LOTIN-КИРИЛЛ
Hokimiyat matbuot xizmati

Hokimiyat matbuot xizmati

15 Jul 2022

   Вирусли гепатит A касаллиги-кўпинча жигарни шикастловчи вирус орқали юзага келади. Касаллик 14 ёшгача бўлган болаларда енгил, 14 ёшдан катта болаларда ва ҳомиладор аёлларда оғир кечади. Болаларда вирусли гепатит A касаллиги асосан тоза эмас қўллардан, идиш-товоқлардан ва ўйинчоқлардан юқади. Ушбу касаллик болалар қўлини ювмасдан овқатланганида, қайнатилмаган сув ичишлари сабабли касалликка чалинишади. Шу билан биргаликда болалар мактабгача таълим муассасаларида мактабларда ўзаро мулоқот жараёнида ҳам гепатит A касаллигини юқтириб олишлари мумкин.

   Вирусли гепатит A касаллигининг қандай белгилари бор?

   Касалликнинг илк даврида беморда сариқлик аломатлари бўлмайди, лекин ундан олдинги белгилар бўлади. Бу нафас ёлларининг яллиғланиши, ич кетиш, грипп ва ЎРВИ (ўткир респератор вирусли инфексиялар) хасталикларинининг аломатларидир. Ҳолсизлик, тез чарчаш, иштахасизлик, кўнгил айниши, қаид қилиш, тана ҳарорати кўтарилиши, бўғимларда оғриқ, қорин ўнг қовурға ости сохасида оғирлик ва дискомфорт, сийдик ранги тўқлашиши, ахлат ранги оқариши.

   Вирусли гепатит A касаллигидан қандай ҳимояланиш керак?

   Соғлом турмуш тарзига риоя қилиш. Шахсий гигиена қоидаларига риоя қилиш, овқат тайёрлашда овқатланишдан олдин, жамоат жойларга ва хожатхонага боргандан сўнг қўлни яхшилаб совунли сувда ювиш. Озиқ-овқат маҳсулотларини тайёрлаш ва сақлаш жараёнларида санитария-епидемиологик қоидаларга риоя қилиш. Мева ва сабзавотларни истеъмол қилишдан олдин оқар сувда яхшилаб ювиш ва сўнгра қайнаган сувда ювиш. Яшаш жой гигиенасига риоя қилиш, хоналарни шамоллатиш ва намли тозалов ишларини олиб бориш керак.

 

Учқудуқ туман Санитария-эпидемиологик осойишталик ва жамоат саломатлиги бўлими.

 

 

15 Jul 2022

   ДЕЗИНСЕКЦИЯ (дез… ва лот. insectum — ҳашарот) — юқумли касаллик қўзғатувчиларни тарқатадиган зараркунанда бўғимоёқлиларнн йўқотиш учун қўлланиладиган чора-тадбирлар мажмуи. Дезинсекция одам ва ҳайвонларда турли инфекцион касалликларни ташиб юрадиган бўғимоёклилар (кана, пашша, бит, чивин, искабтопар), шунингдек, турар жойлардаги суварак, қандала, бургаларни қириш учун ўтказилади. Дезинсекция терминини биринчи бўлиб рус микробиологи Н. Ф. Гамалея киритган (1910).

          Дезинсекция 2 га турга - Профилактик ва қирувчи турларга бўлинади. Профилактик дезинсекцияга шахсий гигиена қоидаларига амал қилиш, чиқиндиларни вақтида чиқариб ташлаш, тураржой ва хўжалик биноларини озода саклаш, ҳовуз ва арикларни тозалаш, ҳашаротлар пайдо бўлиши ва кўпайишининг олдини олиш киради.

   Қирувчи дезинсекция физик, кимёвий ва биологик усуллар билан амалга оширилади. Кўпроқ кимёвий воситалар (жумладан инсектицидлар) қўлланилади. Улар таъсир этиш механизмига кўра тери орқали таъсир этадиган (хлорофос, трихлофос ва б.), ичак орқали таъсир этадиган (бор кислота, бура, бутадион ва б.) ва фумигант — ҳашарот организмига нафас йўллари орқали таъсир этадиган воситаларга бўлинади. Биологик Дезинсекция усули заракунандаларни «бир-бирига едириш»га (мас, патоген микроорганизмлар, гельминтлар, вируслар ва ҳ. к.), физик дезинсекция эса юқори ёки паст босим билан таъсир этишга асосланади. Бу усуллар ёрдамида ҳашаротларнинг кўпайишига анча чек қўйилади. Ветеринария да Дезинсекция чорва моллари соғлиғига зарар етказадиган ва улар маҳсулдорлигининг пасайишига олиб келадиган ҳашаротлар ва каналарни йўқотишга қаратилган тадбирлардир. Ҳайвонлар, чорвачилик ва паррандачилик бинолари, фермалар ҳудудлари, омборхоналар, ҳайвонот хом ашёсини қайта ишлаш корхоналари, кушхоналар, гўшт комбинатлари, ветеринариясанитария назорати ўрнатиладиган бошқа объектларда ўтказилади.

