Бугун мамлакатимиз тараққиётига муносиб ҳисса қўшаётган тиббиёт соҳасида ҳам кўплаб ибратли ишлар, улкан  вазифа ва мақсадлар амалга оширилаётганининг гувоҳи бўлмоқдамиз. Жумладан, “НКМК жамғармаси” давлат муассасаси “Учқудуқ” ҳудудий бошқармаси №2-тиббий санитария қисмида ҳам сўнгги йиллардаги ўзгаришлар шубҳасиз, соҳа жонкуярларининг фидойилиги самарасидир.

    №2-тиббий-санитария қисми “НКМК” АЖ Шимолий кон бошқармаси, “Навоийуран” ДК “Учқудуқ” ишлаб чиқариш майдони, “НКМК жамғармаси” ДМ “Учқудуқ” ҳудудий бошқармаси таркибидаги бўлинмалар ҳамда “Иссиқлик манбаи” ДУК, “Ҳудудгаз” таъминоти туман бўлими, мактабгача ва мактаб таълими ташкилоти, ободонлаштириш бошқармалари ходимларига уларнинг фарзандларига ҳамда нафақахўрларга тиббий хизмат кўрсатиб келмоқда. 

    Бугунги кунда 488 нафардан ортиқ ишчи-ходим ишлаб келаётган муассасада 85 нафар шифокор, 255 нафар ўрта, 93 нафар кичик тиббиёт ходимлари 55 га яқин бошқа соҳа ходимлари фаолият олиб боради. Тиббий-санитария қисмида аҳолига сифатли тиббий хизмат кўрсатишни муносиб йўлга қўйиш баробарида, шифокорларнинг малака тоифаси йилдан йилга яхшиланиб бормоқда. Бугунги кун ҳолатида шифокорларнинг 56% дан ортиғи малака тоифасига эга.  

 Шифо масканида Учқудуқ туман аҳолиси ва меҳмонларига кўрсатиладиган хизмат турларидан келиб чиқиб, пуллик тиббий хизмат кўрсатиш ҳам йўлга қўйилгани аҳамияли.

Ҳозирда асосий эътибор, муассаса моддий-техника базасини яхшилашга қаратилган бўлиб, 2019 йилдан бошлаб НКМК маблағлари ҳисобидан маънан эскирган тиббий асбоб-ускуналар босқичма босқич янгиланмоқда. Аксарияти юқори технологияли тиббий ускуналарга алмаштирилмоқда. Бу эса беморларни қисқа вақт ичида текшириш, аниқ ташхислаш ва ўз вақтида даволаш имконини бермоқда. 

    Жумладан, клиник лаборатория учун Германиянинг "НUМАN" компаниясида ишлаб чиқарилган лаборатория ва диагностика ускуналари харид қилиниб, лаборатория синовлари халқаро стандартларга мувофиқ бажариб келинмоқда. Шунингдек "FABIUS" наркоз қурилмаси, жонлантириш бўлими учун "SABINA" юрак мониторлари харид қилинди. Портатив ЭКГ аппарати беморларни уйда электрокардиограмма қилиш имконини бермоқда. Марказий стерилизация бўлимига ўрнатилган ГК-100-3 русумли стерилизатор ва Аквадистиллатор (лотинча) эса тиббий асбобларни юқори даражада стерилизация қилишда қўл келмоқда.

 Стоматология поликлиникасига 5 та замонавий стоматологик кресло олинган. Мутахассислар мазкур креслолар ва унга бириктирилган ускуналарнинг юқори технологик самарадорлигини қайд этишмоқда. Поликлиникада ўрнатилган ультратовуш қурилмаси қорин бўшлиғи ички аъзолари касалликларини аниқ ташхислаш имконини бермоқда. Охирги йилларда катталар поликлиникаси оториноларингология хонасига олиб келинган янги тиббий ускуналар ҳам ташхислашда аниқлик тезкорлик ва қулайликларга сабаб бўлди. Профилактик кўрик вақтида қаттиқ шовқин таъсирида пайдо бўладиган касалликларни осон аниқлашга эришилди. Ушбу тиббий ускунанинг фойдали томони шундаки, эшитиш билан боғлиқ касалликларни эрта аниқлаш ва ўз вақтида даволаш орқали, ишчиларнинг касаллик оқибатида бутунлай эшитмай қолиш ҳолатларининг олди олинади. 

Марказий стерилизация бўлимига лаборатория синовлари пайтида барқарор ҳарорат сақлаб қолиш учун ТСО-1/80 СПУ русумли электро термостат (лотинча) қуритиш шкафи, иситиш плитаси келтирилган. Бу ускуналар лабораторияда амалга оширилаётган ишлар сифатини оширади, албатта.

Физиотерапия хонасида ўрнатилган 7 та ВТЛ-400 ва ВТЛ-600 русумли қурилмалар ёрдамида бажариладиган муолажалар комбинациялашган даволаш самарадорлигини сезиларли даражада оширмоқда.

Нафас олиш тизими касалликлари билан оғриган беморларни ташхислашда янги рақамли сканерловчи "Проскан-2000" (лотинча) флюорографик қурилманинг ўрнатилиши DT-570 рақамли рентген аппарати билан жиҳозлангани жуда аниқ ва информацион натижа бермоқда.

Бундан ташқари, 2021-2023 йилларда «CORSIX-R32» портатив рентген аппарати, портатив УЗИ аппарати, 2 дона хирургик коагулометр (лотинча), гемоконтакт (лотинча), анализатор, барокамера (лотинча), портатив плазмофорез (лотинча) аппарати, 2 дона дефибрилятор (лотинча), 4 дона тиббий отсос (лотинча), 3 дона кардиомонитор (лотинча), чақалоқлар ИВЛ сипап (лотинча) аппарати, венавизор (лотинча) ускунаси харид қилинди.  

№2-Тиббий-санитария қисми тасарруфида 10 та тиббий пункт мавжуд бўлиб, корхонанинг асосий ишлаб чиқариш корхоналарида жойлашган. 1- Автокорхона, Темир йўл цехи, Геотехнологик кони, Сульфат кислота ишлаб чиқариш цехи, 3-гидрометаллургия заводи, Автомобиль транспорти бошқармаси, “Шарқий” кони, “Даугизтау” кони ҳамда “Калчиктау” конида жойлашган тиббиёт пунктларида кечаю–кундуз 50 дан ортиқ малакали фельдшерлар ишчи-ходимлар соғлигини назорат қилаётир.

