Жиноят ишлари бўйича Учқудуқ туман судининг раиси А.Қурбонов, Фуқаролик ишлари бўйича Зарафшон туманлараро судининг судьяси Л.Шарипова ва Зарафшон туманлараро иқтисодий суди раиси Ш.Ғофуров томонидан Учқудуқ туманидаги Мустақиллик маҳалла фуқаролар йиғинида истиқомат қиладиган фуқаролар, хусусан “Аёллар дафтари”га киритилган хотин-қизлар иштирокида давра суҳбати ўтказилди. 

  Хотин-қизлар, маҳалла фуқаролари, фаоллар иштирок этган мазкур давра суҳбатида “Аёллар дафтари”да рўйхатда турган хотин-қизларнинг ҳуқуқий масалалар юзасидан мурожаатлари ўрганиб чиқилди.

   Тадбир иштирокчиларига Республикада аёллар учун яратилаётган ва қўлланилаётган имтиёзлар, янгиликлар, давлат томонидан ажратилаётган субсидиялар ва бошқа енгилликлар борасида батафсил маълумот берилди.

   Сайёр учрашувда туман ҳудудида содир этилган жиноятчилик ва ҳуқуқбузарликлар, туманда жиноятчилик профилактикасини янада такомиллаштириш, ажримларнинг олдини олиш, алимент ундириш билан боғлиқ масалалар, “Менинг маҳаллам – менинг судьям” ғояси асосида ташкил этилаётган тадбирлар бўйича суҳбатлашилди.

   Қизғин суҳбат давомида аёлларга ўзларини қизиқтирган масалалари ва мурожаатлари юзасидан тегишли ҳуқуқий тушунтиришлар берилди.

Шерзод Ғофуров

Зарафшон туманлараро 

иқтисодий суди раиси

   Учқудуқ тумани чўл ҳудуди бўлганлиги сабабли мўтадил иқлим ҳарорати ошади, натижада юқумли ва паразитар касалликларни фаоллашиши кузатилади. Жумладан, Ўзбекистон ҳудудида учрайдиган вицериaл зооноз, тери антропонози ва зооноз лейшманиоз касалликлари учрайди. 

    Лейшманиоз бу дунё бўйича 98 та давлатдаги юқумли касалликларнинг глобал таҳлили бўйича 9-ўринда турадиган касаллик ҳисобланади. 

   Лейшманиоз – одамларда ва ҳайвонларда учрайдиган трансмиссив протозой касаллик бўлиб, қўзғатвчиси лейшмания ҳисобланади искабтопар чивинлар ташувчи бўлиб, чақиш йўли билан юқтирадилар.Инсонда иситмалаш, ички аъзолар ёки тери тўқималарининг шикастланиши билан намоён бўлади. Сут эмизувчилардаги лейшаниозлар 2 гуруҳга бўлинади:

   1.Тери лейшманиози қўзғатувчиси (улар тери, териости тўқималарида ривожланиб, терида локал патологик ўзгаришлар пайдо қилади.)

   2.Вицериал лейшманиози қўзғатувчилари (жигар, талоқ, лимфа тугунлари ва тўқималарда ривожланиб, аста-секин одам организмининг заҳарланишига олиб келади.

    Вицериал лейшманиоз бу паразитар трансмиссив зооноз юқумли касаллик бўлиб, сурункали кечиши билан ҳарактерланади. Ушбу касаллик билан касалланган беморларда лимфоид-макрафагал тизимнинг шикастланиши, узоқ давом этувчи иситма, талоқ ва жигарнинг катталашиши, камқонлик ва иккиламчи иммуносупрессия ҳолатлари кузатилади.

    Вицериалл лейшманиозни 3 та типда ўчоқлари бўлиб;

1.Табиий типи (қўзғатувчиси тарқалишида бўри, тулки ва чия бўрилар иштирок этади.)

2.Қишлоқ типи (қўзғатувчиси тарқалишида итлар),

3.Шахар типи (асосий манбаи итлар баъзан одам ҳисобланади).

   Аҳоли пунктларида лейшманиоз касаллигини қўзғатувчиси итлар ҳисобланади. Дайди ва қаровсиз итлар ва уй ҳайвонлари туман Ободонлаштириш бошқармаси ходимлари томонидан тутилиб, Ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш бўлим соҳа вакиллари тиббий кўригидан ўтказилиб, текширилади.Тери лейшманиози касаллигини олдини олишга қаратилган чора-тадбирлар асосан, дератизация, дезинсексия ва дезинфекция тадбирлари киради.аҳоли яшайдиган ва яшамайдиган пунктларда искабтопар, чивинларни кўпайишига йўл қўймаслик, бостирмалар, айвонлар, ҳожатхоналар, ўралар, чиқиндихоналарда кемирувчи инлари бўлишига йўл қўймаслик талаб этилади.

    Бугунги кунда Учқудуқ туманида лейшманиоз касаллиги билан оғриган беморлар аниқланмаган. Шунингдек касаллик аниқланмаслиги, касаллик ўчоғи бўлмаслиги, эпидемиологик барқарорликни сақлаб қолишда эшик-деразаларни тўр сетка қўйиш, аҳоли яшаш хонадонларини тоза сақлаши, чиқиндихона, ҳожатхоналарни тоза тутиши, уй ҳайвонларини ветеринар кўригидан ўтказиши ҳамда санитар осойишталикни таъминлаш кераклигини маълум қиламиз.