   Деҳқончиликда Дезинсекция уруғлик ва кучатлар, захира озиқ-овқат ва ем учун мулжалланган маҳсулотлар захирасидаги ва ўсимликлардан олинган техникавий хом ашёлардаги, омборлар, ун ва ёрма ишлаб чиқарадиган корхоналардаги зараркунанда қашаротларни йўқ қилишда қўлланилади. Одатда, кимёвий Дезинсекцияда бромметил, дихлорэтан, хлорпикрин, металлихлорид ва б. билан фумигациялаш, бино ичини таркибида гексахлоран ёки унинг гамма-изомерлари бўлган аэрозоллар билан ишлаш, сиртдан таъсир қилувчи инсектицидлар пуркаш, уруғлик захирасини инсектицид ва акарицид дустлари билан чанглаш; новда, каламчаларни инсектицид ва акарицидлардан тайёрланган суюкликка ботириб олиш ва б. қўлланилади. Айрим ҳолларда дон ва озиқ-овқат маҳсулотларининг идиш ва қоплари инсектицидлар билан ишланади, паст ҳароратда совитилади ёки юқори қароратда қиздирилади. Дезинсекциянинг оддий усули — зараркунанда тушган уруғлик бошқа жойга кўчирилади ёки махсус машиналарда тозаланади.

 

Учқудуқ туман СЭО ва ЖС бўлим

Дезифекция тадбирлари бўлими дезинструктори С.М.Ҳамроқулова

Мурожаат учун тел: +99855-351-04-13

 

 

 

 

14 Jul 2022

   “Ўзбекистон Республикаси Конституциясига қўшимча ва ўзгартиришлар киритиш тўғрисида“ Ўзбекистон Республикасининг Конституциявий Қонуни лойиҳаси бўйича аҳоли ўртасида тарғибот тадбирлари олиб борилмоқда.

   Янги Ўзбекистоннинг тараққиёт стрататегиясида белгиланган кенг кўламли вазифалар, халқпарвар давлатни барпо этиш, инсон ҳуқуқ ва манфаатлари, қадр-қимматини янада самарали таъминлашга хизмат қилади. Бугун айнан шу масалада туман кенгаши депутати, ЎзЛиДеП партияси депутатлари гуруҳ раҳбари Алланова Гулбаҳар Ескабуловна туман тиббиёт бирлашмаси ва 11-сонли мактабгача таълим муассасаларида бўлиб, лойиҳага киритилган ўзгаришлар ва янги таклифлар юзасидан ходимлар билан суҳбат ўтказиб, Референдумда барчани фаол иштирок этишга чақирди.

 

13 Jul 2022

 

     Маълумки, Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2020-йил 11- ноябридаги “Ўзбекистон Республикасида 2023 йилда аҳолини рўйхатга олишга тайёргарлик кўриш ва уни ўтказиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги Қарорига мувофиқ республикамизда 2023- йилнинг 1-25 ноябр кунлари аҳолини рўйхатга олиш тадбири амалга оширилади.

   Аҳолини рўйхатга олиш тадбири давомида Ўзбекистон Республикаси фуқаролари, доимий ёки вақтинча яшовчи ёхуд вақтинча Ўзбекистон Республикасида бўлиб турган чет эл фуқаролари ва фуқаролиги бўлмаган шахслар, шунингдек, Ўзбекистон Республикасида доимий яшовчи, аммо аҳолини рўйхатга олиш даврида вақтинча хорижий давлат ҳудудида бўлган Ўзбекистон Республикаси фуқаролари респондент сифатида рўйхатга олинади.

   Шунингдек, Ўзбекистон Республикасининг дипломатик ваколатхоналари ва консуллик муассасалари, шунингдек Ўзбекистон Республикасининг халқаро ташкилотлар ҳузуридаги ваколатхоналари ходимлари бўлган Ўзбекистон Республикаси фуқаролари ҳамда уларнинг ўзи билан бирга бўлган оила аъзолари, шу жумладан Ўзбекистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлиги томонидан халқаро ҳукуматлараро ташкилотлардаги квоталанган лавозимларга юборилган фуқаролар Ўзбекистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлиги томонидан рўйхатга олинади.