Жорий йил давомида поликлиникада 20 мингга яқин бемор ва фуқаролар қабул қилинади, уйларга бориб хизмат кўрсатилади. 12 мингдан ортиқ ишлаб чиқариш корхоналари ишчилари профилактик кўрикдан ўтказилади. Бу эса касб касалликларини олдини олишда ва касалликларни эрта аниқлашда муҳим аҳамиятга эга. 

Даволаш-диагностика хизмати ўз ичига қуйидаги хизматларни қамраб олган. Жарроҳлик, ички касалликлар, туғруқхона, болалар бўлими, юқумли касалликлар, жонлантириш-интенсив даволаш бўлими, паталогик - анатомия бўлими, функционал ташхислаш бўлими, клиник ташхислаш лабораторияси ва дорихона. Аҳолига шошилинч тез тиббий ёрдам кўрсатишга мўлжалланган тез тиббий ёрдам бўлими туну кун ишлаб турибди. 

Бундан ташқари, №2-ТСҚ да 90 та ўриндан иборат стационар мавжуд шундан 25 ўринли ички касалликлар бўлими, 13 ўринли юқумли касалликлар бўлими, 13 ўринли болалар бўлими, 16 ўринли жарроҳлик бўлими, 20 ўринли акушер-гинекология бўлими 3 ўринли жонлантириш бўлими корхона ишчи-ходимларига малакали тиббий хизмат кўрсатиб келмоқда.  

Туман аҳолисига сифатли хизмат қилаётган тиббиёт ходимларининг келгуси фаолиятларида зафарлар тилаб қоламиз. 

   Мамлакатимизда амалга оширилаётган кенг кўламли ижтимоий-иқтисодий ислоҳотлар аҳолининг ҳар жиҳатдан тўкис ҳаёт кечиришини таъминлашга йўналтирилганлиги билан янада аҳамиятлидир. 

   Хусусан, тиббиёт соҳасидаги ислоҳотларни ҳам бунга мисол сифатида келтириш мумкин. Конституциямизда ҳар бир инсон малакали тиббий хизматдан фойдаланиш ҳуқуқига эга эканлиги белгилаб қўйилган. Фуқароларнинг ушбу ҳуқуқини рўёбга чиқариш борасида тиббиёт муассасаларининг ўрни беқиёс!

    Учқудуқ туман тиббиёт бирлашмаси тасарруфидаги 1 та кўп тармоқли марказий поликлиника, 7 та – оилавий шифокорлик пункти ва 1 та оилавий поликлиника томонидан 37 495 нафар аҳолига малакали тиббий хизмат кўрсатиб келинмоқда. Ҳозирда муассасалар фаолияти 8:00 дан 20:00 гача белгилаб қўйилган.

   Халқимизда “Эл соғлиги — юрт бойлиги”, деган нақл бежиз айтилмаган.  Бу ҳикмат замирида катта маъно мужассам. Инсон қачон соғлом бўлади, қачонги сифатли тиббий хизматдан фойдаланса. Бу борада Учқудуқ туманидаги тиббиёт муассасаларида 19 та тиббий бригада ташкил этилган. Улар томонидан 13 125 нафар аҳоли тиббий кўрикдан ўтказилиб, 1305 нафар аҳолида турли касалликлар аниқланган.

   Шунингдек, тиббий кўриклар нафақат туман тиббиётчилари томонидан балки республика ва вилоятдан ташриф буюрган малакали мутахассислар ҳамкорлигида ўтказилди. Чуқурлаштирилган тиббий кўрикларда 11 105 нафар учқудуқлик фуқаролар иштирок этиб, уларнинг 836 нафарида касаллик аниқланган. 542 нафарига амбулатор, 230 нафарига туман стационарига 52 нафарига вилоятда стационар шароитда, даволанишга тавсиялар берилди. 12 нафар бемор эса республика даражасида даволаниши соғлигини тиклаш мақсадида йўлланма берилди.

 Тиббий хизматни аҳолига яқинлаштириш, бирламчи тизимнинг бу борадаги мутлақ янги механизмларини шакллантириш ва самарадорлигини ошириш мақсадида 7 та – оилавий шифокорлик пункти ва 1 та оилавий поликлиника ҳамда кўп тармоқли марказий шифохона таркибида 40 та кундузги стационар ўринлари ташкил этилди. 7 256 нафар бемор даволанди. Шунингдек, 3 012 нафар аҳолига 64 турдаги дори дармонлар бепул тарқатилиб, муолажа самарадорлиги оила шифокорлари ва оила ҳамширалари томонидан назорат қилиб борилмоқда.

576 нафар ҳомиладор аёл саломатлиги ҳамда боласининг соғлом ривожланиши мунтазам кузатувга олинган. Жорий йил давомида 409 нафар чақалоқ туғилган. Шифохонада 2604 нафар бемор стационар шароитида даволанган. Уларнинг 220 нафарида жарроҳлик амалиёти ўтказилган.

Ўзбекистон Республикаси Президентининг соғлиқни сақлаш соҳаси вакиллари билан "Очиқ мулоқотида белгиланган вазифаларни туманда амалга оширишга қаратилган йўл харита ишлаб чиқилган. Аҳолига ихтисослаштирилган тиббий хизмат кўрсатиш сифатини яхшилаш мақсадида апрель ойида терапия бўлими таркибида 8 ўринли эндокринология даволаш ўрни ташкил этилган. Бугунги кунга қадар 135 нафар бемор даволанди. 

Аҳолига кўрсатилаётган тиббий хизмат сифатини ошириш мақсадида туман тиббиёт бирлашмасига қарашли кўп тармоқли поликлиникасига 1 дона центрафуга ва марказий шифохона стерилизация бўлимига 1 дона дистилятор олиб келинди. Центрафуга орқали 1853 та текширувлар олиб борилди.

Бундан ташқари, муассаса бўлимларига 7 дона ЭКГ аппарати, 8 дона термосумка, 2 дона кислород концентраторлари янгидан берилди.