Учқудуқ туман Санитария-эпидемиологик 

осойишталик ва жамоат саломатлиги 

бўлими энтомологи Г.А.Назарова

    Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2019 йил 9 апрелдаги 291-сонли Қарори билан тасдиқланган "Чақирилувчиларни танлаб олиш тартиби тўғрисида"ги Низомга асосан чақирилувчиларни ҳарбий-техника мутахассисликлари бўйича тайёргарликка жалб етиш ва Ўзбекистон Республикаси Қуролли Кучлари сафидаги муддатли ҳарбий хизматни ўташ учун танлаб олиш тадбирлари 2022 йилнинг 10 август кунидан 2023 йилнинг 10 феврал кунига қадар туманда ўтказилади. Ҳарбий-техника мутахассисликлари бўйича тайёргарликдан ўтиш ёки муддатли ҳарбий хизматни ўташ истагида бўлган чақирилувчилар яшаш жойидаги туман мудофаа ишлари бўлимига мурожаат қиладилар. Танловга чақириш муддатини кечиктириш ва чақирилишдан озод етиш ҳуқуқига эга бўлмаган, соғлигининг ҳолати бўйича ҳарбий хизматни ўташга яроқли бўлган чақирилувчилар жалб етилади. Танловда иштирок этишда чақирилувчиларнинг сони чекланмайди. Танлов чақирилувчиларнинг умумжисмоний тайёргарлик даражасини баҳолаш ва якка тартибда суҳбат ўтказиш мақсадида туман ва шаҳар ҳокимининг қарори билан тузиладиган Чақирилувчиларнинг умумжисмоний тайёргарлик даражасини баҳолаш, улар билан касбий танлов ҳамда якка тартибда суҳбат ўтказиш бўйича танлов кенгаши томонидан ташкил этилади ва ўтказилади. Танловнинг шаффофлигини бевосита кузатиб бориш учун мазкур жараёнга чақирилувчиларнинг ота-оналари таклиф этилади. Умумжисмоний тайёргарлик даражасини баҳолашга ва якка тартибда суҳбатга чақирилувчилар рўйхат асосида фуқаролик паспорти билан киритилади.

   Умумжисмоний тайёргарлик даражасини баҳолашда чақирилувчилар куч, тезлик ва чидамлиликни аниқловчи нормативларни топширадилар.

   Якка тартибда суҳбат жараёнида чақирилувчиларнинг маҳалла ва жамиятда тутган ўрни, оилавий аҳволи, обрў-эътибори, юриш-туриши, қизиқишлари, Ўзбекистон тарихи, буюк саркардаларимиз ва аждодларимиз ҳаёти ва фаолиятига доир билимлари аниқланади, шунингдек, умумжисмоний тайёргарлик ва касбий танлов бўйича ўтказилган синов натижалари асосида чақирилувчиларни ҳарбий-техника мутахассисликлари бўйича тайёргарликка жалб этиш ёки уларнинг муддатли ҳарбий хизматни ўташи юзасидан тавсия берилади ёки тавсия берилмайди. Чақирилувчилар танловда бир йилда фақат бир марта иштирок етадилар.

УЧҚУДУҚ ТУМAНИ МУДОФAA ИШЛAРИ БЎЛИМИ.

  УЧҚУДУҚНИНГ ҚУРУВЧИ АЁЛИ

Ҳали эсимда учинчи ёки тўртинчи синфда ўқиётганимизда энг аълочи синфдошим мен катта бўлсам қурувчи бўламан деганида ҳаммамиз ҳайрон бўлиб, э,эээ... деб норозилик билдирган эдик. 

Шунда устоз энг оғир касбни танлабсан баракалла, энди янаям ҳамма фандан аъло ўқишинг керак деганлари ёдимда. Шунда ҳам биз барибир ўша аълочимизни қурувчи бўлмасликка кўндиргандик. Болаликда иккита ғиштни бир –бирига уласа иморат пайдо бўлади деган ўй бўлган экан-да. 

Бироқ, устоз айтганидек қурувчилик учун математикани, географияни, иқтисодни, физикани, геометрияни ҳаттоки фалакшуносликни ҳам пухта билиш керак экан.

Мен бунга яқиндагина ўз ишхонамда меҳнат қилган Шимолий кон бошқармасига қарашли қурилиш - таъмирлаш участкаси ишчи-хизматчиларининг ишларини кузата туриб, яна бир бора амин бўлдим. 

Ҳа, қурувчи бўлиш шунчаки касб эмас экан... Дарҳақиқат, қурилиш мамлакат иқтисодиётининг етакчи соҳаларидан бири ҳисобланади. Халқимиз ҳаётининг янада обод ва фаровон бўлишида қурувчи-ю усталарнинг меҳнати беқиёс.

ШКБ қурилиш - таъмирлаш участкаси зиммасига бино ва иншоотларда ижтимоий соҳа объектларида қурилиш-таъмирлаш ишларини олиб бориш юклатилган. Жорий йилда уларнинг меҳнати сабаб, корхона тасарруфидаги кўплаб бинолар таъмирдан чиқарилди. Айниқса мен ишлаётган Ахборот хизмати биноси ўзгача чирой очди. 