   Шу билан бирга, аҳоли сони ва унинг таркибини ҳисоблашда бир йилдан ортиқ муддатда мамлакат ҳудудида бўлмаган Ўзбекистон Республикаси фуқаролари ҳамда Ўзбекистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлигида аккредитация қилинган чет давлатлар доимий ваколатхоналарининг, халқаро, ҳукуматлараро ташкилотлар ва чет давлатлар ҳукумат ташкилотлари ваколатхоналарининг ходимлари бўлган чет эл фуқаролари ҳамда уларнинг оила аъзолари, шунингдек Ўзбекистон Республикасининг халқаро шартномаларига мувофиқ дипломатик имтиёзларга ва иммунитетга эга бўлган бошқа шахслар ҳисобга олинмайди.

Респондентлар ўзининг (доимий ёки вақтинча) яшаш жойи бўйича рўйхатга олинади. Бу жой респондент рўйхатдан ўтган (рўйхатга қўйилган) манзил билан мос келиши ёки мос келмаслиги ҳам мумкин.

   Аҳолини рўйхатга олиш тадбири давомида Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлиги ва Миллий гвардия аҳолини рўйхатга олишни ўтказишга жалб этилган шахсларнинг хавфсизлигини, жиноятчилик кўп учрайдиган ҳудудлар ва тарбияси оғир оилалар рўйхатлари шакллантирилишини, ўз ходимларининг рўйхатга олувчи ходимлар билан биргаликда рўйхатга олиш жараёнида иштирок этишини, аҳолини рўйхатга олишга тайёргарлик кўриш ва уни ўтказиш даврида ҳудудларда тинчлик ва осойишталикни, жамоат тартибини, фуқаролар хавфсизлигини таъминлайди.

Чиникулов А.И, 

Учкудук туман рўйхатга олиш бўлими бошлиғи.

 

13 Jul 2022

 

     Учкудук тумани ҳокимлиги биносида Сенатнинг Бюджет ва иқтисодий ислоҳотлар масалалари қўмитасида доимий асосда ишловчи сенатор К. Турсунов иштирокида йиғилиш ўтказилди.

   Унда ҳоким ўринбосарлари, Халқ депутатлари Учкудук тумани Кенгаши вакиллари, депутатлар, ташкилотлар раҳбарлари иштирок этишди. 

   Йиғилиш кун тартибидан 

“Ўзбекистон Республикаси Конституциясига ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида”ги Ўзбекистон Республикаси Конституциявий қонун лойиҳаси тарғиботи;  

   Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Сенатининг йигирма саккизинчи ялпи мажлисида кўриб чиқилган масалалар;  

   Ўзбекистон Республикаси Президенти томонидан "Хизматлар соҳасида ривожлантириш бўйича амалга оширилаётган ишлар натижадорлиги ҳамда келгусидаги устувор вазифалар ҳамда ҳоким ёрдамчилари фаолиятини ташкил этиш, 2022 йилда меҳнат баланси ва бандлик дастурини шакллантириш бўйича амалга оширилаётган ишлар тўрисида"ги видеоселектор йиғилиши баёнида берилган топшириқ ва вазифаларнинг тумандаги ижроси каби масалалар ўрин олди.  

   Ҳар бир масала бўйича муҳокамалар ўтказилиб, иштирокчилар ўзларининг фикр ва мулоҳазаларини билдиришди.

 

13 Jul 2022

Янги банкноталар 15 июлдан муомалада бўлади.

 

Марказий банк 2022 йил 15 июлидан бошлаб янги кўринишдаги номинал қиймати 200 000 сўм бўлган банкнот шаклида пул белгилари муомалага чиқарилиши тўғрисида қарор қабул қилинганини маълум қилди.

Мазкур банкнот мавзуси (тематикаси) “Буюк Ипак йўли” ҳамда мамлакат ҳудудидаги Фарғона водийсининг қадимий тарихига бағишланган.

 
 

Банкнотнинг ўнг тарафида оч фонда қадимги “Буюк Ипак йўли”нинг рамзи сифатида туя ва “200000” рақами кўринишида сув белгилари жойлашган.

Банкнотнинг ўнг тарафида қоғоз қатламида кенглиги 4 мм.ликўк рангли, “силжиш” эффектига, “UZB” ёзувига эга бўлган, микрооптик ва машинада ўқиладиган ҳимоя ипи ўтказилган.

Олд ва орқа томонларининг асосий ранги – фируза рангда бўлиб, бошқа ранглар билан уйғунлашган. Банкнотлар ҳимояланган қоғозда чоп этилган бўлиб, олд ва орқа томонлари махсус лак билан қопланган. Банкнот олд томони чап қисмида Фарғона вилоятининг Қўқон шаҳрида жойлашган “XUDOYORXON O‘RDASI” меъморий ёдгорлиги тасвирланган.