Бирламчи тиббий-санитария хизмати муассасаларини дори воситалари ва тиббий буюмлар билан таъминлаш ишларини янада яхшилаш мақсадида 80 турдаги дори воситалари, 16 турдаги стоматологик воситалар, 24 турдаги тиббий воситалар билан таъминланди.

Давлатимиз раҳбарининг жорий йил 24 мартдаги тиббиёт ходимлари билан бўлиб ўтган учрашувдан сўнг қабцл қилинган 33-сонли Президент қарорига кўра, оилавий шифокорлик пункти ва оилавий поликлиникада кундузги стоционарлар ташкил этилди.

Марказий шифохона учун марказлашган ҳолда 360 млн. сўм, бюджет маблағлари асосида 652 млн. сўм миқдорида бепул дори-дармон воситалари олиб келинган.

Бирламчи тиббий-санитария хизмати моддий техник базасини такомиллаштириш мақсадида 7 та оилавий шифокорлик пунктларига 7 дона монаблок берилган. Кўп тармоқли марказий поликлиникаси вилоят соғлиқни сақлаш бошқармаси томонидан марказлашган ҳолда компютерлар жамламаси билан таъминланди.

Ҳозирги кунда тумандаги беморларни ихтисослашган марказларда даволанишлари учун йўлланма ва ордерлар берилиши назоратга олинган. Бугунга қадар 4 та ордер республика муассасаларига 77 та йўлланма вилоят тиббиёт муассасаларига берилган.

Хонадонбай “мақсадли” скрининг ўтказиш чораларини кўриш мақсадида ойма-ой “Мақсадли скрининг” ташкил қилинган. “Мақсадли” скрининг овул фуқаролар йиғинларида ўтказилиб, дерматолог, хирург, окулист, гинеколог, стоматолог, педиатр, терапевт мутахассислари томонидан 6908 нафар аҳоли чуқурлаштирилган тиббий кўрикдан ўтказилди.

Аҳоли ўртасида соғлом турмуш тарзига риоя қилиш, касалликлар профилактикаси кенг тарғиб қилинмоқда. Бунга 9 нафар оилавий шифокор 56 нафар патронаж ҳамширалар жалб қилинган.

2022 йил 1 июлдан бошлаб, 3-15 ёшдаги 8124 нафар боланинг рўйхати шакллантирилиб, уларга бепул йод препарати берилмоқда.

Дарҳақиқат, инсон ҳаётидан қимматроқ нарса йўқ. Шу боис соғлиқни сақлаш тизимини такомиллаштириш ва аҳолига тиббий хизмат кўрсатиш сифатини ошириш масалалари доимий диққат марказдаги масалалардан бўлиб келмоқда. Фикримизни юқумли касалликлар бўлимида ўтказилган таъмирлаш ишлари мисолида давом эттирадиган бўлсак, ушбу бўлим фаолият кўрсатаётган бинонинг эскилиги даволанаётган беморларга қатор ноқулайликлар келтириб чиқараётган эди. Яқинда “Опен бюджет” портали орқали 500 млн. сўм маблағ эвазига жорий таъмирдан чиқарилди. Эндиликда шифо масканида беморлар, бу ерда ишловчи тиббий ходимлар учун барча шарт-шароитлар яратилган. Эътиборлиси, 10 ўринга мўлжалланган бўлимда муолажа, лаборатория, диагностика ва даволаш хоналари беморлар учун хизмат қилмоқда.

   Мухтасар айтганда, аҳоли саломатлигини сақлашдек олижаноб ишга ўз ҳаётини бахшида этган сиз, азизларни тиббиёт ходимлари куни муносабати билан чин дилдан табриклаймиз, масъулиятли ва шарафли вазифаларингизда улкан зафарлар тилаймиз!.

    Ассалому алайкум, саломатлигимиз посбони бўлган азиз – шифокорлар! Меҳрибон ҳамширалар!

     Авваламбор, Сиз азизларга ҳурмат ва эҳтиромимни билдирган ҳолда, тиббиёт ходимлари куни байрами билан  барчангизни чин кўнгилдан самимий муборакбод этаман!

    Бугун Сизнинг саъй-ҳаракатингиз билан соғлом ва баркамол авлод вояга етаётгани,  аҳолимиз соғлом турмуш тарзини бошдан кечириб, бахтли саодатли умргузаронлик қилаётганини таъкидлаш ўринли, албатта!

    Сизнинг жонкуярлигингиз, ўз соҳангизнинг билимдони эканлигингиз, туну кун “лаббай”, дея халқ хизматига ҳозирлигингиз туфайли жамиятимизда соғлом турмуш тарзи қарор топмоқда. Ана шундай машаққатли ва шарафли меҳнатларингиз Юртбошимиз томонидан юксак қадрланиб, мамлакатимизда тиббиёт соҳаси такомиллаштирилиб, соҳа ходимлари учун етарли шароитлар яратиб берилаётгани эътирофга лойиқдир. Бу каби эътибор ва ғамхўрлик ўз навбатида сизнинг зиммангизга улкан масъулият ҳам юклайди.

   Зеро, муҳтарам Президентимиз Шавкат Мирзиёев таъкидларганларидек, “Тиббиёт халқ билан давлат ўртасидаги адолатли кўприкдир”.

   Дарҳақиқат, сўнгги йилларда туман тиббиёт муассасаларининг моддий техник базаси мустаҳкамланиб, янгича ташхислаш ва даволаш усуллари қўлланилаётганлиги, мураккаб жарроҳлик амалиётлари бажарилаётганлиги барчамизга маълум. Бирламчи тиббий-санитария хизмати кўрсатувчи тез тиббий ёрдам бўлимларида босқичма-босқич инновацион технологиялар жорий этилаётгани, аҳолини тизимли ва мақсадли патронаж билан қамраб олиш бўйича амалга оширилаётган эзгу саъй-ҳаракатлар намунасидир.

    Бугунги кунда туман тиббиёт тизимида 69 нафар шифокор ва 634 нафар ўрта тиббиёт ходимлари ҳамда бошқа ёрдамчи мутахассис ва ходимлар томонидан туманимиз аҳолисига малакали тиббий хизмат кўрсатиб келинмоқда. Соҳа ходимлари замон талабидан келиб чиққан ҳолда фаолият олиб бориб, юқори самарадорликка эришаётганликларини алоҳида таъкидлаш ўринли.