Ўзбекистонда август ойининг иккинчи якшанбаси қурилиш соҳаси ходимлари куни сифатида нишонланаркан. Клара опа хонам деворига ишлов бераётган маҳалида компьютеримда интернетга кириб янгиликларни ўқирканман уларга юзланаман. - Келинг сиз ҳақингизда газетага чиройли мақола ёзай, дейман сувоқ қилаётган Клара опага. - Мен қилаётган иш эркакларнинг ишимасмикан, дейди соддагина опа. Лекин 12 йилдан буён сувоқчи бўлиб ишлаяпман ҳозир уста даражасига етдим, - қўшиб қўяди, опахон. 

 -Барибир аёл киши учун қурилишда ишлаш қийин.

 - Аммо ишнинг осони бормикан, - дейди мени уялтириб Клара опа. 

“Биз ана шу ишнинг ортидан катта бўлганмиз. Отамни Қорақалпоқда Саъдулло уста дейишарди. Дурадгорлик борми, сувоқчилик иши борми, ғишт қуйишдан теришгача ҳамма ишни қилиб кетаверардилар. Отамнинг қўллари доим қадоқ бўларди. Кечалари сутнинг юзига ивиган қаймоғини қўлларини ёриғига суртардик. Отам ана яхши бўлди деганича иш қуролларини олиб ишга кетарди. Ўзимизга яқинроқ жойдан иш олса биз болалар ҳам унга ёрдамга борардик. Ғишт ташиш, сув ташиш ишларига кўмаклашардик. Энди ўйласам ота-она рўзғори, фарзандлари учун ҳамма нарсага тайёр тураркан. Отам бизни ўғилми, қизми ажратмай танлаган соҳамизга ўқиш учун имкон яратиб берди. Ўзим Москвада савдо техникумида ўқидим. “Қиз бола палаҳмон тоши” деганларидек, курсдошим билан турмуш қурдим, Наманганнинг Чортоғига келин бўлдим. Улар қорақалпоқ қизлари иш билмаскан демасин, деган ўйда рўзғорда нима иш бўлса қилиб кетаверганман. Катта оилага келин бўлганим учун биз бўлак иморат қилиб чиқишимиз керак эди. Эрим билан ғишт қуйиб, сувоқ қилиб уй қурдик. Ўшанда отамнинг совуқда қўллари ёрилганда қанчалик оғриганини ҳис этдим”. 

Асли Қорақалпоғистонинг Тўрткул туманидан бўлган Клара Адашованинг 2 нафар фарзанди ва турмуш ўртоғи билан кейинги 20 йиллик умри Учқудуқ билан боғлиқ тақдир.

-Шимолий кон бошқармасига ишга кириш учун мурожаат қилганимда сувоқчилик учун бўш иш ўрни борлигини айтишганди. Хўжайиним менинг бошида лойсувоққа ботиб ишлашимни унчалик ёқтирмадилар. Лекин ҳар сафар ишимдан кўнглим тўлиб уйга қайтганимни кўриб рози бўлдилар, - дейди Клара опа.  

- Олдинига устозларим Клара опа ва Холмурод акадан шогирд бўлиб иш ўргандим . Мана 12 йилдирки ўзим ШКБ қурилиш - таъмирлаш участкасида сувоқчиликда янги иш бошлаётган ёшларга касб сирларимни ўргатиб келяпман.   “Ўзим ҳам бошида сувоқчилик аёлларнинг ишимас деб ўйлардим аммо ҳозир ўйласам сувоқчилик ҳам бир гўзаллик яратиш санъати экан. Нечта корхона ташкилотларда ишламай кўримсизгина хоналар бизнинг ишимиздан кейин шинам, ёруғ гўшага айланади. Бинолар чиройли тусга киради. Кўпчиликнинг “қўлингиз, асло дард кўрмасин”, деган сўзи бизга яна куч беради. Қурилишда иссиқ сувда ишлаш деган сўз камдан – кам бўлади. Совуқлар ўтиб кетганда қўлларим гипс, шкатуркалар “зарби”дан тилим-тилим ёриладиган пайтлар ҳам бўлади. Лекин қарангки, отамга ўхшаб менга ҳам энди оғриқлар билинмайди. Чунки эл, халқ дуоси шундай нарса эканда...” , дея биз билан суҳбатина якун ясайди Клара Адашова.

Лайло КАРИМОВА, ШКБ ахборот хизмати.

   Адам өмірін көркейтетін, оған мән-мағына мен мазмұн беретін, жақсы күнінде қуанышына шаттық қосатын, жаман күнде тірегі болатын ғажайып бұл - достық!

   Ал халықтар арасындағы достық біреудің қалауымен емес, өмірлік қажеттіліктен туындайды. Әр ұлттың көршілес ұлттармен тату-тәтті өмір сүруі – әрі ұлттық, әрі жалпыадамзаттық құндылық.

  Жаратушының өзі бізге көрші болу деген баға жетпес сый берді. «Аула алма, көрші ал!» деп дана бабаларымыз бекер айтпаған. Ежелден бір жерде, бір күн астында, бір өзеннің суын ішіп келеміз. Біздің тамырымыз бір!

