Вирусли гепатит  – ўткир юқумли касаллик. Жигар ҳужайраларининг зарарланиши, тери ва шиллиқ қаватларнинг сарғайиши, пешобнинг тўқ сариқ ёки «пиво»га ўхшаш, нажаснинг оқимтир тусга кириши баъзида эса  жигар ва талоқнинг катталашиши билан ифодаланади.

   КАСАЛЛИК ТУРЛАРИ

   Вирусли гепатит деганда бир-бирига ўхшаш олти хил гепатит тушунилади. Булар A, В, С, D, E, G вируслари қўзғатадиган касалликладир.

    А ва Евируслигептитлардавирусларбеморнингахлатиорқалиташқаригачиқади. Шу боисахлат, сув, озиқ - овқатмаҳсулотлари, беморфойдаланганбуюмванарсаларданифлосланишжудахавфлиҳисобланади.

    ЮҚИШ ЙЎЛЛАРИ

    Парентерал йўл билан юқадиган вирусли гепатитлар шприц, игна ва бошқа тиббий асбобларни етарли зарарсизлантирмаслик оқибатида, шунингдек, қон ва қон препаратлари қуйиш ҳамда турли тиббий муолажалар вақтида  ҳам юқиши мумкин.

    КАСАЛЛИКНИНГ КЕЧИШИ

   Касалликнинг яширин даври унинг турига қараб ҳар хил: А ва Е вирусли гепатитларда 7 кундан 60 кунгача, парентерал йўл билан юқадиган хилларида 2 ҳафтадан 6 ойгача, баъзан 1 йилгача давом этиши мумкин.

Ҳомиладораёлларваболалардакасалликоғирроқкечади. Касалликгриппгаўхшаббошлангандабемортўсатданқалтирайди, эти увишади, боши оғрийди, ҳароратикўтарилади, аъзойибаданиқақшайди, йўталадива ҳ. к.

   КАСАЛЛИК  АЛОМАТЛАРИ

Диспептик аломатлар билан бошланганида бемор кўнгли айниб қусади, меъда соҳасида бироз оғриқ бўлади, баъзан ичи кетади. Беморнинг мадори қуриб, иштаҳаси пасаяди, ўнг қовурғаси остида оғриқ пайдо бўлади.

 Астеновегегатив аломатлар билан бошланганда беморнинг боши айланади, оғрийди, кўп терлайди, ўта инжиқ, йиғлоқи бўлиб қолади.

Вирусли гепатитнинг бошланғич даври қандай синдром билан кечишидан қатьий назар, шу касалликка хос 3 белги кузатилади: 1) сийдикнинг пиво рангида бўлиши; 2) ахлат рангининг оқариши; 3) кўпчилик (деярли 90 %) ҳолларда жигарнинг катталашиши.

Касалликнинг «сариқлик даври» ҳам ўзига хос тарзда кечади. Кўз оқи сарғайиши билан вирусли гепатитнинг авж олган даври бошланади.

    КАСАЛЛИКНИНГ ОЛДИНИ ОЛИШ

    Касалликнинголдиниолишмақсадида Ава В гепатитларгақарши вакцинация қилинади.  Эмлаш натижасида иммунитет пайдо бўлиб, у 15-20 й. гача сақланади ва касаллик тарқалишининг олдини олади.

   Касалликнинг олдини олишда шахсий гигиена қоидаларига бекаму кўст амал қилиш, касалликни ўз вақтида аниқлаб, беморни касалхонага ётқизиш ва у билан яқин бўлганларни тиббий кўрикдан ўтказиш ҳамда у тутган идиш-товоқ ва буюмларни дезинфекция қилиш муҳим. Касалхонадан чиққан беморлар маълум муддат диспансер назоратида бўлишлари лозим.

    КАСАЛЛИКНИ ДАВОЛАШ

Даволаш, асосан, беморнинг умумий аҳволи ва касалликнинг клиник белгиларига қараб олиб борилади; енгилроқ хилида деярли дори-дармонлар берилмайди, кун тартиби ва парҳезга  риоя қилиш тавсия этилади.

   Касалликнинг бошқа шаклларида ҳам парҳез ва кун тартибига амал қилишдан ташқари, глюкоза, витаминлар, тузли эритмалар, қон ҳамда плазма ва қон ўрнини босувчи суюқликлар, зарур ҳолларда гормонлар, антибиотиклар ва ҳ. к. буюрилади. Беморга витаминлар, карбонсувлар, оқсилга бой овқатлар, шунингдек, турли мева шарбатлари берилади.

  Санитария-эпидемиологикосойишталиква жамоат

 саломатлигихизматиУчқудуқ туман бўлими.

       Тадбиркорларнинг муаммо ва таклифларини бевосита ўрганиш ҳамда тадбиркорликни келгусида ривожлантиришнинг асосий йўналишларини белгилаб олиш бўйича жорий йил 20 август куни ўтказилган Ўзбекистон Республикаси Президентининг тадбиркорлар билан очиқ мулоқоти доирасида белгиланган масалалар ижросини таъминлашга қаратилган Ўзбекистон Республикаси Президентининг электрон тижорат маъмурчилигини такомиллаштириш ва уни янада ривожлантириш учун қулай шароитлар яратиш тўғрисида қарори қабул қилиган.