    Ҳурматли тиббиёт ходимлари!

    Сизларни бугунги айём билан яна бир бор қутлар эканман, авваламбор эл саломатлиги йўлидаги фидокорана меҳнатларингизга ривож, оилангизга бахт-саодат тилайман!

    Касб байрамингиз қутлуғ бўлсин, азиз шифокорлар!

    Эътиборингиз учун рахмат!

        Аҳоли муаммоларини ўрганиш ва ҳал қилишга бугун нафақат маҳаллий ҳокимликлар, секторлар раҳбарлари, балки ҳукумат ва халқ ўртасида вакиллар — депутатлар ҳам жалб қилинганликлари ўз самарасини бермоқда.
       Бугун халқ депутатлари туман Кенгаши депутати Сатторов Шуҳрат Исматович томонидан "Депутатнинг бир куни" лойиҳаси доирасида туман бўйлаб қатор ишлар амалга оширилди:
Кунни “Сиёсий маърифат соати”да иштирок этишдан бошлаган депутатимиз, Мамлакатимизда юртбошимиз томонидан эълон қилинган кузги кўчат экиш тадбирида фаол иштирок этди.
Ёшлар боғида яхши ниятлар билан кўчатларни қадар экан, атрофида йиғилган ёшлар билан ўзаро фикр алмашди, улар билан келгуси режалари хусусида суҳбатлашар экан ўз ҳаётий тажрибаларини бўлишди.
           Куннинг иккинчи ярмида аҳоли муамма ва таклифларини ўрганиш уларни қийнаб келаётган саволларга ечим топиш мақсадида 4-сектор рахбари билан ҳамкорликда “Шалхар” ОФЙ да фуқоролар билан учрашув утказди. Учрашувдан сўнг овул аҳолисининг яшаш шароити ва турмуш тарзи билан яқиндан танишди.
            Албатта халқ орасида юрган депутатларимиз бор экан аҳоли муаммолари ўз вақтида ўрганилади ва ҳал этилади.

      O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Aholiga davlat xizmatlari ko‘rsatishning milliy tizimini tubdan isloh qilish chora-tadbirlari to‘g‘risida” 2017-yil 12-dekabrdagi PF-5278-son Farmoniga muvofiq hamda bolalarni davlat maktabgacha ta’lim tashkilotlariga qabul qilish bo‘yicha davlat xizmatlari ko‘rsatish tizimini yanada takomillashtirish maqsadida Vazirlar Mahkamasi tomonidan “Bolalarni davlat maktabgacha ta’lim tashkilotlariga qabul qilish bo‘yicha davlat xizmatlari ko‘rsatishning ma’muriy reglamentini tasdiqlash to‘g‘risi”da qaror qabul qildi hamda reglament tasdiqlandi.

      Reglamentga asosan davlat xizmatlarini ko‘rsatish tartibi quyidagicha belgilandi: Ota-onalar, ularning o‘rnini bosuvchi shaxslar (farzandlikka oluvchilar, vasiylar va homiylar), bolalarning yaqin qarindoshlari (bobosi, buvisi, voyaga yetgan akasi yoki opasi) yoki uchinchi shaxslar (keyingi o‘rinlarda — ariza beruvchilar) yo‘llanmalar olish uchun davlat xizmatlari markazlariga o‘zlari kelib murojaat qiladilar yoki elektron shaklda davlat xizmatlaridan foydalanish uchun mustaqil ravishda (yoki vakolatli organ yordamida) YIDXPda ro‘yxatga olinadilar, shuningdek, davlat xizmatidan kompleks tarzda foydalanish uchun fuqarolik holati dalolatnomalarini yozish organiga tug‘ilishni qayd etish bilan bir vaqtda murojaat qilishlari mumkin.Bolani uchinchi shaxslar tomonidan tashkilotga navbatga qo‘yish yoki yo‘llanma olish uchun murojaat etish faqat ota-onalar, ularning o‘rnini bosuvchi shaxslar yoki bolaning yaqin qarindoshlari tomonidan berilgan ishonchnoma asosida amalga oshiriladi.

         Ariza beruvchilar quyidagi huquqlarga egadirlar:

so‘rovnomada tashkilotning bola uchun to‘g‘ri keladigan yoshdagi bo‘sh o‘rinlarga ega bo‘lgan guruhini (yo‘llanma olish uchun) yoki bo‘sh o‘rinlarga ega bo‘lmagan guruhini (navbatga kiritilishi uchun) ko‘rsatish (tanlash);

bolani tug‘ilgan vaqtdan boshlab tashkilotga navbatga qo‘yish;

bir vaqtda uchtagacha tashkilotga bolani navbatga qo‘yish;

xato kiritilgan ma’lumotlarni tuzatish;

davlat xizmati ko‘rsatilayotgan har qanday bosqichda undan foydalanishni rad etish huquqiga egadirlar.

Uchquduq tuman adliya bo’limi

Yuridik xizmat ko’rsatish markazi

Bosh yuriskonsulti Holiqov Nurbek Qo’ldosh o’g’li

          Ichki ishlar vaziri P.Bobojonovning 2023 yil 10 avgustdagi 396-son buyrug‘i asosida ro‘yxatdan o‘tkazish davlat raqami belgilarini berish, yaroqsiz holga kelgan, shikastlangan yoki buzilganlari o‘rniga yangi ro‘yxatdan o‘tkazish davlat raqami belgilarini berishda undiriladigan to‘lovlar stavkalariga o‘zgartirish kiritildi.

          Mazkur buyruqqa asosan, 2023 yil 1 noyabrdan quyidagi miqdordagi to‘lovlar kuchga kiradi:
- Avtotransport vositalariga ro‘yxatdan o‘tkazish davlat raqami belgilari (RO‘DRB) uchun va tir- bazaviy hisoblash miqdorining 3,5 baravari miqdorida;

- Mototransport vositalari, motorollerlar kamalarga (yarim tirkamalar) RO‘DRB uchun - bazaviy hisoblash miqdorining 1,75 baravari miqdorida;

- Tranzit RO‘DRB uchun - bazaviy hisoblash miqdorining 25 foizi miqdorida;

- Yaroqsiz holga kelgan, buzilgan yoki shikastlangan bir juft RO‘DRB o‘rniga yangi RO‘DRB berish uchun - bazaviy hisoblash miqdorining 3,5 baravari miqdorida;

- Yaroqsiz holga kelgan, buzilgan yoki shikastlangan bir dona RO‘DRB o‘rniga yangi RO‘DRB berish uchun - bazaviy hisoblash miqdorining 1,75 baravari miqdorida.