   2018 жылы Қазақстанда Өзбекстан жылы және 2019 жылы Өзбекстанда Қазақстан жылы деп белгіленгені – біздің ортақ тарихымыз бен ата-бабаларымыздың ежелден келе жатқан бай мәдени мұрасымен дәлелденген халықтарымыз арасындағы бауырластық байланыстардың жарқын көрінісі.

   – Екі бауырлас халықтың достығы нығая берсін!, – дейді аудандық қазақ ұлттық мәдени орталығының төрағасы Қайырбай Дінбаев. – Себебі шуақты елде іргелес жатқан бұл екі елді «ауылы аралас, қой аралас!» деп бекер айтпаған. 

   - «Өзбек пен қазақ халқының мәдени қарым-қатынасы ежелден дамып келеді, салт-дәстүрдің ортақтығы бұл қарым-қатынастарды одан әрі нығайтуға қызмет етеді», - дейді аудандық «Көкаяз» ауыл азаматтар жиыны әкім жәрдемшісі Ерхан Қоспанов. – Өзара қарым-қатынасымыздың одан әрі жақсарып келе жатқаны, екі ел арасындағы жақын көршілік қатынастың тағы бір белеске көтерілгендігі, ілгерілеуге бірге қадам басып келе жатқаны көзді қуантады.

  Жоғарыдағы ойымызды жалғастыратын болсақ, 2019 жылы Өзбекстанда Қазақстан жылын мерекелеу аясында көптеген іс-шаралар мен конференциялар өтті. Елбасының қазақтың ұлы ақыны, ойшылы Абай Құнанбаевтың шығармашылық мұрасын кеңінен зерттеу мен насихаттауға бағытталған шешімі – соның бірі.

   Қаулыны жүзеге асыру аясында өзбекстандық оқушылар арасында «Абай шығармашылығының білгірі» атты эссе байқауы өткізіліп, ауданындағы 9-санды мектептің түлегі Гүлперизат Қонарбаева бірінші орынды жеңіп алды.

   Расында да, өзбек пен қазақ халықтары ежелден қандас болып, салт-дәстүр, әдет-ғұрыптары ұқсас, бір шаңырақтың астында жасап келеді. Бүгін біз ата-баба дәстүрін жалғастырудамыз! Жалғастырып қана қоймай, бізді бірлестіріп тұрған бұл дәстүрлер одан әрі байып, дамып келеді!

Райхан Қадірова,

журналист.

ҮЗДІК ТЕМІРЖОЛШЫЛАР МАРАПАТТАЛДЫ!

Науаи тау-кен комбинаты АҚ Солтүстік кен басқармасына қарасты теміржол цехі үнемі оң өзгерістер мен жаңа мазмұндағы жетістіктерге қол жеткізіп келеді. Теміржол цехі өз жұмысын 1959 жылда 27 километр темір жол іздері мен 1 дана ТЭМ-1 үлгідегі тепловозбен бастаған еді. Содан бері, өндіріс ошағы теміржол тасымалының тарихын байыта түсті. Иә, экономиканың қозғаушы күші ретінде бұл саланың жыл сайын дамып келе жатқаны қуантады. 

Елімізде бірнеше жылдан бері теміржолшылар қызметкерлері мерекесі жоғары деңгейде тойланып келуде. Мереке қарсаңында ауданымыздың теміржол цехі үздік қызметкерлері сараланып, оларға комбинаттың ең жоғарғы төсбелгілерін Солтүстік кен басқармасы директоры Неъматилло Ахатов өз қолымен табыс етті. 

Төменде ең үздік теміржол қызметкерлерімен таныс болыңыздар:

II-дәрежелі “Кончилик шухрати“ төсбелгісімен - Олимжон Гадаймуродов. Олимжан Ғуломович 1974 жылы 22 желтоқсанда Науайы облысы, Қызылтепа ауданында дүниеге келген. Гиждуан ауданына қарасты 1-санды мектепті бітіріп, Ташкент теміржол училищесіне оқуға түседі. 3 жылдық оқуды бітіріп, машинист жәрдемшісі дипломымен 1999 жылы Солтүстік кен басқармасына қарасты теміржол цехіне жұмысқа орналасады. Қазіргі күнде теміржол цехі жылжымалы құрам қызметінің локомотив депосы тепловоз машинисті болып жұмыс атқаруда. Жұбайы Дилрабо Мансуровамен бірге 4 перзентті тәрбиелеуде.

II-дәрежелі “Кончилик шухрати“ төсбелгісімен - Жасурбек Қодиров. 1980 йил 26 наурызда Самарқанд облысы Пахташы ауданы Қоратепа ауылында дүниеге келді. Ауылдағы 30-санды мектепті бітіріп, 1997 жылы Когон қаласына оқуға түсіп, машинист жәрдемшісі дипломын иелейді. 1997 жылы Үшқұдыққа қоныс аударып, 1998 жылы Солтүстік кен басқармасына қарасты теміржол цехіне орналасады. Қазір теміржол цехі жылжымалы құрам қызметінің локомотив депосы тепловоз машинисті лауазымында жұмыс атқарып келеді. Жұбайы Мутабар Қодировамен бірге 3 перзентті тәрбиелеп келуде.  