Юқори қисмининг чап тарафида “200000” рақами, юқори қисм марказида “O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI MARKAZIY BANKI” матни кўк ва яшил рангларда ҳамда юқори ўнг бурчакдаги Ўзбекистон Герби яшил рангда жойлашган.

 

Ўнг ва чап томони чеккасида жойлашган яшил рангдаги махсус элемент кўриш қобилияти паст бўлган инсонлар учун мўлжалланган бўлиб, бўёқнинг бўртмалик хусусияти ҳисобига банкнотнинг қийматини аниқлаш имконини беради.

Банкнот қуйи қисмида нақшинкор тасвир фонида “латент” (яширин) тасвир “UZ” кўринишида берилган бўлиб, у ёруғлик манбаига нисбатан маълум қияликда кўриниш хусусиятига эга.

Қуйи қисмининг чап томонида банкнот қийматини акс эттирувчи “IKKI YUZ MING SO‘M” ёзуви ва “O‘ZBEKISTON SO‘MI RESPUBLIKA HUDUDIDA HAMMA TO‘LOVLAR UCHUN O‘Z QIYMATI BO‘YICHA QABUL QILINISHI SHART” матни жойлашган.

Юқоридаги тасвирлар металлограф босма усулида бажарилган бўлиб, бармоқ учи билан сийпалаганда бўёқ бўртмалигини сезиш мумкин. Банкнот ўнг қисмидаги оч фонда нусха кўчиришга қарши ҳар хил диаметрдаги ҳалқалар жойлашган бўлиб, нусха кўчирилганда тасвирлардаги аниқлик йўқолади.

Шунингдек, ультрабинафша нури остида кўринувчи нақшинкор безакнинг яшил рангли фонида “UZB 200000 SO‘M” сўзи қизил рангда тасвирланган. Юқори қисмидаги Ўзбекистон харитаси чизмасида оч чизиқлар билан “Буюк Ипак йўли” карвон йўллари йўналиши кўрсатилган.

Юқори чап қисмида “XUDOYORXON O‘RDASI” меъморий ёдгорлигидаги нақшинкор безак тасвири регистр вазифасини бажаргани ҳолда, “олд” ва “орқа” томонларини бир-бири билан мос тушириш учун хизмат қилади. Ёруғликка қаратилганда оқ қисми банкнотнинг орқа томонидаги рангли элементлар билан қўшилиб тўлиқ тасвир ҳосил бўлади.

Банкнотнинг рақами лотин алифбосидаги икки ҳарфли серия ва етти хонали сондан ташкил топган бўлиб, ўнг қисмида горизонтал ва чап қисмида вертикал кўринишда босилган. Банкнот орқа томонида милоддан аввалги III асрга тегишли қадимги Фарғона давлатининг пойтахти бўлган “AXSIKENT ARXEOLOGIYA YODGORLIGI” тасвирланган.

Марказий қисмида машҳур Қува анорининг рамзи сифатида “анор” тасвирида замонавий “Spark live” ҳимоя элементи қўлланилган бўлиб, турли қияликда ранг ўзгариши ва силжиш эффектини ҳосил қилади. Ўнг қисмида Фарғона водийсидаги археология ёдгорлиги топилмалари – милоддан аввалги II минг йилликка тегишли бўлган сопол идиш ва икки бошли илон кўринишидаги қадимий тош тумор тасвири акс эттирилган.

Юқори чап қисмида “O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI MARKAZIY BANKI” матни ва банкнот муомалага чиқарилган йил “2022” чоп этилган. Банкнотнинг пастки қисми чап ва ўнг бурчакларида банкнот номинал қиймати “200000” рақами оқ рангда бир чизиқда ҳамда юқори ўнг бурчакда “IKKI YUZ MING SO‘M” ёзуви туширилган.

Пастки қисмида “O‘ZBEKISTON SO‘MINI QALBAKILASHTIRISH QONUNGA MUVOFIQ TA’QIB QILINADI” матни огоҳлантирувчи ёзув сифатида қайд этилган.

Марказий банк хабарига кўра, 200 000 сўмлик банкнотлар, айни пайтда муомалада бўлган пул белгилари ва тангалар билан бир қаторда, барча хўжалик юритувчи субъектлар ва аҳоли томонидан ўз қиймати бўйича барча турдаги тўловлар учун ҳеч қандай чекловларсиз қабул қилиниши шарт.

 

10 Jul 2022

   Учқудуқ туман фавқулодда вазиятлар бўлими туманимиз аҳолисини июль ойининг иккинчи ўн кунлигида кутилаётган қуруқ ва жуда иссиқ ҳаво ҳақида огоҳлантиради.

  Албатта жазирама иссиқда эҳтиёт чораларни кўриш шарт. Ҳозир офтобда кўп вақт туриш жуда хавфли, кўп суюқлик ичиш керак. Шунга қарамасдан, айрим нохуш воқеаларга ҳам гувоҳ бўляпмиз.