         Ayni paytda davlat raqami belgilarini berish uchun to’lov miqdorlari 2011-yildan buyon stavkalar o’zgarmagan edi. Ichki ishlar vazirligi bu sohada ma’lum vaqt davomida hech qanday o’zgarishlar amalga oshirilmagan. IIVning 396-sonli buyrug’i asosan faqatgina stavka miqdorlari oshirilmasdan ma’lum toifadagi shaxslar uchun imtiyozlar ham belgilandi.                             Unga muvofiq O‘zbekiston Respublikasi mehnat organlari tomonidan nogironligi bo‘lgan shaxslarga imtiyozli shartlarda berilgan transport vositasiga RO‘DRB berish uchun to‘lov undirilmaydi.

Uchquduq tuman adliya bo’limi

Yuridik xizmat ko’rsatish markazi

Bosh yuriskonsulti Holiqov Nurbek Qo’ldosh o’g’li

     Yangi qabul qilingan Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2023-yil 31-oktyabrdagi “Aholiga pensiya tayinlash boʻyicha koʻrsatiladigan davlat xizmatlari sifatini yanada oshirishga qaratilgan qoʻshimcha chora-tadbirlar toʻgʻrisida”gi mazkur qarorida quyidagi oʻzgarishlarni nazarda tutilgan:

2025-yil 1-martdan boshlab 60 yoshga yetgan erkaklarga va 55 yoshga yetgan ayollarga pensiyalar, shu kunning oʻzida “avtomatik” tarzda, yaʼni biror-bir turdagi hujjat talab etmagan holda tayinlanadi.

2024-yil 1-yanvardan:

1. a) fuqarolarga pensiya tayinlash uchun qoʻshimcha ravishda Davlat xizmatlari markazlari yoki Yagona interaktiv davlat xizmatlari portali orqali ham murojaat qilish imkoniyati yaratilmoqda;
2. b) fuqarolarga pensiya tayinlanganidan soʻng AT “Xalq banki”da jamgʻargan pensiya pulini olish uchun Pensiya jamgʻarmasidan qogʻoz shaklidagi sertifikat berish tartibi bekor qilinmoqda.

     Bunda, fuqaro Xalq bankida mehnat faoliyati davomida har oylik ajratmalari asosida jamgʻargan mablagʻlarni Yagona interaktiv davlat xizmatlari portali yoki bankning mobil ilovasi orqali olish imkoniyati yaratilmoqda.

      2025-yil 1-martdan boshlab esa 60 yoshga yetgan erkaklarga va 55 yoshga yetgan ayollarga pensiyalar, shu kunning oʻzida “avtomatik” tarzda, yaʼni biror-bir turdagi hujjat talab etmagan holda tayinlanadi.

      Bunda, shaxsga oid maʼlumotlar (fuqaroning yoshi, jinsi), ish staji, ish haqi (toʻlangan ijtimoiy soliq summasi) va oila tarkibi (turmush oʻrtogʻi va farzandlari) Adliya vazirligi, Bandlik vazirligi hamda Soliq qoʻmitasining elektron bazalaridan olinadi.

  Natijada esa fuqarolarga pensiya tayinlash uchun qoʻshimcha hujjatlar yigʻish hamda oʻzi istiqomat qiluvchi Pensiya jamgʻarmasining hududiy boʻlinmasiga murojaat qilish talab etilmaydi.

Pensiya yoshiga yetgan fuqaroga, shu kunning oʻzida pensiya “avtomatik” tarzda tayinlangandan soʻng, fuqaroning mobil aloqa vositasiga maʼlumot yuboriladi.

Maʼlumki, pensiyalarni “avtomatik” tarzda tayinlash tartibi Armaniston, Gruziya, Ozarbayjon va Estoniyada yoʻlga qoʻyilgan.

Pensiyalarni “avtomatik” tarzda tayinlash tartibini amaliyotga joriy etish boʻyicha 10 ta banddan iborat “yoʻl xaritasi” tasdiqlanmoqda.

Bunda, 14 ta vazirlik va idoralarning maʼlumotlar bazasi 2025-yil 1-martga qadar inventarizatsiya qilinadi va pensiya tayinlash uchun zaruriy hujjatlar toʻliq raqamlashtiriladi.

Pensiya yoshiga yetgan, ammo pensiyaga chiqmasdan ish faoliyatini davom ettirish istagida boʻlgan yoki pensiya miqdoridan norozi boʻlgan fuqarolarga “avtomatik” tayinlangan pensiyani toʻxtatish huquqi berilmoqda.

Qonunchilikka muvofiq pensiya miqdoridan norozi boʻlgan fuqarolarga, pensiya miqdoriga taʼsir etuvchi koʻshimcha xujjatlarni istalgan vaqtda taqdim etish huquqi berilgan.

Uchquduq tuman Adliya bo`limi Yuridik xizmat ko`rsatish markazi

bosh yuriskonsulti Shodiyeva Nafisa Minboy qizi

       Ijtimoiy muhofazaga muhtoj, ish topishda qiynalayotgan va mehnat bozoridateng shartlarda raqobatlasha olmaydigan shaxslarni 2024-yilda ishgajoylashtirish uchun ish o‘rinlarining eng kam sonini belgilash va zaxiraga qo‘yish to‘g‘risida

       O‘zbekiston Respublikasi Qonunchilik palatasi tomonidan 2020-yil 28- aprelda qabul qilingan, Senat tomonidan 2020-yil 7-avgustda ma’qullangan “Aholi bandligi to‘g‘risida” 642-sonli Qonunning 38-39-moddalari, O‘zbekistonRespublikasining “Nogironligi bo‘lgan shaxslarning huquqlari to‘g‘risida”gi Qonunning 43-moddasi (O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2020-yil 15-oktabr, O‘RQ-641-son), O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2021-yil 21-dekabrdagi “Nogironligi bo‘lgan shaxslarni har tomonlama qo‘llab-quvvatlash, ularning bandligiga ko‘maklashish hamda ijtimoiy faolligini yanada oshirishga oid qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi PQ-57-sonli Qarori, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “O‘zbekiston Respublikasi Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligi faoliyatini tashkil etish chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi 2017-yil 24-maydagi PQ-3001-son Qarori (O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2017-yil, 22-son, 420-modda, 37-son, 982-modda), O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Hududlarning jadal ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishini ta’minlashga doir ustuvor chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi 2017-yil 8-avgustdagi PQ-3182-sonli Qarori hamda Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 5-dekabrdagi “Ijtimoiy muhofazaga muhtoj, ish topishda qiynalayotgan va mehnat bozorida teng shartlarda raqobatlasha olmaydigan shaxslarni ishga joylashtirish uchun ish o‘rinlarining eng kam sonini belgilash va zaxiraga qo‘yish tartibi to‘g‘risida”gi 965-sonli qarori (Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 11.12.2017-yil, 09/17/965/0393-son) bilan tasdiqlangan Nizomga asosan 2024-yil uchun ish o‘rinlarini band qilib qo‘yish maqsadida, O‘zbekiston Respublikasining “Mahalliy davlat hokimiyati to‘g‘risida”gi Qonunining 6-, 25-moddalariga asosan

          Q A R O R   Q I L A M A N:

 1.Ijtimoiy muhofazaga muhtoj, ish topishda qiynalayotgan va mehnatbozorida teng shartlarda raqobatlasha olmaydigan shaxslarni (keyingi o‘rinlarda -ijtimoiy muhofazaga muhtoj shaxslar deb yuritiladi) ishga joylashtirish uchun isho‘rinlarining eng kam sonini belgilashi va zaxiraga qo‘yishi lozim bo‘lgan korxonalarva tashkilotlar ro‘yxati ilovaga muvofiq tasdiqlansin.

 2.O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 5-dekabrdagi“Ijtimoiy muhofazaga muhtoj, ish topishda qiynalayotgan va mehnat bozorida tengshartlarda raqobatlasha olmaydigan shaxslarni ishga joylashtirish uchun isho‘rinlarining eng kam sonini belgilash va zaxiraga qo‘yish tartibi to‘g‘risida”gi 965-sonli qarori bilan tasdiqlangan Nizomga asosan tumanda ijtimoiy muhofazaga muhtojshaxslar uchun zaxiralangan ish o‘rinlari, xodimlarining o‘rtacha soni 20 nafar vaundan ko‘pni tashkil etadigan 38 ta korxona, tashkilot va muassasalarda 2024-yiluchun 7 foizdan ortiq bo‘lmagan miqdorda - jami 356 ta ish o‘rinlarini, shu jumladan:

o‘n to‘rt yoshga to‘lmagan bolalari, nogironligi bo‘lgan bolalari bor yolg‘izotaga yoki onaga, shuningdek, ko‘p bolali oilalarning ota-onalar toifasi uchun 7,87foiz 28 (nafar);

umumiy o‘rta va o‘rta maxsus ta’lim tashkilotlarini, kasb-hunarmaktablarini, kasb-hunar kollejlarini hamda texnikumlarni tamomlab, kasbga egabo‘lgan yoshlar, “Mehribonlik uyi”ning bitiruvchilari, shuningdek, oliy ta’limmuassasalarining davlat grantlari bo‘yicha ta’lim olgan bitiruvchilari toifasi uchun56,46 foiz 201 (nafar);

O‘zbekiston Respublikasi Mudofaa vazirligining, Ichki ishlar vazirligining,Favqulodda vaziyatlar vazirligining, Milliy gvardiyaning, Davlat xavfsizlikxizmatining qo‘shinlaridagi muddatli harbiy xizmatdan bo‘shatilgan shaxslar toifasiuchun 5,93 foiz 22 (nafar);

nogironlar bo‘lgan shaxslar toifasi uchun 4,49 foiz 16 (nafar);

pensiyaoldi yoshidagi shaxslar toifasi uchun 1,97 foiz 7 (nafar);

jazoni o‘tash muassasalaridan ozod qilingan yoki sudning qaroriga ko‘ratibbiy tusdagi majburlov choralari qo‘llanilgan shaxslar toifasi uchun 5,90 foiz 21(nafar);

odam savdosi jinoyatidan jabrlangan shaxslar toifasi uchun 2,25 foiz 8 nafar;

og‘ir turmush sharoitidagi xotin-qizlar toifasi uchun 14,89 foiz 53 (nafar)nitashkil etadi.

   3.Ushbu toifaga mansub shaxslar uchun ish o‘rinlari sanitariya-gigiyename’yorlariga va xodim o‘z mehnat majburiyatlarini to‘siqsiz bajarishinita’minlaydigan mehnat sharoitlariga, shu jumladan, quyidagilarga muvofiq bo‘lishikerak:

o‘n to‘rt yoshga to‘lmagan bolalari, nogironligi bo‘lgan bolalari bor yolg‘izotaga yoki onaga, shuningdek, ko‘p bolali oilalarning ota-onalar toifasi uchunbolalarni tarbiyalash va mehnat majburiyatlari bo‘yicha majburiyatlar bajarilishinibirga qo‘shib olib borish imkonini beruvchi ishning moslashuvchan jadvaliga egabo‘lganligini hisobga olgan holda ularning kasbiy tayyorgarligiga mos bo‘lgan yokimaxsus malakani talab etmaydigan ish o‘rinlari;

umumiy o‘rta va o‘rta maxsus ta’lim tashkilotlarini, kasb-hunarmaktablarini, kasb-hunar kollejlarini hamda texnikumlarni tamomlab, kasbga egabo‘lgan yoshlar, “Mehribonlik uyi”ining bitiruvchilari, shuningdek, oliy ta’limmuassasalarining davlat grantlari bo‘yicha ta’lim olgan bitiruvchilari toifasi uchunularning kasbiy tayyorgarligiga mos bo‘lgan yoki maxsus malakani talab etmaydiganish o‘rinlari;

O‘zbekiston Respublikasi Mudofaa vazirligining, Ichki ishlar vazirligining,Favqulodda vaziyatlar vazirligining, Milliy gvardiyaning, Davlat xavfsizlikxizmatining qo‘shinlaridagi muddatli harbiy xizmatdan bo‘shatilgan shaxslar toifasiuchun - ularning professional tayyorgarligiga mos bo‘lgan ish o‘rinlari;

nogironligi bo‘lgan shaxslar toifasi uchun - o‘tkazilgan va xodimga ularningsog‘ligi holatini va mehnat faoliyatiga to‘g‘ri kelmaydigan belgilangan zidliklarhisobga olgan holda mehnat operatsiyalarini to‘siqsiz bajarish imkonini beradigan isho‘rinlari;

pensiyaoldi yoshidagi shaxslar toifasi uchun - ularning kasbiytayyorgarligiga mos bo‘lgan, yoki maxsus malakani talab etmaydigan ish o‘rinlari;

jazoni o‘tash muassasalaridan ozod qilingan yoki sudning qaroriga ko‘ratibbiy tusdagi majburlov choralari qo‘llanilgan shaxslar toifasi uchun – ularningkasbiy tayyorgarligini hisobga olgan holda yoki maxsus malakani talab etmaydiganish o‘rinlari;

odam savdosi jinoyatidan jabrlangan shaxslar toifasi uchun - ularning kasbiytayyorgarligini hisobga olgan holda yoki maxsus malakani talab etmaydigan isho‘rinlari;

og‘ir turmush sharoitidagi xotin-qizlar uchun - ularning kasbiy tayyorgarligini hisobga olgan holda yoki maxsus malakani talab etmaydigan isho‘rinlari.

   4.Ish o‘rinlarini band qiluvchi korxona va tashkilotlar rahbarlariga;

O‘zbekiston Respublikasi Aholi bandligi to‘g‘risidagi 642-sonli Qonun vaO‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 5-dekabrdagi 965-sonqarori bilan tasdiqlangan “Ijtimoiy muhofazaga muhtoj, ish topishda qiynalayotgan vamehnat bozorida teng shartlarda raqobatlasha olmaydigan shaxslarni ishgajoylashtirish uchun ish o‘rinlarining eng kam sonini belgilash va zaxiraga qo‘yishtartibini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi Nizomga (keyingo‘rinlarda - Nizom deb yuritiladi) muvofiq ushbu qarorning ilovasida ko‘rsatilgan isho‘rinlari tashkil etilishini ta’minlasin.

Ijtimoiy muhofazaga muhtoj shaxslarni ish bilan ta’minlash uchun tashkilotva korxonalar 2023-yil yakunlanishidan 10 kun oldin band qilingan ish o‘rinlariumumiy miqdorining kamida 25 foizi https://my.mehnat.uz/ web sayti orqalizaxiralanib qo‘yilishini ta’minlasin, shuningdek, bu haqda yil boshlanguniga qadartuman aholi bandligiga ko‘maklashish markazini tumandagi tashkilot va korxonalarhttps://my.mehnat.uz/ web sayti orqali belgilangan ish o‘rinlarini zaxiralanganligito‘g‘risida xabardor qilsin.

Ijtimoiy muhofazaga muhtoj shaxslar uchun ish o‘rinlarining qolgan qisminihttps://my.mehnat.uz/ web sayti orqali zaxiraga qo‘yish tashkilot (ish beruvchi)tomonidan kalendar, ya’ni 2024-yilning birinchi choragi mobaynida ta’minlansin, buhaqda tuman aholi bandligiga ko‘maklashish markazini birinchi chorak tamombo‘lganidan keyin 10 kundan kechikmay https://my.mehnat.uz/ web sayti orqali isho‘rinlari zaxiralanganligi to‘g‘risida xabardor qilsin.

Tashkilot har oyda hisobot oyidan keyingi oyning 5-kunigacha tuman aholibandligiga ko‘maklashish markaziga Nizomning 5-ilovasiga muvofiq shakl bo‘yichamuhtojlarni ishga joylashtirish to‘g‘risida axborot taqdim etsin.

Tashkilot tomonidan ijtimoiy muhofazaga muhtoj shaxslarni ishgajoylashtirish uchun ish o‘rinlari https://my.mehnat.uz/ web sayti orqali tayyorligito‘g‘risida axborot taqdim etilmasligi, teng darajada zaxiraga qo‘yiladigan isho‘rinlarining belgilangan soni hisobiga ishga joylashtirish uchun ish o‘rinlariningamalda tayyor emasligi tuman aholi bandligiga ko‘maklashish markazi tomonidantuman hokimining qarori bajarilmasligi sifatida qaralishi lozimligi qayd etilsin.

    5.Tuman hokimining muhtojlar uchun ish o‘rinlarining eng kam soninibelgilash bo‘yicha ushbu qarori bajarilmaganda, shuningdek, ularni ishga qabul qilishasossiz ravishda rad etilganligi uchun tashkilot va korxonalarning mansabdorshaxslariga qonun hujjatlarida belgilangan tartibda ma’muriy javobgarlik belgilanishiqayd etilsin.

    6.O‘zbekiston Respublikasi Bandlik va mehnat munosabatlari vazirining“O‘zbekiston Respublikasi Bandlikka ko‘maklashish davlat jamg‘armasi mablag‘larihisobidan subsidiya va grantlar ajratish tartibi to‘g‘risida nizomni tasdiqlash haqida”gibuyrug‘iga (O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi tomonidan 2019-yil 31-maydaro‘yxatdan o‘tkazilgan, ro‘yxat raqami 3163) asosan ijtimoiy ehtiyojmand aholiqatlamlariga mansub shaxslarni kvotalangan eng kam sonidan ortiq miqdorda ishgaqabul qilgan tashkilotlarga – har bir xodim uchun
12 oy davomida har oyda bazaviyhisoblash miqdorining 2 baravari miqdorida subsidiya ajratilishi tumankambag‘allikni qisqartirish va bandlikka ko‘maklashish bo‘limi (keyingi o‘rinlardaKQ va BKB deb yuritiladi) boshlig‘i v.b (I.Rasulov) zimmasiga yuklatilsin.

   7.Tuman KQ va BKB boshlig‘i v.b (I.Rasulov) mazkur qarorni o‘n kunmuddatda qarorning ilovasida ko‘rsatilgan tashkilotlar rahbarlariga yetkazsin vaushbu qaror bajarilishi ustidan o‘z nazoratni ta’minlasin.

    8.Mazkur qaror “UCHQUDUQ” gazetasida rasman e’lon qilinsin hamdahokimlikning rasmiy veb saytiga joylashtirilsin.

    9.Ushbu qarorning bajarilishini nazorat qilish tuman hokimining birinchio‘rinbosari (D.Shakarov) zimmasiga yuklatilsin.

    10.Mazkur qaror rasmiy e’lon qilingan kundan e’tiboran kuchga kiradi.

    O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 5-dekabrdagi 965-sonli qarori va “Aholi bandligi to‘g‘risida”gi
642-sonli Qonun talablariga asosanUchquduq tumani bo‘yicha ijtimoiy muhofazaga muhtoj hamda ish topishda qiynalayotgan va mehnat bozorida teng sharoitlarda raqobatlasha olmaydiganshaxslarni ishga joylashtirish uchun 2024-yilda band qilib qo‘yilgan ish o‘rinlari to‘g‘risida

MА’LUMOT

*Izoh: Kvotalangan ish o‘rinlariga tuman sektor rahbarlari, hokim yordamchilari hamda oila va xotin qizlar bo‘limining tavsiyasi asosida ishga qabul qilinishi mumkin.

     Ауыл әйелдерінің бүкіләлемдік күнін атап өту идеясы 1995 жылы Бейжіңде өткен Біріккен Ұлттар Ұйымының 4-ші әйелдер конференциясында ұсынылды және сол жылдан бастап атап өтіледі.

    Ауыл әйелдері жер шары тұрғындарының төрттен бір бөлігінің астамын құрайды. Олардың азық-түлік өнімдерін өндіруде, ауылдық жерлердің тұрақты дамуында рөлі жоғары. Олар көп жағдайда өздерінің жерге деген құқықтарын қорғай алмайды, медициналық қызмет, несиелер және білім сынды өмірлік маңызды қызметтерге қол жеткізу мүмкіндіктері жоқ. Әлемде ауылдық жерлерде тұратын 500 миллион әйел кедейшілікте өмір сүреді. Олардың қоғамға салып жатқан өмірлік үлестері көптеген елдерде елеусіз қалып келеді. 

     Жыл сайын 15 қазан күні атап өтілетін Ауыл әйелдерінің бүкіләлемдік күні ауыл әйелдеріне шексіз қарыздар екендігімізді және олардың еңбектері қажетті екендігін қоғамның есіне салуға үндейді.

       Әйелдерқауымыбарлықсаладабелсенді. Ел дамуында  өзіндікқолтаңбасынайшықтап, жақсынәтижелергеқолжеткізіпкеледі. Әсіресеауыләйелдерікәсіпашып, барлықсаланыңкөсегесінкөгертіпжүр. ҚазірҮшқұдық ауданындағы ауылдардыңжағдайыжақсы. Жұмысістеймін, кәсіпашып, ісіндөңгелетемдегендерге  қолдау бар.

         Жәмила Жаманшаева – бір отбасының жұмысын дөңгелетіп отырған іскер келіншек. Таң ата салысымен мал қораға асығатын ол күніне бірнеше сиыр сауады. Төрт  түліктің тілін тауып, ауыл тірлігін үйіріп әкетуді енесі үйреткен. Шалқар ауылы Бірлік көшесі 31 үйде тұратын жәмила 3 перзенттің анасы. Қазіргі күнде зейнеткер, төрт немеренің әжесі. Кейіпкеріміз малға жемшөп беріп, қой ба­ға­тын көмекшілері перзенттері мен немерелері бар екенін айтады. Ал өзі­нің міндеті – сиыр сауу.  Күнделікті үй тірлігімен айналыстын Жәмила Жаманшаева нан пісіру мен егіске қарауды да әдетке айналдырған.   Бүгінде төрт түліктің тілін түсінетін ол қа­зіргі өмірі өзіне ұнайтынын айтады. Тіпті, қо­радағы мал ауырып қалса, қажетті ем-дом жа­сай береді екен.

       Сырмақ сыру, құрақ құрап, ою ойып, текеметке түр салу, орамалдың шетін кестелеп, жабуға тор тоқу — мұның барлығы аналар мектебінің тәлімі мен тәжірибесі арқылы кешеден бүгінге жеткен өнер түрлері. Жас қыздар аналарының жанында жүріп, инесін сабақтап отырып-ақ біраз жәйтті көкейлеріне түйген. Солардың бірі — Инабат Айдарқызы.   Үш баланың аяулы анасы Инабат Санақұлова  Шалқар ауылы Бірлік көшесі 57 үйде жасайды. Зейнеткер апамыз қолөнерден бөлек дүкен ашып, кәсіпкерлікпен айналысуға сол арқылы отбасын қосымша табыспен қамтамасыз етуде. Оның тікен оюлы, құрақ көрпеше-жастықтары көздің жауын алады. Бос уақытында Ианабат Айдарқызы қой жүнін сабап, ұршық иірумен айналысады. Көпке үлгі, отбасының ұйытқысы бола білген Инабат Санақұлова  Шалқар ауылдық  азаматтар жиынындағы қоғамдық жұмыстарға белсене қатысады.

      Тағы бір кейіпкеріміз Әсем Сыбаева өз  анасынан тор тоқу, қыздарына қонымды етіп көйлек пішу, құрақ құрап, сырмақ сырғанын көріп өсті. Үйдегі  қыздардың үлкені болған соң, жастайынан бауырларына бас-көз, анасына қолғанат болды. Шалқар ауылы Көркем көшесі 18үйде жасайтын Әсем Таспенбайқызы үш перзенттің анасы. “Әйелдер дәптеріне” енген Әсем Сыбаеваға жуырда  субсидия қаражатына тігін машинасы  және ма­та тор­лауға ар­налған торлағыш ма­шина – оверлок  алып берілді. Қазіргі  күнде тапсырыс арқылы киім-кешек пен тұрмыстық бұйымдар тоқып, тігетін от  отбасына қосымша қаржы кіріуіне өз үлесін қосуда.

Гулдана НАРИНБЕТОВА