Ўзбекистон Республикаси Президенти қарори. Шанба ва якшанба кунлари республикамиз келинлари учун дам олиш кунлари. “Барча келинлар ота-оналари ҳолидан хабар олишлари, бирор жойга дам олиш учун боришлари мумкин. Бунга қаршилик қилган қайноналар ва уларнинг турмуш ўртоқларига белгиланган тартибда жазо чоралари қўлланилиши ҳақида огоҳлантирилсинлар,” дея ёзиб қўйилган эди. Ҳаммамизнинг юзимизга кулги югурди. Бу ижтимоий тармоқлар орқали келган ҳазиломуз маълумот эди.

Ўйлаб қарасам инсоният матбуот ва оммавий ахборот воситалари орқали берилаётган хабарларни ўқиб туриб гоҳида кулади, гоҳида йиғлайди, гоҳида ажабланади, баъзида ҳайратдан ёқа ушлайди, гоҳида ғазабланади, гоҳида қувонади, гоҳида нафратланади… Бироқ ҳар қандай ҳолатда ҳам ўзига тегишли хулосани чиқаради. Тўғри, ҳамма ҳам тўғри хулоса чиқаради, дея олмайман, аммо ўзида қайсидир жиҳатини ўзгартиради. 

Ҳа, дунёқарашимиз кенгайишида, фикрлаш қобилятимизнинг ошишида, дунё ҳамжамиятининг саҳналарида рўй бераётган воқеа-ҳодисалардан хабардор бўлишимизда, ОАВ вакилларининг ўрни беқиёс! Ҳозирги кунни уларсиз тасаввур қилиш жуда қийин. 

Ушбу йўналишнинг тарихига назар ташласак, ахборотни етказиш жуда оддий кўринишда, бироқ қийин бўлган. Оддий кўринишда деганда, чопарлар хизмат қилган, кабутарлардан фойдаланилган, халқ ичида баланд овозда жарчилар томонидан хабарлар тарқатилган ва ҳоказо. Қийинлиги, узоқ муддатда тарқатилиши билан бирга, қабул қилувчига аниқ етиб бориши ёки бормаслиги, яъни бошқалар қўлига тушиб қолиш эҳтимоллари кўп бўлган. Бир неча кундан бир неча ойларгача чўзилган бўлиши мумкин. Бироқ бугунга келиб ушбу соҳа жуда ривожланди. Албатта бу табиий. Чунки вақт ўтган сари ҳар бир йўналиш оддийликдан мураккабликка қараб бораверади, яъни мукаммаллашади. 

Ҳозирда бу ҳолатни газета, журналларимиз, радио ва телевидение, ҳамда интернет мисолида яққол кўриш мумкин. Ҳар бири ўз ўрнига эга, ҳар бирининг ўз аудиторияси бор. 

Оммавий ахборот воситалари жамиятнинг ижтимоий, иқтисодий, сиёсий, маънавий, маданий ва маърифий соҳаларини ёритар экан, инсоният улардан фақатгина тўғри хулосалар чиқара олса, бас!.

Дилором Салимова,

 ШКБ 3-гидрометаллургия заводи 

манънавий-маърифий ишлар 

бўйича инсректори.

Тарих көптің жадында сурет арқылы сақталады. Олай болса, халықты таңғал-дырар кадр түсіру – өнермен пара-пар. Үшқұдық ауданында объективін арқалап, талай оқиғаның ортасында жүріп, қажырлы да тынымсыз қызмет еткен жастардың бірі – Сейітжан Арыбаев.

Ауданның соңғы жылдардағы қоғамдық, саяси, мәдени, әлеуметтік өміріндегі тыныс-тіршілігі Сейітжанның фотоаппараты арқылы газет беттерінде «сөйлеп» тұрды. 

Редакцияға 2018 жылы жұмысқа келген жас фотограф үлкенмен де, кішімен де тез тіл табысатын, тосырқауды білмейтін қарапайым мінезімен қайсы ортаға да тез бейімделе кететін қасиетімен ерекшеленеді. Ақжарқын мінезді жас дарын Қызылорда мемлекеттік университетін бітірген жоғары білімді кадр. 