   Унга кўра, инвестициялар ва ташқи савдо вазирлиги, Иқтисодий тараққиёт ва камбағалликни қисқартириш вазирлиги ҳамда Ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлигининг электрон тижоратнинг “Очиқ рақамли экотизими” ахборот тизимлари мажмуаси 2022 йил 1 июлдан бошлаб тўлиқ ишга туширилади.

    Инвестициялар ва ташқи савдо вазирлиги қошидаги рақамли трансформация маркази ташкил этилиб, зиммасига рақамли экотизимни шакллантириш ва унинг оператори функцияларини бажариш, мулкчилик шаклидан, идоравий ва тармоққа мансублигидан, ҳудудий жойлашувидан қатъи назар, электрон тижорат платформаларига ўзининг мижозлар базасидан тенг фойдаланиши ҳамда уларга хизматлар кўрсатиши учун шароитлар яратиш вазифалари юклатилган.

   Шунингдек, рақамли экотизимнинг “эскроу” тизими функцияларини бажариши муносабати билан битта шахсий ҳисобварақдан ҳисоб-китоблар ва тўловлар ҳамда томонларнинг шартнома мажбуриятлари кафолатли бажарилишини таъминлайди.

   Қарордаги яна бир муҳим ўзгариш 2024 йил 1 январга қадар рақамли экотизимга интеграциялашган электрон тижорат платформалари операторлари учун фойда солиғи ставкаси 50 фоизга камайтирилади.

    2022 йил 1 июлга қадар рақамли экотизим орқали солиқ органларига реал вақт режимида маълумотларни узатиш имконини берувчи электрон маълумотлар базаларининг ўзаро интеграциясини таъминлаш юклатилган.     

Учқудуқ туман ДСИ тадбиркорликни 

қўллаб қувватлаш шўъбаси.

     Знай наших!

    B соответствии c планом Республиканской межведомственной комиссии 12 октября 2021 года на военном полигоне Ферганской области проведены соревнования среди работников и подразделений ведомственной военизированной охраны министерств, ведомств и крупных предприятий Республики Узбекистан.

    В соревнованиях приняли участие 12 команд со всей страны: сборные Минобороны, Национальной гвардии, Минэнерго, Алмалыкского ГМК, «Ўзбекистон темир йўллари», АО «Ўзкимесаноат» и др. По программе соревнований работники BBO состязались в беге на 100 метров, на 3000 метров, подтягивании на перекладине, выполнении учебных стрельб из пистолета Макарова, выполнении нормативов по оказанию первой медицинской помощи, а также тестировании по огневой, специальной и военно-медицинской подготовке.

    По итогам соревнований представители комбината заняли почетное 1 место, как в общекомандном, так и в личном зачетах, победив сильных соперников.

    11 ноября по решению администрации Совета профсоюза Навоийского ГМК члены команды-победителя: работники Отрядов ведомственной военизированной охраны подразделений комбината Ф.Едгоров (Северное РУ), О.Исломов (Северное РУ). С.Обидов (Северное РУ), Ж.Норчаев (Южное РУ), А.Мамосодиков (ГМ3-1), А Ярашев (ГМ3-1) и их тренер Максим Бочкарёв (ГМ3-1) награждены почетными грамотами и ценными подарками от руководства НГМК.

    Bнесшие свой вклад в подготовку команды комбината к республиканским соревнованиям начальник группы Отряда военизированной охраны ПО «НМЗ» А.Саломов, инструктор Отряда военизированной охраны РУ «ГМЗ-1» А.Жамилов инструктор методист ФОКа ПО «НМЗ» Р.Бакеев награждены почетными грамотами.

   Для наших ребят это пятая заслуженная победа, которая доказывает волевые, сильные, мужественные качества работников ВВО НГМК и упорное желание их несменного тренера – только побеждать!

     “Томорқадан фойдаланиш самарадорлигини ошириш, шунингдек, аҳолининг тадбиркорлик ташаббусларини молиявий қўллаб-қувватлаш бўйича қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги Президент қарори (ПҚ–54-сон, 16.12.2021 й.) қабул қилинди. 

    Бугунги кунда мамлакатнинг иқтисодий барқарорлиги ва аҳолининг муносиб ҳаёт кечиришини таъминлашда фермер, деҳқон хўжаликлари ва томорқа ер эгалари учун қулай ишбилармонлик муҳитини яратиш, уларнинг ер майдонларидан самарали фойдаланиш масаласи алоҳида ўрин тутади.