Бундай вазиятларда биринчи ёрдам қандай кўрсатилади?

  Жазирамада одамнинг саломатлигига ё офтоб нурларининг тўғридан-тўғри тушиши ёки иссиқ уриши ёмон таъсир қилади.  Бу икки ҳодисанинг аломатлари қуйидаги инфографикада акс эттирилган.

IMG 20220710 144800 436

  Иккинчи инфографикада эса  жазирамада оғир аҳволга тушган инсонларга биринчи ёрдам кўрсатиш қоидалари кўрсатилган.

IMG 20220710 144802 466

Ғайрат Уралов,

Учқудуқ тумани Фавқулодда вазиятлар бўлими бошлиғи.

 

 

 

 

09 Jul 2022

 

  Она табиат инсонга инъом этган ҳар бир яратиқ — мўъжиза! Ҳазрати инсон эса ана шу неъматнинг моҳиятини билишга киришаркан, у аввало ўзини ва ўзи яшаётган борлиқни — борлигини англайди! Мана шу дақиқадан бошлаб одамзотнинг ўзи ҳам мўъжиза яратишга киришади.

  Дарҳақиқат, дунёдаги энг катта саҳро — саҳройи Кабирдан 30 маротаба кичик бўлган Қизилқум чўли — юртимизнинг ва халқимизнинг ҳақиқий бойлигидир. Зеро, 300 минг квадрат километрни ташкил этган мазкур бепоён ҳудуд ер ости ва усти бойликлар билан лиммо-лим маскан.

  “НКМК” АЖ Шимолий кон бошқармаси томонидан ОАВ вакиллари учун ўтказилган пресс-турда саҳро бағрида барпо этилган 3- сонли Гидрометаллургия заводи фаолияти билан танишар эканмиз, бу ерда учқудуқлик кончилар яратаётган мўъжизаларга гувоҳ бўлдик...

  Завод ҳақида қисқача

  3 - сонли Гидрометаллургия заводи – мамлакатимиз мустақиллигининг дастлабки йилларида фойдаланишга топширилган кончилик ва металлургия соҳасидаги биринчи йирик саноат корхонасидир. Ушбу корхона 1995 йил 14 июнда фойдаланишга топширилган.

  Умуман олганда, завод ишга туширилган йилга нисбатан бугунги кунда корхонанинг маъдан қайта ишлаш бўйича йиллик унумдорлиги 6 баробардан кўпроқ, олтинни ярим тайёр ҳолатида ишлаб чиқариш эса 5 баробарга ошган. Айни вақтда заводда йилига 8 млн. тоннадан ортиқ “Кокпатас” ва “Даугизтау” конларидан қазиб олинган олтин таркибли маъдан қайта ишланади.

— Мазкур завод мутахассислари олимлар билан ҳамкорликда олиб борган илмий тадқиқотлари натижасида 2017 йилда Ўзбекистон Республикаси кончилик ва металлургия саноати тарихида илк маротаба НКМК мутахассислари мураккаб таркибли, қайта ишлаш қийин бўлган маъданлардан олтин ажратиб олишнинг янги технологиясини яратганликлари учун Бутунжаҳон интеллектуал мулк ташкилотининг олтин медалига сазовор бўлишган, — дейди журналистларни завод фаолияти билан таништириш чоғида корхона раҳбари Шуҳрат Нарбадалов — 2019 йилда заводда чиқиндиларни қайта ишлашга мўлжалланган фильтрлаш, қуритиш ва куйдириш бўйича янги юқори технологияларга асосланган мажмуа ишга туширилди. Янги технологик жараённи амалга оширадиган жиҳоз ва ускуналар учун комбинат ва хорижлик компания мутахассислари биргаликда Германия давлатининг халқаро патентини қўлга киритди. Янги лойиҳа табиий ресурслардан тўлиқ фойдаланишни кўпайтириш ва ишлаб чиқариш таннархини пасайтириш ҳамда чиқиндига чиқиб кетадиган олтин миқдорини икки баравар камайтириш имконини берди.

Олтин олишда биотехнологик усул — Ўзбекистон кончилик саноати мўъжизаси

   Она табиатнинг инсонга туҳфа этган бойликлари қаторида кўзга кўринмас бактериялар ҳам бор, албатта. Одамзот учун мутлақо хавфсиз ана шундай бактерияларнинг бир тури табиатда учровчи маъданлар билан озиқланади. Таркибида олтини бор пирит, халкопирит каби минераллар устини қоплаб олган сульфид “плёнка”ни тозалаб бериш хусусиятига эга. Яъни, олтин ишлаб чиқаришда мазкур бактерияларнинг фойдаси катта. Буни шундай тушунтириш мумкин: кўзга кўринмас мазкур митти жонзотлар гўё “конфет устига ўралган қоғоз”ни очиб, фойдали мағизни ўз эгасига тақдим қилади — табиатнинг бир мўъжизаси, иккинчи мўъжизани инсонга туҳфа этади!