III-дәрежелі “Кончилик шухрати“ төсбелгісімен - Ғайрат Жураев. 1970 жылы 25 шілдеде Бұхара облысы, Вобкент ауданында туылған. 21-санды мектепті бітіріп, Ташкент теміржол техникумына оқуға түседі. 2000 жылы Солтүстік кен басқармасына қарасты теміржол цехіне дәнекерлеуші болып жұмысқа кіреді. Адал еңбегінің арқасында Эксплуатация қызметі “Орталық-руда” және “Руда-1” станциялары бастығы лауазыма дейін көтеріледі. Жұбайы Дилбар Зикруллаевамен бірге 2 перзенттің ата-анасы, 4 немеренің ата-әжесі. 

III-дәрежелі “Кончилик шухрати“ төсбелгісімен - Анвар Тилавов. Анвар Ахматович 1975 жылы 29 қазанда Науайы облысы, Қызылтепа ауданында дүние есігін ашты. 21-санды мектепте оқып, Бұхарадағы құрылыс техникумына оқуға түседі. 1997 жылы Үшқұдық ауданына қоныс аударып, 2002 жылы теміржол цехінде өз еңбек жолын бастайды. Жұбайы Гулчехра Муминовамен бірге 2 перзентті тәрбелеп өсірді. Немересінің сүйікті атасы Анвар аға қазіргі күнде теміржол цехі жолдарда техникалық қызмет көрсету және жөндеу қызметінің бригадирі қызметінде істеп келуде.

Сондай-ақ «Науаи тау-кен металлургия комбинаты АҚ ардагері» медалімен - Равшан Исмоилов. Равшан Тоирович 1968 жылы 29 шілдеде Науайы облысы, Хатыршы ауданында туылған. Аудандағы 11-санды мектепті бітіріп, Ташкент қаласы Зангиота ауданына қарасты ауыл шаруашылығы техникумына оқуға түседі. Оқуды бітіріп, 17 ақпан 1995 жылы Үшқұдық ауданына қоныс аударады. 1996 жылы Солтүстік кен басқармасына қарасты теміржол цехінде еңбек жолын бастап, қазіргі күнде цехте жылжымалы құрамға қызмет көрсететін вагондардың бақылаушысы-жөндеушісі болып жұмыс атақаруда. Жұбайы Дилфуза Исмоиловамен бірге 3 перзент тәрбиелеп, ұлды ұяға, қызды қияға қондырып, балаларынан 3 немере сүйіп отырБолат жолда тер төгіп жүрген азаматтар тәуліктің 24 сағатында кірпік қақпастан қозғалыс қауіпсіздігін еңсеруде – қыстың аязында, жаздың аптап ыстығында еңбек етеді. Сіздер бүгінгі күні теміржол саласында еңбек етіп, еліміздің дамуы жолында, ел игілігі үшін елеулі жұмыс атқарып келесіздер. Қоғамдық маңызы зор жауапты қызметтегі біліктіліктеріңіз бен сүбелі үлестеріңізді біз әрдайым жоғары бағалаймыз. Осы мерекелі күнде Сіздерге мықты денсаулық, толайым табыс, отбасылық амандық және несібелі жетістіктер тілейміз!

Мөлдір БҮРКІТБАЕВА

тілші.

   Турмушимиз фаровон, ҳаётимиз тўкин, маъмурчиликда яшаётган бир пайтда ҳали у ерда, ҳали бу ерда ўз боласини сотибди, урибди, калтаклабди, бўғибди, ахлатхонага ташлаб кетибди, деган ғайриинсоний хатти-ҳаракатлар, ҳолатлар кузатиляпти. Кўп ҳолларда бу каби қабиҳ ишларни аёллар, оналар қилаётгани кишини ташвишга солади.

    Ахир, “она” дейилганда, инсон кўз ўнгида меҳрибон, мушфиқ, муҳтарама, муниса, маъсума аёл сиймоси гавдаланади. Она – авлодлар узвийлигини таъминлашга ҳисса қўшувчи зот. Шу боис она мудом эъзозда, эътиборда, эҳтиромда. 

   Лекин, 1991 йилда Навоий вилояти Учқудуқ туманида туғилган Дилнура Беккамова (мақоладаги исм ва фамилиялар ўзгартирилган) ни улуғланган эъзозланган эҳтиром кўрсатилажак, оналар қаторига қўшиб бўлмайди. Нега дейсизми, унда эшитинг...

   Дилнура 2016 йилда Икром исмли йигит билан турмуш қуриб, шаръий никоҳ асосида бирга яшай бошлаган. 2018 йилда уларнинг қизи Фарзона туғилган.

   Аммо орадан кўп ўтмай, Икром ва Дилнура доимий давом этиб келаётган оилавий жанжаллар натижасида ажрашади. Шундан сўнг, у турли мавсумий ишларда ишлаб, ижарада туриб яшай бошлайди. Ёш фарзандини сотиш ниятида юрганини эшитган Лайло исмли аёл қизалоқнинг “нархи”ни билмоқчи бўлиб, Дилнурани гапга солади.

   Она ҳеч иккиланмасдан қизи Фарзонани 60 миллион сўмга сотишини айтади. Улар ўзаро келишишади.

   Эртаси куни Дилнура Фарзонани келишилган жойга олиб борди. Лайло берган пулларни шоша-пиша санаб чиқдию, “баракасини беринг” дегандек унга қўл чўзди. Аммо чўзилган қўлларига кишан тақилганини сезмай ҳам билмай ҳам қолди.

   Дилнура Беккамова содир этган бу жинояти ўзбек аёлига, оналик виждонига мутлақо хос эмас. Она бўла туриб, энди бегуноҳ бир фарзанд тирик етим бўлиб ўсади...

   “Билмай шу ишга қўл урдим, эрим ташлаб кетди, пулим қолмади...” деган баҳоналар, важу карсонлар суд мажлисида асло ўтмайди. Жирканч жиноятга қўл урган аёл ёшлигининг бир неча йили энди қамоқхоналарда ўтадиган бўлди.

Акмал Қурбонов, 

жиноят ишлари бўйича Учқудуқ туман суди раиси.

    Учқудуқ туманида ҳукматимиз томонидан кичик бизнес ва тадбиркорлик соҳасини ривожлантириш борасида яратиб берилган кенг имкониятлар натижасида 2022 йилнинг 1 июль ҳолатига кўра, ҳудуддаги жами юридик корхоналар сони 954 тани ташкил этмоқда. Ушбу кўрсаткич 2011 йилда 345 та ташкил этганини инобатга оладиган бўлсак, бугунги кунда тадбиркорлар сони салкам 3 баробарга ошганини кўришимиз мумкин.

  Бу рақамлардан кўриниб турибдики, юртимизда шу жумладан туманимизда ҳам тадбиркорлик жадал суръатларда ривожланиб бормоқда.

   Кичик бизнес субъектларининг фаолият турларини солиштирадиган бўлсак, уларнинг 36,3 фоизи ёки 346 таси савдо-маиший хизмат кўрсатиш соҳасида, 16,1 фоиз ёки 154 таси саноатда, 4,5 фоиз ёки 43 таси қуриш-таъмирлаш йўналишида, 8,8 фоиз ёки 84 таси меҳмонхона ва умумий овқатланиш хизматларини ташкил этади.  

   Мулкчилик шаклига кўра, 880 та тижорат шаклидаги корхона ва ташкилотлар фаолият кўрсатаётган бўлиб, шундан масъулияти чекланган жамиятлар 747 та, хусусий корхоналар сони 102 тани ташкил этади.

   Шунингдек, аҳолини айниқса маҳалалардаги ишсиз оила вакилларининг шахсий бизнесини йўлга қўйишлари учун яратиб берилган шарт-шароит ва солиқ енгилликларидан оқилона фойдаланиш натижасида ҳозирда туманда 24 та оилавий корхона фаолият юритиб келмоқда.

   Иқтисодиётнинг қон томирига айланган кредитларни ўзлаштириш борасида ҳам туманда қатор ислоҳотлар амалга оширилмоқда. Жорий йилда тумандаги 2 та тижорат банки томонидан тадбиркорлик субъектларини молиявий кўллаб-қувватлаш учун жами 18 млрд. сўм миқдорида кредит маблағлари ажратилди. 

   2021-2022 йилларда "Ҳар бир оила - тадбиркор" давлат дастури доирасида 363 нафар ёш тадбиркорга 11 млрд. сўм кредит маблағи ажратилиши ҳудудда янги тадбиркорлик субъектлари сонининг ошишига хизмат қилди.

    Тадбиркорлик соҳасига эндигина кириб келаётган 272 нафар ёшлар касб-ҳунарга тадбиркорликнинг бошланғич кўникмаларига ўқитилди. Уларни қўллаб қувватлаш мақсадида январь-июль ойларида 152 нафар фуқарога ўз шахсий бизнесини йўлга қўйишлари учун 700,2 млн. сўм миқдорида субсидия маблағлари берилди.

   Мазкур субсидия маблағлари “Ёшлар дафтари”, “Аёллар дафтари” жамғармаси ҳамда “Бандлик жамғармаси” ҳисобидан ажратилиб, асбоб-ускуналар ва меҳнат қуроллари харид қилинган.

   Кичик бизнес ва тадбиркорликни ривожлантириш борасида туманни ижтимоий-иқтисодий ривожлантиришнинг 2022 йилги дастури белгиланган бўлиб, умумий қиймати 167,4 млрд. сўм миқдоридаги 68 та инвестиция лойиҳаси амалга оширилиши натижасида 392 та янги иш ўрни яратилиши кўзда тутилган. 

   Рақамларни таҳлил қиладиган бўлсак, ҳисобот даврида саноат йўналишида 4 та хизмат йўналишида 12 та, қишлоқ хўжалигида 15 та, жами 48,8 млрд. сўм миқдоридаги 31 та лойиҳа ишга туширилиб, 114 та янги иш ўрни яратилди. 

   Биргина хизмат кўрсатиш йўналишидаги «SMART THE BEST UCHQUDUQ» МЧЖ томонидан умумий қиймати 5,0 млрд. сўм бўлган маиший хизмат кўрсатиш мажмуасини ташкил этиш лойиҳаси амалга оширилган. Миллий банк Учқудуқ филиалининг 

   1,0 млрд. сўм миқдоридаги имтиёзли кредити маблағи эвазига 3 қаватли кўркам бино қад ростлади. Ушбу савдо ва умумий овқатланиш мажмуасида 30 дан ортиқ ишсиз ёшлар бандлиги таъминланди.

   Туманимизда хизмат кўрсатиш ва сервис соҳасини ривожлантириш борасида ҳам қатор истиқболли лойиҳалар амалга оширилмоқда. Жумладан, хизмат кўрсатиш йўналишида умумий қиймати 7 млрд. сўмлик 38 та лойиҳаларнинг амалга оширилиши натижасида 82 та янги иш ўринлари яратиш режалаштирилган. 

   Мустақиллиқ маҳалласи ҳудудида Учқудуқ-улгуржи савдо МЧЖ томонидан умумий қиймати 5,0 млрд. сўм бўлган 

20 та хизмат кўрсатиш нуқтасига эга «Хизматлар кўрсатиш маркази» ташкил этилмоқда.

Аҳолига туну-кун хизмат қиладиган, қулай инфраструктурага эга бўлган «Хизматлар кўчаси» Абай ва Дўстлик маҳалласи ҳудудларида ҳам барпо этилмоқда.

   Ушбу лойиҳаларни тўлиқ амалга оширилиши натижасида 30 дан ортиқ хизмат турлари ташкил этилади. Эътиборлиси, 20 минг аҳолига 24 соат хизмат кўрсатиш имконини беради.Юқорида қайд этилган тадбирларни амалга ошириш эвазига ишсизлик даражаси 3 фоизга камайтирилди. Яъни, 2021 йил 1 сентябрь ҳолатида ишсизлик даражаси 8,6 фоиз бўлган бўлса, 2022 йил 1 сентябрь ҳолатида 5,6 фоизга пасайтирилади.

   Аҳоли жон бошига маҳсулот ишлаб чиқариш ва хизматларни таҳлил қиладиган бўлсак, 2021 йил 1 сентябрь ҳолатида саноат ишлаб чиқариш аҳоли жон бошига 2,1 млн. сўмни ташкил этган бўлса, 2022 йилда 3,7 млн. сўмга ошди.

  Худди шундай савдо ва хизмат кўрсатиш 5,1 млн. бўлган бўлса, 6,2 млн. сўмга ошди. Шунингдек, асосий капиталга инвестициялар ҳам 1,6 млн. сўмдан 3,1 сўмга ошди.

  Ушбу рақамлар ортида Учқудуқ туманини ижтимоий-иқтисодий кўрсаткичлари билан бирга аҳолининг турмуш даражаси ҳамда ҳурматли Президентимизнинг оқилона сиёсатини натижасию, аҳолининг давлатдан розилиги акс этади.

Фарруҳ ИСЛОМОВ,

Учқудуқ туман ҳокимлиги иқтисодий тараққиёт ва камбағалликни қисқартириш бўлими бошлиғи ўринбосари.

     Жорий йилнинг 9 август куни Ўзбекистон Республикаси ФВВ ЎМ ва ТОЁХТТЭБ “НКМК” ДК ЁХТТЭМ “Шимолий кон бошқармаси” объектлари ёнғин хавфсизлигини таъминлашни ташкил этиш бўлими ва унинг тасарруфидаги ёнғин-қутқарув қисмлари ҳарбий хизматчилари билан Навоий вилояти Фавқулодда вазиятлар бошқармаси масъул ходимлари ҳамда Учқудуқ туман ФВБ ва ИИБнинг тегишли мутасадди ходимлари иштирокида “Коррупцияга қарши бирга курашамиз” шиори остида ўқув амалий семинар бўлиб ўтди.

     Семинар давомида мутасаддилар томонидан Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Коррупцияга қарши муросасиз муносабатда бўлиш муҳитини яратиш, давлат ва жамият бошқарувида коррупциявий омилларни кескин камайтириш ва бунда жамоатчилик иштирокини кенгайтириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги Фармони ҳамда “Коррупцияга қарши курашиш фаолиятини самарали ташкил этишга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги қарорининг мазмун моҳияти барча ҳарбий хизматчилар эътиборига етказилиб, ҳарбий хизматчилар ўртасида ҳарбий интизомни мустаҳкамлаш, ҳуқуқбузарлик ва қонун бузилиши, шунингдек коррупция ва манфаатлар тўқнашуви ҳолатларининг олдини олиш, ҳарбий хизматчи ва хизматчиларнинг ҳуқуқий онги ва маданиятини ошириш борасида ҳам атрофлича маълумотлар берилди.  

Бўлим бошлиғининг ўринбосари

            майор Тоир Рўзиев

            инспектор Санжар Баҳодиров

   Биринчи бор, 2017 йилда темир йўл транспорти ходимлари касб-байрамини нишонланган бўлсалар шундан бери август ойининг биринчи якшанбасида мамлакатимизда темир йўл транспорти ходимлари куни нишонланиб келинмоқда.Ҳар йили сана муносабати билан газетамиз саҳифаларидан Шимолий кон бошқармаси темир йўл цехи фаолиятига доир мақола ва суратлар ўрин олади. Бу гал ҳам бу анъанамизга содиқ қолдик.

  Темир йўл цехи иш фаолиятини 1959 йилда бор-йўғи 27 километр темир йўл излари ва 1 дона ТЭМ-1 русумли тепловоз билан бошлаган. А. Спивак, А. Батаев, С.Лемешкин, Т.Рахманов, И.Салимовлар турли йилларда темир йўл цехи бошлиғи вазифасини бажарганлар. Бугунги кунда цехни Мирзақобилов Назиржон Рахматуллаевич бошқармоқда.

   1995 йилда 3 - сонли Гидрометаллургия заводи ишга туширилгандан сўнг, темир йўл цехи фаолиятига “Даугизтау” ва “Кокпатас” конларидан руда ташиш режаси ҳам қўшилди. Руда ва кислота ташиш учун янги вагонлар ва тепловозлар сотиб олинди. Вагон тепловозларга ўз вақтида техник хизмат кўрсатиш ва уларни таъмирлаш учун зарур бўлган эҳтиёт қисмлар таъминоти анча яхшиланди. Таъмирлаш цехига зарур дастгоҳлар (станоклар) келтириб ўрнатилди. Бу ўзгаришлар Навоий кон-металлургия комбинати ҳамда Шимолий кон бошқармаси раҳбариятининг темир йўл транспорти соҳасига бўлган эътибори натижасидир. 

   Ҳозирги вақтда темир йўл цехи кенг майдонда техник жиҳатдан қулайликларга эга бўлган базада жойлашган бўлиб, вагон ва тепловозларга техник хизмат кўрсатиш ва таъмирлаш учун барча шароитга эга. Юк кўтариш мосламалари (кранлар) ва тепловозларни ҳаракат қисмларига хизмат кўрсатиш учун зарур бўлган кузатув ямаси доимий ишлаб турибди. Шу билан бирга уларга хизмат кўрсатувчи техник ишчи ходимларнинг иш шароити ҳам юқори даражада.  

   Бу ерда хизмат қилаётган ходимларнинг асосий қисми олий маълумотли мутахасислар бўлиб, улар ўз малакасини ошириб бориши билан бирга ёш, янгидан ишга келган ҳамкасбларига ҳам касб сирларини ўргатиб келмокдалар. Темир йўл цехи ишчилари самарали меҳнат қилиш билан бир қаторда Шимолий кон бошқармаси томонидан ташкил этилаётган оммавий ва спорт тадбирларида ҳам фаол қатнашиб, совринли ўринларни эгаллаб келмоқдалар. 

   Ҳозирда корхона тасарруфида 111 км. темир йўл, 121 та темир йўл стрелкалари, 22 та темир йўл кесишмаси, 300 дан ортиқ юк вагонлари, 13 та тепловоз ва бошқа йўл қурилиш механизмлари мавжуд. Темир йўл транспорти Шимолий кон бошқармаси ишлаб чиқариш фаолияти учун зарур бўлган хом ашё ва тайёр маҳсулотларни ташиб берувчи асосий транспорт артерияси ҳисобланади. 

   3-сонли Гидрометаллургия заводи учун асосий хом ашё бўлган руда Учқудуқдан 150 км. узоқликда жойлашган Даугизтау конидан, 30 км. олисда жойлашган Кокпатас конларидан вагонлар орқали ташиб келтирилади. Бунинг учун Учқудуқ саноат майдонида 10 та Даугизтау майдонида 3 та тепловоз узлуксиз ишлаб турибди. 

   Эътиборли жиҳати, корхона ўз олдига қўйилган буюртмаларни ортиғи билан бажариб келмоқда. Рақамларга мурожаат қиладиган бўлсак, 2021 йил юк ташиш режаси 103,4 % га 2022 йилнинг 6 ойлик белгиланган режа эса 102 % га уддаланган. Ҳозирда темир йўл транспорти орқали ташиб келтирилаётган юк 50 турдан қўпроқни ташкил қилади.

   Албатта юқорида таъкидланган тизимли ишларнинг олиб борилишида корхонада меҳнат қилаётган аҳил жамоанинг ҳиссаси беқиёс. Улар орасида Н. Мирзақобилов, А. Улашев, Ф. Сойибназаров, О. Шарипов, И. Темиров, Ш. Қўчқоров, Р. Исмоилов, И. Аслонов, О. Гадаймуратов, А. Тилавов, З. Шамсутдинов, А. Хазратов, Ф. Мухаммедов, Б. Турманов, А. Сулаймоновларнинг борлигини  алоҳида эътироф этиш ўринли.

Мақоламиз сўнгида 400 нафардан ортиқ юқори малакали, ўз касбига садоқатли, фидойи темирйўлчилар меҳнат қилаётган Шимолий кон бошқармаси темир йўл цехи жамоасини касб байрами билан табриклаймиз. Барчаларига сиҳат-саломатлик, шахсий ҳаётларида ютуқ ва омадлар, оилаларига бахту саодат, файзу барака тилаймиз.

Суратларда корхона фаолияти акс этган.

Райхон ҚОДИРОВА, махсус мухбиримиз.