    Шу сабабли ўтган давр мобайнида фермерлик ҳаракати, деҳқон хўжаликлари ва томорқа ер эгалари фаолиятини ҳар томонлама қўллаб-қувватлаш, қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари етиштиришни кенгайтириш каби йўналишларда бир қатор ислоҳотлар амалга оширилди. Хусусан, жорий йилнинг 12 декабрь куни “Томорқадан фойдаланиш самарадорлигини ошириш, шунингдек, аҳолининг тадбиркорлик ташаббусларини молиявий қўллаб-қувватлаш бўйича қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги Президент қарори қабул қилинди. Ушбу Қарор қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқарувчиларини янада қўллаб-қувватлаш, фермер, деҳқон хўжаликлари ва томорқа экин майдонларидан фойдаланиш самарадорлигини таъминлаш, пировард натижада ер эгаларининг даромадларини кўпайтиришга хизмат қилади. 

    Мазкур Қарорга кўра, фермер, деҳқон хўжаликлари ва томорқа ер эгаларини қўллаб-қувватлаш жамғармасига 100 миллион АҚШ доллари эквиваленти миқдоридаги қарз маблағлари босқичма-босқич 4 йиллик имтиёзли давр билан 9 йил муддатга йиллик 2 фоиз ставкада йўналтирилади.

    Ушбу маблағлар тижорат банкларига ресурс сифатида йўналтирилган ҳолда томорқачилик лойиҳаларини кредитлаш учун оилавий тадбиркорликни ривожлантириш дастурларида белгиланган шартлар асосида:

    1. Томорқа ер эгаларига

 100 бош парранда, 5-10 бош курка, 20 бош қуён, 5-6 бош қўй ва эчки, 5 та асалари уяси, интенсив усулда балиқ боқишни йўлга қўйиш, шунингдек, ихчам иссиқхоналар, “дала дўконлари” қуриш, артезиан қудуқларини қазиш;

 кичик интенсив боғдорчилик, лимончилик ва узумчилик;

 полиз, дуккакли, мойли экинлар, картошка етиштириш ва сабзавотчилик учун кредит ажратилади 

    2. Тадбиркорликни ривожлантириш, аҳоли бандлигини таьминлаш ва камбағалликни қисқартириш масалалари бўйича туман ҳокими ёрдамчисининг тавсиясига кўра, “Томорқа хизмати” МЧЖларга уруғлик ва кўчат, мотокультиватор ва минитрактор, инкубатор харид қилиш ҳамда айланма маблағ учун 300 млн сўмгача гаровсиз кредит ажратилади.

    3. Етакчи тадбиркорлик субъектларига аҳоли томорқаларида қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини кооперация асосида етиштириш ва етиштирилган маҳсулотларни харид қилиш айланма маблағларни тўлдиришга кредитлар ажритилади.

    2022 йилда сув таъминоти оғир ҳудудлардаги аҳоли томорқаларини суғориш учун жами 113 та туманда 2 150 та вертикал суғориш қудуқлари ишга туширилади.

    2022 йил 1 апрелгача фуқаролар учун мўлжалланган, аҳоли томорқаларида етиштирилган қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини маркетплейс усулида сотишни йўлга қўйиш, қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари етиштириш бўйича онлайн маслаҳатлар кўрсатувчи махсус платформа фаолияти йўлга қўйилади. Платформага уланиш ва хизматлардан фойдаланиш бепул бўлади.

    Хулоса қилиб айтганда, қишлоқ хўжалиги соҳасидаги ислоҳатлар, берилаётган имкониятлар ердан, хусусан, томорқадан оқилона фойдаланиш орқали тўқ ҳамда фаровон яшаш, шунингдек озиқ-овқат хавфсизлигини таъминлаб, хориж мамлакатларига экспортни кўпайтириш, даромадни оширишга хизмат қилади.

Мадад нодавлат нотижорат ташкилоти Учқудуқ туман ҳудудий бюроси бош мутахассиси Исмоилова Умида Ҳамро қизи