 «Жігітке қырық өнер де аз» дегендей, ауданда өтіп жатқан іс-шараларды фото-бейне таспаға түсіру үшін фотограф, оператор, монтаждаушы, жүргізуші, тілші сияқты бар өнерін сарп етеді. Үшқұдықтың жылы бейнесін шетте жүріп сағына еске алатын жерлестер ауданның күнделікті өмірі туралы көптеген фильмдерді әдемі монтаж арқылы әлеуметтік желілерде үнемі тамашалайды. Ол Instagram желісінде жеке арнасын жүргізіп, құт дарыған киелі Қызылқұмның өмірі мен табиғаты туралы суреттерді үнемі жүктеп отырады. 

Үшқұдық ауданы облыс орталығынан 300 шақырым және ел астанасы Ташкенттен 1000 шақырымдай қашықтықта орналасқандықтан журналистер келе бермейтін шалғай аудан. Сондықтан Сейітжанның бейнеобъективке түсірген кадрлары облыстық, республикалық жаңалықтар арналарында көрсетіледі. Сейітжанды Үшқұдықтағы барлық тұрғын таниды. Өйткені жерлестердің өтінішін ешқашан жерге қалдырмайтын елгезек фотограф. 

Өз ісін, мамандығын жанындай артық көретін талапшаң дарын иесі видеокамера арқылы елдегі жаңалықтарды бүкіл республикаға қалай тарату керектігін жақсы меңгергендігімен ерекшеленеді. Тек еліміздің бұқаралық ақпарат құралдарында ғана емес, көршілес Қазақстанның бұқаралық ақпарат құралдарында да оның Үшқұдық ауданы туралы түсірген фильмдері мен фотолары жарияланып, эфирге үнемі шығады. 

Тұрғындардың әлеуметтік-тұрмыстық ахуалын, өлке тарихы мен ауданның жетістігін суретке сыйғызып, басылым мазмұнын арттыруға атсалысып келе жатқан жас маман Сейітжан жақында отбасын құрды. Бұл жас жанұяның Үшқұдықтағы өнегелі, ата-анасы, туаған туысымен қатар елге қызмет етер үлгілі отбасыларының бірі боларына сенімдіміз. 

Қалтқысыз қызмет атқарып келе жатқан жаңа толқын жас маман әріптесіміз Сейітжанды қос мереке – Баспасөз және ақпарат саласы қызметкерлерінің кәсіби мерекесі, сондай-ақ жалындаған жылулық сыйлайтын Жастар күнімен шынайы құттықтап, табысты еңбек тілейміз.

Гулдана НАРИНБЕТОВА

• 27 июнь –Баспасөз және бұқаралық ақапарат құралдары қызметкерлері күні

Халқымыздың қоғамдық-әлеуметтік ой-пікірін оятуға, мәдени-әдеби дүниета-нымын қалыптастыруға, кеңейтуге өз кезегінде мерзімді басылымдардың қосар үлесі зор. Елдің жасампаз істерге толы шежіресін жазу жолында Қызылқұм өңіріндегі газет қаламгерлері де үнемі ізденіс үстінде жүреді десек артық айтқандық емес.

   Әсіресе, Науаи облысы шалғай аймағының тыныс-тіршілігін, халықтың әлеуметтік жағдайын, жеткен жетістігі мен еңбек адамын насихаттауда журналистер, газет қызметкерлерінің, баспасөз хатшыларының атқарған толассыз істердің қатарында екенін айта кеткен жөн. 

Кез келген өңір үшін ақпараттық жүйенің бәсекеге қабілеттілігі айрықша басымдық алып, газеттің баспа нұсқасымен бірге электрондық жүйесін қатар дамыту заман талабы. Газеттің электронды нұсқасын әзірлеп, бүгінде әлемнің қай түкпірінен оқимын деген үшқұдықтықтар болса да мүмкіндік бар. Осындай жауапты істі кейіпкеріміз Гауһар Бозаева қалтқысыз атқаруда.

Гауһар Бозаева – 2009 жылдан бері Науаи облысының шалғай Үшқұдық ауданы «Үшқұдық» газетінің дизайнері болып жұмыс істейді. Білімі жоғары, Қазақстан Республикасының М.Әуезов атындағы мемлекеттік университетін бітірген. Өзінің сүйікті жұмысын тиянақты атқаратын кемел маман. Ол жаңа нәрселерге құштар. Газеттің әр нөмірін қызықты әрі тартымды дизайнмен оқырмандарға ұсынуға тырысады. Газет бетіндегі әрбір мақала заманауи дизайнмен әрленгенде оқырман еріксіз сол материалдың ішінде жұргендей сезінеді. Сол арқылы білікті маман мерзімдік басылым арқылы жарияланған мақалалардың оқылуын арттыра түсуде. Ал газеттің электронды нұсқасы ресми сайтта, ресми телеграмм каналында жариялана түсуі заманмен үндескен дизайнердің үлкен жетістігі екені даусыз. Газет жарияланар сайт жергілікті жаңалықтармен қатар әлемде болған оқиғалардың ақпараттары беріліп отыр. Бұл жағынан алғанда “Үшқұдық” тек аудан айнасы ғана емес, сонымен қатар, жаһан жаңалықтарының жаршысы болып келе жатқанын атап өтуге болады.

«Үшқұдық» газетінің оқырман қолына «шоқтай» жанып, жетуінде Гауһар Бозаеваның қызметі теңдессіз. 

Білікті дизайнер Г.Бозаева өмірлік жолдасымен екі қыз тәрбиелеп отырған Үшқұдықтағы үлгілі отбасы ұйытқысы. Алдағы уақытта шырайлы шығармалардың баспа бетінде әрленіп, заманауи дизайынмен жарық көруіне септігін тигізетін жаңашыл кадрге шығармашылық табыс тілейміз.

    "Uchquduq" ishlab chiqarish maydoni faollar zalida O‘zbekiston Respublikasi huquqbuzarliklar profilaktikasi to‘g‘risidagi qonunning mazmun mohiyati, jinoyatchilikka qarshi kurashish va uni oldini olishga oid davra suhbati o‘tkazildi.

   Davra suhbatiga Uchquduq tuman IIB boshlig‘i birinchi o‘rinbosari B.Q.Fattoev, Navoiy viloyat IIB NKMK IIB tezkor qidiruv xizmati tezkor vakili U.E.Hazratov, Uchquduq tuman IIB YHXB boshlig‘i I.I.Axmedov, "Uchquduq" IChM ishlab chiqarish boshlig‘i F.A.Bozorov, "Uchquduq" IChM tartibot xizmati boshlig‘i O‘O‘Asadov, "Uchquduq" IChM yuriskonsulti R.R.Xalilov va "Uchquduq" IChMga qarashli "Uchquduq" GTK va SKIChS yoshlari va ishchi-xodimlari ishtirok etishdi.

  Har bir xodim korxonaning mol-mulkini asrab avaylash, talon-toroj qilinishini oldini olishga ma'sul ekanligini, jinoyat ishlari bo‘yicha sudining qarori asosida xodim bilan tuzilgan mehnat shartnomasi bekor qilinishi bo‘yicha BKUQga taqdimnoma kiritilishi, chunonchi, "Navoiyuran" DKda amal qiluvchi ichki mehnat tartib qoidalarining tegishli bandlariga asosan xodim bilan tuzilgan mehnat shartnomasini bekor qilishga asos bo‘lishi mumkinligi aytib o‘tildi. Shuningdek, jamiyatda kiber jinoyatchilikning soni tobora oshib borayotganligini, fuqarolarning shaxsiy uyali aloqa apparatlariga turli xil firibgarlar tomonidan xabarlar yuborib, aldovlar evaziga ularning plastik karta raqamlarini qo‘lga kiritish oqibatida plastik kartalarda mavjub bo‘lgan pul mablag‘lari olib qo‘yilayotganligini, xar bir fuqaro jinoyatchilikni oldini olishga faol qatnashishi lozimligini, chunki jinoyat sodir etilishini oldini olish samarali chora ekanligini haqida ma'lumot berildi.

    Bundan tashqari o'tkazilgan yig'ilish natijalariga ko'ra "Uchquduq" IChMda 2024 yil davomida jinoyatchilikni oldini olish maqsadida huquqni muhofaza qiluvchi organlar bilan hamkorlikda targ'ibot va tashviqot ishlari muntazam ravishda olib borilishi to'g'risida qaror qabul qilindi.