   Зарафшон шаҳри ва Қизилқум чўлининг бошқа ҳудудларида учровчи оксидли, яъни нисбатан содда таркибли маъданлардан фарқли равишда Учқудуқ конларидаги асосан сульфидли, мураккаб таркибли маъданлардан олтинни ажратиб олиш анчагина мушкул жараён. Шунинг учун гарчи Навоий кон-металлургия комбинати асос солинган ҳудуд саналаса-да, ўтган асрнинг 90-йилларида Учқудуқда кончилик саноати корхоналари тақдири бир муддат савол остида қолаётган эди.

   Бир неча йирик лойиҳалар амалга оширилиши натижасида завод кўз ўнгимизда кенгайди, 2003 йилдан эса корхона негизида дунёда ягона бўлган Жанубий Африка Республикасидаги биотехнология усули — бактериялар ёрдамида рудани қайта ишлаш жараёнини ташкил этишга катта қизиқиш билдирилди. Шу тариқа лойиҳа амалда бошланиб, 2008 йилда биринчи босқич ишга туширилди. 2011 йилда эса йилда эса иккинчи босқич файдаланишга топширилди.

— Бу усул 1989 йилдан бошлаб дунё кончилик саноатида ишлатиб келинади, — дейди биоксидлаш цехи бошлиғи Бобир Тошпўлатов биз билан суҳбатда. — Жанубий Африка Республикасида дастлаб суткасига 55 тонна маҳсулотни қайта ишлайдиган комплекс яратилган. Орадан бир йил ўтиб АҚШда 55 тонна маъданни қайта ишлаш қувватига эга янги мажмуа, 2002 йилда эса Россияда 400 тонналик қувватга эга цехлар ишга туширилган. Кейинчалик Гана давлатида янада кўпроқ қувватга эга — кунига 1500 тонна концентрантни қайта ишловчи завод қурилган. Бизнинг корхонада эса суткасига 2 минг тонна хомашёни қайта ишлаш қувватлари яратилди. Бу айни вақтда дунёдаги энг катта ҳамжда биотехнологик усулда олтинни қайта ишлаш мажмуаси саналади.

  Цех фаолияти билан танишар эканмиз, бу ерда 140 нафар ходим учун яратилган шарт-шароитлар кишини қувонтирди. Ходимларнинг ўртача ёши — 30 ёшни ташкил этмоқда. Бу эса ишлаб чиқариш жараёнларига қўшимча шижоат ва ғайрат бағишлайди, десак муболаға эмас. Хусусан, муҳандис-техник ходимларнинг барчаси маҳаллий кадрлар.

  — Заводга олиб келинган маъданлар дастлаб майдаланади, кейин эса янчиш жараёнига ўтказилади, — дейди мазкур цехнинг ёш мутахассисларидан бири Сирожиддин Холматов. — Булар бойитиш жараёнлари саналиб, сўнгра флотация жараёнида минерал янада бойитилиб, олтин таркибли маъданлар фотореагентлар ёрдамида махсус ажратиб олинади. Сўнгра хомашё биоксидлаш цехига келади. Бу ерда иккита резервуарда бўтана, яъни лойқа кўринишидаги концентратни қабул қилиб оламиз. Бугунги кунда биоксидлаш цехида барча жараёнлар бошқарув пульти хонасида мониторларда онлайн режимда кузатилиб борилади. Айни вақтда концентратлар қабул қилиниб, қайта ишланган маҳсулот чиқарилувчи қувурлар неча фоизга очиқлигигача кўриш мумкин. Техник ва технологик барча параметрлар бевосита анна шундай назорат қилиб борилади. Булар кончилик саноатида эн гилғор давлатлар тажрибасидир. Умуман олганда, соҳада коммуникация воситаларидан кенг фойдаланилаётгани, иш самарадорлигини оширмоқда.

  Дарҳақиқат, мазкур цехда концентратни қайта ишловчи биореакторлар сони 48 тани ташкил этади. Уларнинг 24 таси бирламчи реактор бўлса, қолгани иккиламчи реакторлар ҳисобланади. Реакторлар орасидаги фарқ шундаки, суюқ масса кўринишида қувурлар орқали қабул қилиб олинувчи фотоконцентрат маҳсулот асосан бирламчи реакторлардаги бактериялар ёрдамида 75 фоизгача тозаланиб, олтингугурт сульфиди биоксидлаб берилади. Кейинги босқичда эса ярим тайёр маҳсулот олинади.