     Конституциямизнинг 18-моддасида қайд этилганидек, юртимизда барча фуқаролар бир хил ҳуқуқ ва эркинликларга эга бўлиб, жинси, ирқи, миллати, тили, дини, ижтимоий келиб чиқиши, эътиқоди, шахси ва ижтимоий мавқеидан қатъи назар, қонун олдида тенг.
    Қонунчиликда икки ёки бир неча шахснинг фуқаролик ҳуқуқлари ва бурчларини вужудга келтириш, ўзгартириш ёки бекор қилиш ҳақидаги келишуви шартнома деб номланади.
Шартнома тузишнинг асосий мақсади – фуқаролар ва юридик шахсларнинг ўзаро фуқаролик ҳуқуқ ва бурчларини белгилаш, ўзгартириш ёки бекор қилиш ҳолатини расмийлаштришдир.
Фуқаролик кодексининг 28-бобида шартномани ўзгартириш ва бекор қилиш қоидалари белгиланган. Жумладан, бошқа қонунлар ёки шартномада бошқача тартиб назарда тутилган бўлмаса, ушбу Кодексга асосан шартнома тарафларнинг келишувига мувофиқ ўзгартирилиши ва бекор қилиниши мумкин.
   Тарафлардан бирининг талаби билан шартнома суд томонидан фақат иккинчи тараф шартномани жиддий равишда бузса ёки ушбу Кодекс, бошқа қонунлар ва шартномада назарда тутилган ўзга ҳолларда ўзгартирилиши ёки бекор қилиниши мумкин. Тарафлардан бирининг шартномани бузиши иккинчи тарафга у шартнома тузишда умид қилишга ҳақли бўлган нарсадан кўп даражада маҳрум бўладиган қилиб зарар етказиши шартномани жиддий бузиш ҳисобланади.
Бир тараф шартномани бажаришдан тўлиқ ёки қисман бош тортиб, қонун ёҳуд тарафларнинг келишувида бунга йўл қўйилса, шартнома тегишлича бекор қилинган ёки ўзгартирилган ҳисобланади.
  Шартнома қандай шаклда тузилган бўлса, уни ўзгартириш ёки бекор қилиш тўғрисидаги келишув ҳам шундай шаклда тузилади. Қонун ҳужжатлари, шартнома ёки иш муомаласи одатларидан бошқача тартиб келиб чиқиши ҳоллари бундан мустасно.
Бир тараф шартномани ўзгартириш ёки бекор қилиш ҳақидаги таклифга иккинчи тарафдан рад жавоби олганидан кейингина ёки таклифда кўрсатилган ёхуд қонунда ёки шартномада белгиланган муддатда, бундай муддат бўлмаганида эса ўттиз кунлик муддатда жавоб олмаганидан кейин шартномани ўзгартириш ёки бекор қилиш ҳақидаги талабни судга тақдим этиши мумкин.
Шартномалар мулк ва мажбуриятлар вужудга келишининг асосидир. Шунга кўра шартномалар тадбиркорлик фаолиятини тартибга солишда асосий восита саналади. Тадбиркорлик субъектлари ҳар қандай муносабатларга шартномалар орқали киришади. Чунки шартнома тарафлар ўртасидаги муносабатларни мустаҳкамлайдиган ҳамда келгусидаги муносабатлар учун кафолат вазифасини бажарадиган воситадир.
  Шартномани бекор қилиш бу – шартноманинг амал қилиш муддатидан олдин тугашидир. Шартнома мажбуриятлари жиддий равишда бузилганда, томонлардан бирининг талабига кўра, шартнома суд томонидан ўзгартириш ёки бекор қилиниши ҳам мумкин. Тарафлар ўртасида тузиладиган шартномада бир хил ҳуқуқ ва мажбуриятлар кўзда тутилади. Мазкур мажбуриятларнинг бажарилмаслиги учун жавобгарлик белгиланиши адолат мезони ҳисобланади.
Хулоса ўрнида таъкидлаш жоизки, шартнома тузувчи тарафлар ўртасида мажбуриятлар ўз вақтида бажарилса, низо ҳеч қачон келиб чиқмайди ва ундан ҳамма бирдек манфаат кўради.

Беҳзод ШЕРМАТОВ,
фуқаролик ишлари бўйича Учқудуқ туман суди раиси.

   Таъкидлаш жоизки, қадимдан юртимиз сарҳадларини жасур бобокалонларимиз ҳимоя қилишда айнан камондан фойдаланган. Камон нафақат ҳарбий аслаҳа, балки ўй-рўзғор буюми сифатида ҳам кенг фойдаланиладиган алоҳида эътиборли восита бўлган. Сабаби, камондан ов жараёнида кенг фойдаланилган. 

    Қадимдан миллатимизга хос, урфимиз бўлган камон спортини қайта ҳаётга таътбиқ этиш мақсадида Президентимиз томонидан 2021 йил 17 июндаги ПҚ-5149-сонли “Камондан отиш спорт турини янада ривожлантириш ва оммалаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги Қарори имзоланди.Ушбу қарор ижросига асосан, Учқудуқ тумани Болалар ва ўсмирлар спорт мактабида “Камондан ўқ отиш” спорт тўгарагиўз фаолиятини бошлади.

    Ҳозирги кунда, камондан отишни қадимий анъаналаримиз, миллий спорт тури сифатида кенг тарғиб қилиб, аҳолини айниқса ёшларни камондан отиш спортига жалб қилиш мақсадида Учқудуқ тумани Қўриқлаш бўлими томонидан мастер-класслар ўтказилиб, ушбу спорт тадбирлари самарали тарзда ташкил этилмоқда. 

   Бу эса, ўз навбатида ёшларнинг камондан отиш спорт тури сир-асрорларини ўрганишига, спортга бўлган қизиқишини янада оширмоқда.

     1956 йил Қизилқум чўлларида уран конларини қидириш ишларининг олиб борилиши Учқудуқ геологлар масканига айланишига сабаб бўлган. 1958 йилда эса мўъжазгина қўрғон аҳолиси сони кўчиб келаётган ишчилар, қурувчилар, муҳандис-техник ходимлар ҳисобидан кўпая бошлаган. Табиийки, бу ерда улар учун уй-жойлар қурилди, янги уйларда янги оилалар пайдо бўлди. 