— Реакторларда асосан 3 хил турдаги бактерия ишлайди, — дейди Б.Тошпўлатов. — Улар темирни, олтингугурт сульфидини ва ҳам темир, ҳам олтингугурт сульфидини оксидлаб берадиган бактериялар. Бу технологияни бошқариш анча мураккаб ва мушкул иш. Шу боис у бошқа мамлакатларда Ўзбекистон кончилик саноатидагидек кенг ривожланмаган. Юртимизда эса мазкур сул биргина Учқудуқда мавжуд. Сульфидли маъданлардан олтинни ажратиб олишда жаҳонда асосан куйдириш ва автоклав усуллардан фойдаланилади. Бу анчагина қиммат ва рентабеллиги паст. Биоксидлаш эс ааввало экологик тоза ва камхаражат саналади.

  Мазкур биотехнологик жараён маҳаллийлаштирилгач, юртимиз олимлари ва мутахассислари томонидан ҳам уни такомиллаштириш борасида кенг кўламли ишлар бажарилди. Мисол учун, дастлаб кўпикларнинг реакторлардан тошиб кетиш ҳолати мавжуд эди. Бунинг сабаби Учқудуқ конларидан олинаётган маъданлар таркибида углерод моддаси кўплиги билан боғлиқ бўлиб, комбинат мутахассислари томонидан кўпик босувчи махсус тизим яратилгач, ушбу масала бартараф этилди. Айни вақтда биотехнология усулида олтинни қайта ишлашда учқудуқлик кончилар салоҳияти — дунё кончилик саноатида юқори туради, дейиш мумкин.

Гюго "ҳайрати"

  Пресс-тур жараёнида заводдаги барча — конлардан қазиб олинган маъданларни қабул қилиб, уларни қайта ишлаш ва олтин қуйиш каби жараёнларга қадар жонли гувоҳ бўларканмиз, бундай мураккаб ишлаб чиқаришнинг барча нуқталарида асосан ёш мутахассислар фаолият олиб бораётгани кишига ғурур бағишлайди.

   Завод бўйлаб айланар эканман, буюк француз адиби Виктор Гюгонинг қуйидаги фикрлари битилган лавҳага ҳам кўзим тушди: “Тараққиёт фақат жасорат туфайлигинина рўй беради”.

  Дарҳақиқат, Қизилқум саҳроси бағрида жойлашган мазкур завод, хусусан бу ерда бугунгача эришилган ютуқлар ва айни вақтдаги қизғин фаолият мисолида айтишимиз мумкинки, жасоратли халқимиз ҳали бу манзилда кўплаб натижаларга эришади!

 Озод МУСТАФОЕВ, журналист.

 

 

 

 

 

 

 

 

08 Jul 2022

   Юртимиз таълим тизимида туб ислоҳотлар амалга оширилаётган экан, бунда айтиш лозимки, чет тилларини ўрганиш тизими ҳам янги босқичга кўтарилмоқда. 

     Давлатимиз раҳбарининг жорий йил 9 июнда эълон қилинган Исъҳоқхон Ибрат номидаги Наманган давлат чет тиллари институтини ташкил этиш ҳақидаги қарори бунинг ёрқин ифодасидир. Албатта, мазкур ҳуқуқий ҳужжат хорижий тилларни ўрганишни оммалаштириш агентлиги ва унинг ҳудудий бўлимлари фаолияти шунингдек, чет тилларини ўргатиш билан боғлиқ ислоҳотларнинг узвий давоми саналади. 

  Жумладан, агентликнинг Навоий вилоят ҳудудий вакиллиги ташаббуси билан мактабгача таълим муассасаларида «Китоб хайрия» лойиҳаси доирасида Корея элчихонаси томонидан вилоятдаги 14 та мактабгача таълим муассасаларига эртак китоблари топширилди. Шу билан бирга, «Хорижий тилларни ўқитиш бўйича энг яхши мактаб» танлови ўтказилиб, унда вилоятнинг 235 та мактабидан 1175 нафар ўқувчи иштирок этди. Ғолибликни қўлга киритган мактабларга биринчи ўрин учун 100 млн. сўм, иккинчи ўрин учун 75 млн. сўм, учинчи ўрин учун 50 млн. сўм пул мукофоти берилди. 

  Икки босқичда «Энг маҳоратли хорижий тил ўқитувчиси» кўрик-танлови ўтказилиб, 1100 нафардан ортиқ хорижий тил ўқитувчилари қатнашди. Натижаларига кўра, Хатирчи тумани 88-сонли мактабнинг инглиз тили фани ўқитувчиси Р.Неъматов мутлақ ғолибликни қўлга киритди. Вакиллик томонидан ташкил қилинган “My success story” лойиҳасида эса ғолиб бўлган 10 нафар ўқитувчи ва 10 нафар ўқувчи қимматбаҳо совғалар ҳамда агентликнинг ташаккурномалари билан тақдирланди. 