3 НАФАР ШИФОКОР ФАОЛИЯТ ЮРИТГАН

    Дастлаб, Ленинобод кончилик-кимё комбинатининг 16-сонли тиббий-санитария бўлими томонидан ташкил этилган фельдшерлик-акушерлик соғломлаштириш пункти аҳолига тиббий хизмат кўрсатган. ФАП 1958 йилнинг охирларига келиб, Навоий кон-металлургия комбинати 27-сонли тиббий-санитария қисми тасарруфига берилди. 

   Ички касалликлар, жарроҳлик ва туғруқ бўлимларидан иборат бўлган шифо маскани йиғма-шитли бинода жойлашган бўлиб, ходимлар сони 3 нафар врач ва 6 нафар ҳамширадан иборат эди.

   Бу ерда маҳаллий аҳоли ва ишчи-ходимлар сони ортиб бориши натижасида тиббий хизмат сифат ва самарадорлигини оширишга эҳтиёж сезилди. Шунинг учун ҳам 1965 йилда 27 - сонли тиббий-санитария қисми таркибида 2-сонли тиббий-санитария қисми ташкил этилди. 

   Қатор йиллар давомида шифо маскани кенгайиб борди. 1964 йилда ҳозир сизу бизга тиббий хизмат кўрсатаётган шифо маскани биноси қурилиб фойдаланишга топширилди. 2012 йилда болалар поликлиникаси мослаштирилган бинодан барча қулайликларга эга капитал таъмирдан чиқарилган бинога кўчиб ўтди.

СИНОВ МАЙДОНИ

  Ҳозирда даволаш-диагностика, санитария-гигиена ва маъмурий хўжалик хизмат турларини амалга оширувчи шифо маскани саломатлик посбонларининг ҳар бирини жасорат соҳиби, десак муболаға бўлмайди. Айниқса, пандемия даврида матонатли, бардошли ва айни пайтда ҳакикий ватанпарвар эканликларини намойиш этишди. Шу маънода тиббиёт соҳаси фидоийларининг заҳматли меҳнатлари туфайли мураккаб эпидемик вазият барқарорлашди. Айтиш жолиз бўлса, улар чинаккамига синов майдонида ғалаба қозондилар.

ТАРИХГА НАЗАР

   2-Тиббий-санитария қисми тарихига назар ташлайдиган бўлсак, 1965-1972 йилларда И.Болотников, Г.Феоктистов, В.Минаковлар бош врач лавозимида фаолият олиб боришган. 1972-1994 йилларда Э. Леймаченко, 1994-2010 йилларда К.Кальмиков раҳбарлик қилган. "Ўзбекистонда хизмат кўрсатган шифокор", "Дўстлик" ордени соҳиби Софья Калугина 2009 йилгача ички касалликлар бўлими мудири вазифасида ишлаган. 2010-2018 йилларда Анвар Аҳмедов, 2018 йилдан эса Э.Нормуродов раҳбарлик қилиб келмоқда.

   Бугунги кунда тиббиёт масканида 483 нафардан зиёд ишчи-ходим меҳнат қилмоқда. Уларнинг 82 нафари шифокорлар, 253 нафари ўрта тиббиёт ходимлари, 93 нафари эса кичик тиббий ходимлар, 55 нафарини бошқа ходимлар ташкил қилади. Врачларнинг 56% малака тоифасига эга.

МУНОСИБ РАҒБАТДАН КЎНГИЛЛАР ЮКСАЛДИ

    Сўнгги йилларда аҳоли саломатлигини сақлаш йўлида самарали меҳнат қилиб келаётган соҳа ривожига улкан ҳисса қўшиб келаётган тиббиёт ходимларининг меҳнати Навоий КМК ва ҳукуматимиз томонидан муносиб рағбатлантирилмоқда. Жумладан, Л.Ёдгоров, Д.Эшниёзов, И.ДЖамаловлар “Соғлиқни сақлаш аълочиси”, Т.Нормуродов, Н.Каконина, У.Ибрагимов, М.Тухсанова, И.ДЖамолов, Д.Сахипова, Л.Янук, М.Валиевлар “НКМК фахрийси”, Э.Нормуродов, Ж.Мардонов Ф.Қодиров, З.Ҳосилов, И.Каримова, М.Шаропова, О.Турсуновалар “3-даражали кончилик шуҳрати” кўкрак нишонлари билан тақдирланди.

МУСТАҲКАМ МОДДИЙ-ТЕХНИКА БАЗАСИГА ЭГА

     Шимолий кон бошқармаси маъмурияти томонидан 2 - тиббий-санитария қисми моддий-техник базасини такомиллаштиришга алоҳида эътибор қаратилмоқда. Факт ва рақамларга мурожаат этадиган бўлсак, 2006 йилда "НUМАN" (Германия) компаниясининг лаборатория ва диагностика ускуналари харид қилиниб, клиник лаборатория синовларини халқаро стандартларга мувофиқ бажариш имкони яратилди.  

    Шунингдек, 2010 йилда "FABIUS" наркоз қурилмаси, "SABINA" жонлантириш бўлими, юрак монитори, харид қилинди. 2018 йилда кўчма ЭКГ машинаси ўрнатилди бу эса беморларни уйда электрокардиограмма қилиш имконини беради. 

    Марказий стерилизация бўлимига ўрнатилган ГК-100-3 русумли стерилизатор ва “Аквадистиллатор” эса тиббий асбобларни юқори сифатли стерилизация қилишда қўл келмоқда. 2017-2020 йиллари стоматология поликлиникасига 5 та замонавий кресло олинди. Ҳозирда врач - стоматологлар бу креслолар ва унга бириктирилган ускуналарнинг юқори технологик самарадорлигини қайд этишмоқда. 

   Катталар поликлиникасида ўрнатилган ультратовуш қурилмаси қорин бўшлиғи ички аъзолари касалликларини сифатли ташхис қилиш имконини беради. Охирги йилларда катталар поликлиникаси оториноларингология хонасига олиб келинган замонавий тиббий ускуналар ҳам ташхислашда қатор қулайликларга эга бўлди. 

      Мисол учун, янги “Аудиометрия” аппарати эшитишнинг сенсоневрал ёки кондуктив туридаги пасайишини эрта аниқлаш имкониятини беради. Шунингдек, профилактик кўрик вақтида қаттиқ шовқин таъсирида пайдо бўладиган касалликларни аниқлашнинг осонлашишига эришилди. Ушбу тиббий ускунанинг фойдали томони шундаки, эшитиш билан боғлиқ касалликларни эрта аниқлаш ва ўз вақтида даволаш орқали, ишчиларнинг касаллик оқибатида бутунлай эшитмай қолишлик касаллигига чалинишининг олди олинади. 

  Марказий стерилизация бўлимига лаборатория синовлари пайтида барқарор ҳарорат сақлаб қолиш учун ТСО-1/80 СПУ русумли электро термостат қуритиш шкафи, иситиш плитаси келтирилган бўлиб, улар лабораторияда амалга оширилаётган ишлар сифатини ошириш имконини бермоқда.

     Физиотерапия хонасида ўрнатилган 7та ВТЛ-400 ва ВТЛ-600 русумли қурилмалар ёрдамида бажариладиган муолажалар комбинациялашган даволашнинг сезиларли самарасини бермоқда.

    Нафас олиш тизими касалликлари билан оғриган беморларни ташхислашда янги рақамли сканерловчи "Проскан-2000 " флюорографик қурилманинг ўрнатилиши ва унинг ёрдами жуда муҳим бўлди. Эскирган RUM - 20 русумли рентген машинаси DT-570 рақамли рентген тизими билан алмаштирилди ва бу жуда аниқ ва информацион натижа бераяпти.

   Албатта, шифохонада тиббий жиҳозларнинг янгиланиши беморларни ўз вақтида ва энг муҳими самарали даволаш имкониятини бераётганлиги билан ҳам аҳамиятли.

    Тиббиёт ходимларни шошилинч тиббий хизмат кўрсатишлари учун 2020 йил Шимолий кон бошқармаси раҳбарияти томонидан "DАМАS" ва "MERCEDES" русумли 2 та тез ёрдам машинаси тақдим этилди. 

   Айни пайтда марказий-стерилизация бўлимида йирик таъмирлаш ишлари олиб борилиб, унинг якунида иккита замонавий автоклав ва сув тозалаш иншооти ўрнатилади.

ИШЧИ-ХОДИМЛАР СОҒЛИГИ ДОИМИЙ НАЗОРАТДА

   Бундан ташқари, 2 - ТСҚ таркибидаги 9 та тиббий пункт ШКБ нинг асосий ишлаб чиқариш корхоналарида жойлашган. Яъни 1- сонли Автокорхонада, Темир йўл цехида, Геотехнологик конида, Сульфат кислота ишлаб чиқариш цехида, 3 - сонли гидрометаллургия заводида, Авторанспорт бошқармасида, “Шарқий”, “Даугизтау” ва “Калчиктау” конида жойлашган тиббиёт пунктлардир. Бу ерда 45 нафардан ортиқ малакали фельдшерлар ишчи-ходимлар соғлигини назорат қилиш учун кечаю – кундуз хизмат қилмоқдалар.

ХУЛОСА ЎРНИДА

     Бу каби амалга оширилаётган саъй – ҳаракатлар аҳоли айниқса Шимолий кон бошқармаси тасарруфидаги корхона-ташкилотларда меҳнат қилаётган ишчи-ходимлар саломатлигини сақлаш йўлида муҳим қадам бўлиб хизмат қилмоқда.

   Ўз навбатида Гиппократ қасамига содиқ қолган Абу Али ибн Синони ўз пирлари деб билган 2-тиббий-санитария қисми аҳил жамоаси аҳоли саломатлигини муҳофаза қилиш учун бор куч ва билимларини сафарбар қилмоқдалар.

Райҳон ҚОДИРОВА,

махсус мухбиримиз.

    Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев Сеул шаҳрида Корея Республикасининг етакчи компаниялари ва молиявий тузилмалари раҳбарлари билан учрашув ўтказди.

   Тадбирда Корея Республикаси савдо, саноат ва энергетика вазири Мун Син Ук, Корея халқаро савдо уюшмаси раиси Кристофер Ку, Корея Эксимбанки, Корея халқаро ҳамкорлик агентлиги (KOICA), «SK Ecoplant», «Posco», «Samsung», «SK Nexilis», «Youngone», «KIA Motors», «K-water», «KT-Net» ва кўплаб бошқа компаниялар раҳбарлари иштирок этди.

   Хорижий ташрифлар чоғида бундай учрашувлар ўтказиш яхши анъанага айланган. Хусусан, Ўзбекистон Президенти 2017 йилда Корея Республикасига амалга оширган давлат ташрифи доирасида йирик бизнес-форум ўтказилган эди. 2019 йилда эса давлат раҳбарлари Тошкентдаги қўшма бизнес-форумда иштирок этдилар. Ушбу тадбирлар натижасида ишбилармонлар ўртасида ишонч кучайди, савдо-иқтисодий ва инвестициявий шериклик фаоллашди. Мамлакатимиз иқтисодиётининг барча соҳаларига бозор механизмларини жорий қилиш борасидаги жиддий янгиланишлар амалга оширилаётгани ҳам ҳамкорликнинг кенгайишига хизмат қилмоқда. Биргаликда бизнес юритишга ҳалал берган тўсиқлар бартараф этилди.

   – Мамлакатимизда бошланган ўзгаришлар ортга қайтмайди, – деди Шавкат Мирзиёев. – Янги Ўзбекистон стратегиясида мамлакатимизда тадбиркорлар учун энг қулай шароитлар яратиш, хорижий бизнес фаолиятини кенгайтириш ишларини давом эттириш кўзда тутилган. Ўзбекистоннинг ишончли дўсти ва алоҳида стратегик шериги – Корея Республикаси билан барқарор, ишончга асосланган ва жадал ривожланиб бораётган ҳамкорликни қадрлаймиз.

   Икки давлат ўртасида, шу жумладан савдо-иқтисодий ва инвестиция соҳаларида тизимли алоқалар йўлга қўйилган. Махсус ишчи гуруҳ фаолият юритмоқда. Ўзбекистон Инвестиция ва ташқи савдо вазирлигида Корея Республикаси билан икки томонлама ҳамкорликни ривожлантириш учун масъул алоҳида департамент тузилган.

   Бундай эътибор ва тизимли ишлар натижасида икки мамлакат ўртасидаги муносабатлар мисли кўрилмаган юқори даражага кўтарилди. Товар айирбошлаш икки баробарга ортиб, 2,2 миллиард долларни ташкил этди. Ўзбекистон иқтисодиётида Кореядан йўналтирилган тўғридан-тўғри инвестициялар ҳажми 7 миллиард доллардан ошди. Кейинги беш йилда мамлакатимизда Корея сармояси иштирокидаги корхоналар сони икки баробар кўпайди. Бугун улар мингтадан ортиқ. Кореялик компаниялар билан биргаликда Ўзбекистонда умумий қиймати 9 миллиард доллардан зиёд 52 та инвестиция лойиҳаси амалга оширилмоқда.

Давлатимиз раҳбари Корея компанияларини биргаликда янги, кенг кўламли ташаббусларни ишлаб чиқишга чақирди.

Жанубий Корея ишбилармон доиралари вакиллари Ўзбекистонда фаол тадбиркорлик учун яратилган шароитларни юксак баҳолади ва инвестицион ҳамкорликни ривожлантиришга катта қизиқиш билдирди.

   Учрашувда Корея компаниялари билан ҳамкорликда рақамлаштириш, “яшил” энергетика, машинасозлик, қишлоқ хўжалиги, тўқимачилик саноати, фармацевтика, геология соҳалари ва бошқа кўплаб йўналишларда умумий қиймати 5 миллиард доллардан ортиқ 40 та янги лойиҳани амалга ошириш масалалари муҳокама қилинди.

   Президент Шавкат Мирзиёев бу режаларни маъқуллаб, мутасаддиларга аниқ муддатларини белгилаган ҳолда тегишли “Йўл харитаси”ни ишлаб чиқиш ва қабул қилишга топшириқ берди. 

–Бош мақсадимиз – Корея бизнеси Ўзбекистонда қулай муҳитни ҳис этиб фаолият юритсин, – деди Шавкат Мирзиёев.

Президентимиз Корея компаниялари раҳбарларини Ўзбекистонга келиш ва у ерда хорижий инвесторлар учун яратилган қулай шароитлардан фойдаланишга таклиф этди.

    Шу билан Ўзбекистон Президентининг Корея Республикасига давлат ташрифи якунига етди.

     Биология фанлари доктори, Жорж Мейсон университетининг (АҚШ) биология мактаби профессори Анча Баранова «Lenta» нашри билан бўлиб ўтган суҳбатда коронавируснинг «омикрон» штамидан ҳимоя қилувчи усулларни маълум қилди.

    Унинг сўзларига кўра, ниқобларни тўғри тақиш ва дорихоналарга боравермаслик коронавируснинг «омикрон» штамидан ҳимояланишга ёрдам беради.

    «Аввало, тиббий ниқобларни фақат иягига тақишни тўхтатиш ва уларни бурунни ёпиш орқали тўғри ишлатишга ўтиш керак», — дейди биолог.

    Бундан ташқари, мутахассиснинг қайд этишича, дорихоналарга боравермаслик мақсадида биринчи ёрдам учун зарур бўлган одатий дори-дармонларни олдиндан сотиб олиш керак. «Чунки тор дорихоналар коронавирус тарқалишига олиб келиши мумкин», — дейди мутахассис.

    Давлатимиз раҳбарининг 2018 йил 5 апрелдаги “Мактабгача таълим тизимини янада рағбатлантириш ва ривожлантириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги қарорида белгиланган имтиёзлар мазкур соҳада тадбиркорлик фаолиятини юритишни мақсад қилган ишбилармонлар сафи кенгайишини таъминламоқда. Натижада соҳада соғлом рақобат муҳити шаклланиб, таълим-тарбия сифати ошишига замин яратилмоқда.

    Йўлчилар овулида бирданига 3 та мактабгача таълим ташкилоти фойдаланишга топширилди. Болажонлар ихтиёрига берилаётган 22 - ўринга мўлжалланган “Доно болажон” оилавий НМТТ ни Асрор Умаров, 25 - ўринли “Қалдирғоч” оилавий НМТТ ни Мунира Сатторова, 25 - ўринли “Одуванчик” оилавий НМТТ ни Фазлиддин Даминов сингари тадбиркорлар ўз ҳисобидан ташкил этдилар.

   -Кўриб турганингиздек, яшаётган хонадонимизнинг алоҳида корпусида уй боғча очдик, - дейди “Қалдирғоч” номли оилавий НМТТ мудираси Мунира Сатторова. – Жиҳозлаш учун туман МТБ томонидан кўмак кўрсатилди. Озиқ-овқат таъминоти давлат томонидан етказиб берилади. Қолаверса, оила аъзоларимнинг икки нафарини ишга олдим. Улар бюджетдан маош олиб ишлайди. Фаолиятимиз кўпчиликда қизиқиш уйғотаяпти. Боласини оилавий боғчага бериш истагини билдирган талабгорлар кўп.

   ТАЪЛИМ ИНГЛИЗ ТИЛИДА ОЛИБ БОРИЛАДИ

   Навоий маҳалласида фойдаланишга берилган 16 - ўринли “Қувноқ болалар” НМТТ инглиз тилига мўлжалланган бўлиб, лойиҳа ташаббускори Малика Усмонова.

   Боғча фаолияти йўлга қўйилганлиги муносабати билан ташкил этилган тадбирда туман ҳокими С.Хамроев, туман прокурори, 2-сектор раҳбари Р.Рахматовлар сўзга чиқиб, юртимизда мактабгача таълим соҳасига қаратилаётган эътибор хусусида сўз юритиб, маҳалла аҳлини кўркам ва замонавий бинонинг очилиши билан қутлади.

   Шундан сўнг тадбир иштирокчилари бинода болажонларга муҳайё этилган шарт-шароитлар билан танишишаркан, бу ерда ёш авлод учун барча қулайликлар яратилганига гувоҳ бўлишди. Хусусан, машғулот хонаси ва ётоқхонадаги қулай шарт-шароит, қолаверса инглиз тилини ўрганиш ва бошқа йўналишларда муассаса барча зарур адабиётлар ҳамда мультимедиа жиҳозлари билан таъминланган.

   -Ўғлим Нурасил шу боғчага қатнаяпти, – дейди оналардан бири М.Ермекбаева. – Муассаса уйимизга яқин ҳудудда жойлашган, замонавий кўринишга эга, тарбиячилари малакали, ширинсўз. Энг муҳими, бу ерда болалар инглиз тилида таълим-тарбия олишади. Муассасадаги болалар учун ташкил этилган ўйин майдончаси фарзандларимизнинг сифатли бошланғич билим олишлари, ҳар томонлама соғлом ўсиб-улғайишига хизмат қилади.

    Маълумот ўрнида: Учқудуқ туманида 36 та мактабгача таълим ташкилоти фаолият юритади. Уларнинг 15 таси давлат, 2 таси давлат–хусусий шерикчилик асосида, 19 таси эса оилавий МТТларни ташкил этади. 3-7 ёшдаги болаларнинг 3654 нафари ёки 98,2 фоизи мактабгача таълим ташкилотларига қамраб олинган. Ҳозирча қамраб олинмаган болалар сони эса 67 нафар ёки 1,8% ни ташкил этади.

ДИЛДОРА ДОНИЁРОВА,

Учқудуқ туман МТБ давлат-нодавлат МТТ лар ҳамда ўқитишнинг муқобил шаклларни ташкил этиш шўъба методисти.