  Умуман олганда, вилоятимизда айни пайтда жами 1707 нафар хорижий тил ўқитувчилари фаолият юритмоқда. Шундан, 707 нафари халқаро ва унга тенглаштирилган миллий сертификатларга эга бўлиб, халқаро сертификатлар сони 400 тани, миллий сертификатлар сони 307 тани ташкил этади. Бундан ташқари, 65 нафар устозлар халқаро даражадаги мутахассис сифатида дарс бериш имкониятини берувчи TESOL вa TKT сертификатларини олишган. Халқаро сертификатларга эга бўлган жами ўқитувчилар сони бўйича вилоятимиз республикада етакчи ҳудуд саналади.

Ҳурматли Юртбошимиз Шавкат Мирзиёев: “Биз рақобатдош давлат қуришни ўз олдимизга мақсад қилиб қўйган эканмиз, бундан буён мактаб, лицей, коллеж ва олий ўқув юрти битирувчилари камида 2 та чет тилини мукаммал билишлари шарт», дея таъкидлаган. Шу маънода, бугунги барча саъй-ҳаракатларимиз жаҳон ҳамжамиятида рақобатбардош кадрлар етиштиришда муҳим талаб — таълим муассасаларида чет тилларини чуқур ўргатиш тизими имкониятларини оширишга қаратилган.

Мирёқуб Шодиев, 

Хорижий тилларни ўрганишни оммалаштириш 

агентлиги Навоий вилояти ҳудудий 

вакиллиги раҳбари.

08 Jul 2022

   2022-2026 йилларда хотин-қизларнинг мамлакат иқтисодий, сиёсий ва ижтимоий ҳаётининг барча жабҳаларида фаоллигини ошириш бўйича Миллий дастурни 2022-2023 йилларда амалга оширишга қаратилган комплекс чора тадбирлар режасига асосан, Ўзбекистон Республикаси Президентининг жамоат ва диний ташкилотлар билан ҳамкорлик масалалари бўйича маслаҳатчиси ўринбосари Олим Салиев ва Оила ва хотин-қизлар давлат қўмитаси бош мутахассиси Нилуфар Абдуллаева туманимизда меҳмон бўлдилар.

    Ташриф давомида Учқудуқ туманида маҳалла хотин-қизлар фаоллари билан мулоқот учрашуви ўтказиб, Касб-ҳунар мактаби ҳузуридаги "Тадбиркорлик маркази" ва "Оила мактаби" фаолияти билан танишиб, маҳаллаларда хотин-қизлар фаоли меҳнат фаолияти билан танишиб мулоқот учрашуви ўтказдилар. Бундан ташқари туманда 30 дан ортиқ аёлни иш билан банд қилган Зулфия ИЧК фаолияти билан яқиндан танишиб ходимлар билан суҳбат ўтказдилар.

   Tуманда маҳалла хотин-қизлар фаоллари билан ўтказилган мулоқот учрашувида О.Салиев сўзга чиқиб Хотин-қизлар билан боғлиқ ҳамда оилаларда ижтимоий-маънавий муҳитга салбий таъсир кўрсатувчи ҳолатлар, уларни олдини олиш борасида мутасадди ташкилотларнинг ўзаро ҳамкорлигини ҳамда хотин-қизларнинг мурожаатлари билан иўлаш тизимини такомиллаштириш масалалари ҳақида фикрларини билдириб ўтди. Оила ва хотин-қизлар давлат қўмитаси бош мутахассиси Нилуфар Абдуллаева Хотин-қизлар фаолларининг асосий вазифалари ва уларни амалга ошириш механизмлари, шу жумладан хотин-қизлар фаоллари томонидан ижтимоий хизматларни маҳаллада ташкил этиш чора-тадбирлари ҳақида маълумотлар бериб ўтди.

Учқудуқ туман ҳокимлиги матбуот хизмати

 

 

Uchquduq tumani

Tuman markazi - Uchquduq shahri.Tumanning tuzilgan vaqti – 1982 yil 22-aprel. Territoriyasi – 4663 ming2 km. Tuman markazi Navoiy viloyati markazigacha bulgan masofa – 300 km. Aholisi - 37028 ming kishi

Qisqacha ma'lumot

Aloqada bo'ling

  Email: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
  Telefon: (+99879)222-00-05-101
  Telefon: (+99879)222-00-05-102
  Faks: (0436) 593-11-01
  Manzil: Navoiy viloyati, Uchquduq tumani, Amir Temur ko‘chasi, 28-uy

Ijtimoiy tarmoqlarda: