Таълим тизимининг сифати шу тизимдаги ўқитувчилар сифатидан оша олмайди. Таълим сифатли бўлиши ўқитувчиларнинг малакасига боғлиқ. Kun.uz мухбири Абдулла Авлоний номидаги халқ таълими муаммоларини ўрганиш ва истиқболларини белгилаш илмий-тадқиқот институти ректори Аюбхон Раджиев билан суҳбатда бу борада йўлга қўйилаётган ишлар ҳақида маълумот олди.
– Айни пайтда ўқитувчилар малакасини ошириш тизимида қандай янгиликлар бўляпти, нималар ўзгармоқда?
– Ҳозирги тезкор замонамизда таълимда ҳам ҳар куни қандайдир янгиликлар юз бермоқда, кеча самарали ҳисобланган ўқитиш методлари бугунги талабларга жавоб беролмай қолиши мумкин. Қайси ўқув фанини олмайлик, уни ўқитишга доир маълумотлар ой сайин янгилаб борилмоқда. Табиийки, бундай жадал ўзгариб бораётган таълимнинг асосий субъекти – ўқитувчи ҳам ўз билим, кўникма ва малакаларини мос равишда ривожлантириб бориши лозим.
Малака ошириш соҳасини тубдан янгилаш бўйича давлат раҳбарининг «Халқ таълими соҳасидаги илмий-тадқиқот фаолиятини қўллаб-қувватлаш ҳамда узлуксиз касбий ривожлантириш тизимини жорий қилиш чора-тадбирлари тўғрисида»ги ПҚ-4963-сон қарори билан соҳада янги тартиб жорий этилмоқда. Яъни амалдаги тартибга мувофиқ, халқ таълими ходимлари, шу жумладан, ўқитувчилар ҳар 5 йилда бир марта – бир ойлик малака ошириш курсига жалб қилинади. Энди улар 5 йилда бир марта эмас, балки ҳар йили, иложи бўлса – ҳар куни ўз малака савиясини такомиллаштириб бориши мумкин бўлади.
Шунинг учун халқ таълими ходимларининг ҳар йили малака оширишларини назарда тутувчи «ҳаёт давомидаги узлуксиз касбий ривожланиш таълими» жорий этилмоқда. Аввалги тартибга кўра ҳар йили ўқитувчиларнинг фақат 20 фоизи малака оширишга жалб қилинган бўлса, янги тартибга кўра ўқитувчилар 100 фоиз таркибда ҳар йили малака оширади. Илгари 5 йилда бир марта 144 соат малака ошириш курсларида ўқилса, янги тартибга кўра ўқитувчилар ҳар йили, камида 36 соатлик ўқишларга жалб қилинади.
Айтиш жоизки, энди халқ таълими ходимлари фақат Халқ таълими вазирлиги тасарруфидаги малака ошириш муассасаларида эмас, балки ўз ихтиёрларига кўра, ҳудудларда жойлашган исталган олий таълим муассасаси ёки нодавлат таълим ташкилотларида ўз малакаларини ошириши мумкин. Бу малака оширишлар мутлақо бепул ва электрон платформа орқали амалга оширилади. Яъни ўқитувчи ўзи истаган вақтда, исталган ҳудудда ўқиш имконияти яратилади.
Мана, жорий йилнинг 1 март санасидан бошлаб, туман халқ таълими бўлимлари фан методистларининг Абдулла Авлоний номидаги илмий-тадқиқот институтининг «Узлуксиз касбий таълим» электрон платформаси орқали малака ошириши йўлга қўйилди. Бундай имконият июн ойидан умумтаълим мактаб директорлари учун ҳам яратилади.
– Янги тизим орқали оралиқ тест ҳамда малака иши ҳимоясидан воз кечилишини айтдингиз. Якуний тестдан ўта олмаган тингловчилар учун қайта топшириш чекловларсиз амалга оширилар экан. Масалан, маълум бир муддат қўйиладими?
– Якуний аттестация синовлари аввалги тартибда, яъни бир ойлик курсларда мавжуд эди. Узлуксиз касбий ривожланиш тизимига босқичма-босқич ўтилиши назарда тутилгани учун айрим курслар бир ой давомийликда ташкил этилмоқда. Бироқ уларда мавжуд бўлган якуний тест синовларини топшириш борасидаги ҳар қандай чекловлар олиб ташланди. Энди тингловчи синовларни ижобий натижага эришгунга қадар қанча керак бўлса, шунча топшириши мумкин. Бу эса соҳада мавжуд коррупцион ҳолатларга барҳам бериш имкониятини берди.
Янги тартибга кўра, малака ошириш курсида ўқиш қисқа муддатли ўқув модулларини ўзлаштиришдан иборат бўлади. Табиийки, бунда якуний синовлар бўлмайди. Ҳар бир ўқув модули унинг қай даражада ўзлаштирилганини аниқлаш имкониятини берувчи назорат саволлари, тест ёки кейслар билан якунланади. Ўқув модулини ўзлаштириш суръати ва унинг якунидаги синовларни топшириш муддатларини белгилаш малака ошираётган ўқитувчи томонидан белгиланади.
Албатта, бошланган ҳар қандай ўқув модули муайян муддат давомида ўзлаштирилиши мақсадга мувофиқ. Айнан ана шу муддатда ўқув модулининг синов топшириқлари ҳам топширилиши лозим. Ҳозирда мазкур муддат чекланмаган, яъни ўқув модули бир йил давомида ўзлаштирилиши имконияти мавжуд. Яъни ходим якуний тестда етарли балларни тўпламагунча шу модулни такрор ўрганади.
– Агар ўқитувчи шунча вақт ичида ҳам етарли натижа кўрсата олмаса-чи, қандайдир чора кўриладими?
– «Таълим тўғрисида» қонуннинг 46-моддасига мувофиқ, ҳар бир ўқитувчи ўз малакасини мунтазам равишда ошириб бориши, эгаллаб турган лавозимига мувофиқлик жиҳатидан даврий аттестациядан ўтиши мажбурияти белгиланган. Узрсиз сабабларга кўра малака ошириш дастурларини ўз вақтида ўзлаштирмаган ўқитувчилар аттестация жараёнларига қўйилмайди, яъни аттестациядан ўтмаган ҳисобланади. Бу эса уларнинг ўқитувчилик лавозимига қай даражада мувофиқлигига нисбатан эртами-кечми меҳнат қонунчилигида кўзда тутилган чоралар кўрилишига сабаб бўлади.
Ўзининг касбий маҳоратини ошириш устида ишлашни хоҳламайдиган ёки бундай салоҳиятга эга бўлмаган ўқитувчи болаларимизга дарс бериши мумкин эмас, деб ҳисоблайман.
– Малака ошириш тизимига нодавлат таълим ташкилотларини жалб қилишдан кўзланган мақсад нима? Нодавлат ташкилот қайси маблағ ҳисобидан халқ таълими ходимларининг малакасини оширади?
– Янги тартибга кўра, халқ таълими ходимларини қайта тайёрлаш ва малакасини ошириш соҳасидаги давлат таълим муассасалари монополияси тугатилиб, нодавлат таълим ташкилотларининг мазкур жараёнларда иштирок этиш имконияти белгиланмоқда. Табиийки, нодавлат таълим муассасалари жалб этилиши соҳада соғлом рақобат муҳитини шакллантиради. Соғлом рақобат эса таълим сифати ошишига олиб келади.
Нодавлат таълим ташкилотларининг халқ таълими ходимлари малакасини ошириш бўйича харажатлари давлат бюджетининг мазкур соҳага ажратилган маблағлари ҳисобидан қопланади.
– Ўқитувчиларга малака оширишда онлайн тарзда дарс берадиган профессор-ўқитувчилар таркиби қандай бўлади? Фақат шакл ўзгариб, мазмун ўша-ўшалигича қолмайдими?
– Йўқ, мазмун ҳар ойда янгиланади. Малака ошириш курсларининг контентларини яратадиган профессор-ўқитувчилар тинимсиз ўз устида ишлаши, изланишлар олиб бориши ва ҳар ойда ўқув модуллари мазмунини янгилаши белгиланган. Профессор-ўқитувчилар яратилган янги ёки тингловчилар эҳтиёжидан келиб чиқиб такомиллаштирилган мавжуд ўқув модули, яъни янгиланган контент учунгина маош олади.
Замон талабига жавоб бера олмай қолган ўқув модуллари курс дастуридан чиқарилади, демак, уларнинг ўрнига янгиларини яратиш лозим бўлади. Мана шу доимий янгиланишларни амалга оширишга қодир бўлмаган профессор-ўқитувчи соҳада ишлай олмайди. Шунинг учун ҳам профессор-ўқитувчилар янги-янги ўқув модулларини яратиш, мавжудларини такомиллаштириш устида мунтазам ишлаб боради.
– Контентлар ўша олдинги модуллар бўйича яратиладими?
– Йўқ, янги ўқув модуллари халқ таълими ходимларининг касбий эҳтиёжларини ўрганиш асосида ишлаб чиқилади. Эҳтиёжлар кўлами эса ҳеч қачон камаймайди. Чунки, бир маррага эришган шахс кейинги маррани эгаллашга ҳаракат қилади. Демак, янги-янги ўқув модуллари яратилади ва мазкур жараён чексиз давом этади. Зеро, халқ таълими ходимларининг касбий ривожланиши узлуксиз ва уларнинг бутун касбий фаолияти мобайнида давом этади.
– Узлуксиз малака оширишда педагогларнинг таълим олиш жараёнлари қандай назорат қилинади?
– Узлуксиз малака оширишда педагогларнинг таълим олиш жараёнлари бошқарилиши мураккаб тизимни ташкил қилади. Қарийб 450 мингдан зиёд ходим ўз эҳтиёжларидан келиб чиқиб тузилган индивидуал касбий ривожланиш траекториялари бўйича малака ошириш ўқув модулларини танлайдилар ва уларни ўзлаштирадилар. Бир вақтнинг ўзида кимдир ўқув модулини энди бошлаган бўлса, кимдир уни ўқиётган ва яна кимдир мазкур ўқув модулини тугатаётган бўлади. Халқ таълими ходимларининг сони ва уларга тақдим этиладиган ўқув модулларининг миқдорини ҳисобга оладиган бўлсак, бундай элементлари кўп бўлган мураккаб тизимни бошқариш замонавий ахборот-коммуникация технологияларисиз мумкин эмаслигини тушуниб етамиз.
Шунинг учун ҳам узлуксиз малака оширишда педагогларнинг таълим олиш жараёнларини бошқариш махсус электрон платформа асосида автоматлаштирилади ва ушбу бошқариш жараёнларида инсон омили минималлаштирилади.
– Мақсад педагогнинг савиясини янада ошириш. Малака ошириш тизимида режалаштирилаётган ўзгаришларнинг натижалари қачон кўрина бошлайди?
– Янги – узлуксиз касбий ривожланиш тизимининг натижалари бир-икки йилдаёқ кўзга ташлана бошлайди ва бу, аввало, мактаб ўқитувчилари ва раҳбарларининг дунёқарашида, билими ва кўникмаларида акс этади. Ҳар 5 йилда бир марта унинг шахсий эҳтиёжлари ҳисобга олинмаган курс дастурларини ўзлаштиришга мажбур бўлган ходим, энди ўз хоҳиши ва эҳтиёжларидан келиб чиқиб курс мазмунини ўзи шакллантиради ва ўзлаштиради.
Шу тарзда ўз билим ва кўникмаларидаги мавжуд камчиликларни тузатган ва янгиликларни ўзлаштирган ўқитувчи, албатта, сифат жиҳатидан бир поғона кўтарилади. Демак, у дарс берадиган синфларда ҳам таълим сифати кўтарилади. Мазкур ўзгаришлар халқ таълими тизимининг барча ўқитувчи, мутахассис ва раҳбар ходимларига нисбатан амалга оширилишини ҳисобга оладиган бўлсак, ҳақиқатан ҳам, натижалар, тизим миқёсида, 1-2 йилда кўзга ташлана бошлайди.
1.
Анча йиллар олдин бир хизматдошим бўларди. У менга: “Нега доим онанг ҳақида мунгли ҳикоялар ёзасан, ўқиганни дилини оғритиб”, ранжигандай бўлувди, ўшанда.
-“Ўзимда бор бўлган барча яхши хислатларим учун онамдан ва фақат онамдан миннатдорман!. Чунки уларнинг бари онамники!”, дегандим унинг эътирозига ўзим ҳам эътироз билан жавоб бериб.
Ана шу воқеага ҳам кўп бўлди. Яқинда ўша собиқ хизматдошимни учратиб қолдим.
“Ўша пайтдаги гапим учун узр сўрайман”, деди мени ҳайрон қолдирганича. Кейин билсам яқинда унинг онаси ҳам...
2.
Балки ўша хизматдошимнинг эътирози сабаб бўлибми, охирги ўн йилдан буён онам ҳақида ҳеч нима ёзмабман. Лекин онам ҳар кун, ҳар соат, ҳар сонияда ҳаёлларимда мудом яшайди.
Бугун газетанинг байрам сонини нашрга тайёрлаб ўтирибман-у, яна онам ҳақида ёзишга шайланаман. Айтмоқчи, ёзмоқчи бўлган гапларим юрагимни сим-сим оғритаяптию барибир ёзолмайман. Фикримда аниқ-тиниқ айланиб юрган сўзларимни қоғозга тўкиш менга осон бўлмаяпти.
...О! Бу нарса оғирларнинг оғири, азобларнинг азоби эканини билсангиз эди. Ўн йилдан бери камида юз марта ёзишга чоғландим. Ҳар гал сарлавҳа қўяман, холос. У ҳам бўлса, кўз ёшларимга ғарқ бўлади: “Менинг онам дунёдаги жамики оналардан ҳам яхшироғи” дейман кўз ёшларим дарё бўлиб. Лекин, буларнинг бари жўнгина сўз туюлади, менга. Ўзимдан, ёзмоққа шайланган фикримдан кўнглим тўлмайди. Қани энди, онамга муносиб сўзни топа олсайдим?!
3.
Отам ҳам, онам ҳам ниҳоятда маърифатли инсонлар эди. Ғийбат, фисқу-фасод билан иши бўлмаган хонадонда тўрт ўғилу икки қиз вояга етдик. Уйимизда дастурхон йиғилмасди. Бизникига меҳмонлар, ёзги таътилда дам олишга келган шаҳарлик қариндош-уруғлар ва уларнинг болалари билан тўлиб-тошарди.
Ҳар куни саҳармардонлаб уйқудан уйғонган онам хамир қориб, сўнгра сут-товар фермасига ишга борардилар. Ҳали биз болалар уйқудан уйғонмасдан ишдан қайтиб, тандирдан нон узардилар. Ҳар куни эрталабки нонуштага қип-қизил бўлиб пишган иссиқ нонни дастурхонга қўярдилар. Онам ҳамма меҳмонларга беминнат хизмат қилардилар.
Отам борида хонадонимизни бало-қазо четлаб ўтган экан. Отам, сўнгра опам у дунёлик бўлишди. Кетма-кет келган жудолик онамга оғирлик қилди. Ўша пайтда биз учала фарзанд ҳали олийгоҳ талабаси эдик. Йиллар ўтди ҳаммамиз ҳам йўлимизни топиб кетдик.
4.
Ҳар куни эрталаб онам билан диллашаман: “Онажон, дуо қилинг ишга боряпман!”. Ҳар куни ишдан қайтаман онам билан тиллашаман: “Онажон, дуо қилинг фарзандларим соғ-саломат улғайишсин!”.
Буларнинг бари ҳаёлдан ўтган, юракдан кечган бир орзу эди холос! Негаки, мен онамдан 400 км. олисда эдим. У пайтларда телефонда гаплашишнинг ҳам имконияти бўлмаган пайтлар. Йилида бир марта кўришганимизга эса хурсанд бўлиб юраверибман.
Оҳ, дийдор насиб бўлган фараҳбахш кунларни эслаб ҳозир ҳам кўзларимни ёшини тия олмаяпман. Қанд-қурус, туршагу майизларни мендек меҳрсиз, шафқатсиз қизингиз учун сандиқнинг тубида сақлайсиз. Ўзингиз киймай яна сандиқ тубига матоларни ташлайсиз. Мен боришим билан қўлимга тутқазасизу: “Тезгина тикувчига бор” дейсиз.
5.
Вақт табиб, дейдилар. Дардларингга малҳам қўяди, унуттиради, дейдилар!
Вақт ўтди. 20 йил вақт ўтди. Қани менинг дардим эскиргани?! Қани менинг қалбимдаги яраларимга қўйилган малҳам?! Қани соғинчимнинг босилгани?!
6.
Онамни тушимда кўрдим. Оппоқ рўмоли, қоп-қора ўрилган сочлари бошига чамбарак қилиб ўралган. Ниҳоятда чиройли кўйлак кийган, қўлларида нимадир бор. Ўшани менга узатганча кулиб қараб турибдилар. Онам ўлмаган, онам тирик эканлар деган ҳаёлда шошилганча уларнинг ёнларига югурдим. “Сен қатламани яхши кўрардинг, болам. Ол, еб ол!” дермиш.
7.
Йиллар ўтаверди. Йиллар ақлимга ақл қўшаверди. Ақлим ошгани сайин андуҳим, армоним ортаверди.
-Тез-тез келиб тур, жоним болам,- дерди онам.
-Онажон, иш-ташвиш кўп, ташвишларимни камайтириб, болаларимни улғайтириб олайин, тез-тез келаман. Сиз билан бемалол ўтириб гаплашаман, -дердим.
-Мен боламни дейман, болам боласини. Болаларингни оёққа қўйганингда мени топиб билармикансан?
-Ундай деманг, онажон! Юрагимни оғритманг, ҳали отдайсиз-ку, -дебман.
Отлар ўлган бу дунёда оналар ўлмайдими? Онам ўлмайди, дебман!.
8.
Онам борида онам мени туққан ҳовлига юриб эмас, учиб борардим. Энди у ҳовлига, акамнинг ҳовлисига минг андиша билан бораман. Акамнинг, янгамнинг юзига, кўнгил кўйига истиҳола билан боқаман. Ҳар сафар борганимда яраларим янгиланиб, учирма бўлган уйимдан мунғайиб қайтаман. Онам бўлса, тез-тез бормасмидим?
Энди ўзим онаман, ўзим бувиман! Барибир онамни соғинаман. Ҳаёт синовларидан, турмуш машаққатларидан, ноҳақликлардан сиқилиб кетсам, бир юпанч истаб қоламан. Аммо, ҳеч кимга дардимни айтолмайман.
Ҳар қандай ҳасратимни малол олмай эшитган онажонимни қўмсаб қоламан. Ҳеч ким онадай беозор, ҳасратдош бўлолмабди, менга бу дунёда.
Сиз-чи, Сиз азиз ўқувчим! Бугун онангиз зиёратига бордингизми? Ҳеч бўлмаса қўнғироқлашиб қўйдингизми?
Бу ҳикояни мутолаа қилаётганларнинг муҳтарама волидалари дунё тургунича турсин. Байрамингиз муборак бўлсин, азиз ва қадрли онажонлар!
Сизларга чексиз эҳтиром ила муаллиф.
Райҳон ҚОДИРОВА, журналист.
“Шуҳрат” медали, “Ўзбекистон Конституциясига 25 йил” нишони соҳиби,
“Энг фаол журналист”, “Мустаҳкам оила – юрт таянчи”,
“Обод уйим” республика танловлари совриндори.
Қадим замонларда бир қирол сарой йўлига қоя тош қўйиб, ўзи
узоқроқдан кузата бошлабди.
Мамлакатнинг энг бой
тижоратчилари, карвонлари, сарой аъёнлари ўша тошни айланиб ўтиб, саройга киришибди. Ҳаттоки баъзилар баланд овозда қиролни қоралашибдии: "Халқдан шунча солиқ йиғиб оладию, ўзи йўлларга қараб ҳам қўймайди”.
Кунларнинг бирида қишлоқдан саройга мева олиб келаётган деҳқон йўлдаги тошни кўриб қолибди. Сўнг тўхтаб, бироз қийналиб бўлса хам тошни
йўл четига сура бошлабди. Тошни йўл четига чиқазиб, халтасини энди елкасига ортмоқчи бўлган экан, нарироқда, тошни ўрнида ётган кўзага кўзи тушиб қолибди. У кўзани очиб қараса, ичида тўла олтин эмиш. Кўзанинг энг устки қисмида :
"Бу олтинлар тошни олиб ташлаган одамга тегишли” - деган ёзув бўлиб, унга,
қирол муҳри урилган экан..
АЛҚИССА..Ҳамма шикоят
қилаётган қийинчиликларга
эътибор бермай, вазифани бажарган одам, албатта, ўз меҳнати самарасини кўради.
1-ҳикоя
Ҳайрат
У хотинининг қотилига сут ичирарди.
2-ҳикоя
Робия
Эй худойим яқинда туғиладиган укам ҳам қиз бўлишини хоҳлардим. ўшанда биз бувижоним билан яшардик
3-ҳикоя
Ҳайдовчи тамаки тутатди ва қанча ёқилғи қолганини билиш учун бензин бакига эгилди. марҳум атиги 23 ёшда эди
4-ҳикоя
Жонимга қасд қилиш учун ўзимни пастга ташладим. кейин фикримдан қайтдим.
5-ҳикоя
Тақдир
Вақтлар аро саёҳатчининг ҳаёли. Парол нима эдия.
6-ҳикоя
Эълон
Синиқ деразанингт сиртига ёзилганди. Янги оила қурганлар
7-ҳикоя
Таржимаи ҳол
Авваллари менинг менинг текис юзим бурма кўйлагим бор эди. ҳозир эса .... акси.
8-ҳикоя
Умид
.... Биз бошқа ҳеч қачон учрашмаймиз. Бошқа ҳеч қачон тўқнаш келмаймиз. бошқа ҳеч қачон кўзларимиз кўзларимизга тушмайди.... Кўришгунча...
9-ҳикоя
Ёлғизлик
Дунёдаги энг охирги инсон хонасида ўтирган эди. эшик тақиллаб қолди...
10-ҳикоя
Ётоқхона
Ётоқхонамиздан икки кишининг овози эшитиларди. Мен эшикни тақиллатдим.
11-ҳикоя
Гуноҳкор
Уҳақиқий гуноҳкор эди. Чунки 124 минг суворийдан ёлғиз угина урушдан ватанига соғ-омон қайтди.
12-ҳикоя
Оптимист
- Янги поябзал сотиб олганимда доимо битта қўшимча боғичга эга бўлишимни ўйлаб қувонаман. Умуман кийилмайдиган иккинчи пой ҳақида эса ўйламасликка уринаман
13-ҳикоя
6 сўзли ҳикоя
Сотилади. Чақалоқ туфличаси. Бирор марта кийилмаган.
14-ҳикоя
Масъулият
Етти боланинг кийимлари оғирлик қилиб узилган дор уйдан бош олиб кетаётган эркак оёқларини чалиштириб йиқитди.
15-ҳикоя
Қўрқув
- Энди ухла тойчоғим.
- Она шундай деб чироқни ўчирди.
- Ойи. Ўчирманг илтимос. Қоронғуликдан жуда қўрқаман - деди кўзлари ожиз болакай.
Ҳикоя қилинишича, бир куни Маҳатма Ганди юришни бошлаган поездга етиб олиш учун югуриб кетарди. Бир амаллаб поездга чиқиб олгач, тўсатдан унинг бир пой кавуши оёғидан тушиб кетди. Шу пайт Ганди иккинчи пой кавушни ҳам тезлик билан ечдию, ўйлаб ҳам ўтирмасдан нариги пой кавуши тушган жойга қарата отиб юборди. Унинг бу ишидан ҳайрон бўлган дўстлари: “нима учун бундай қилдингиз?”, деб сўрашди. Ганди жавоб бериб, деди: “кавушни топиб олган фақир киши, ҳар иккала пойини топишини ва улардан фойдаланишини хоҳладим. Чунки, бир пой кавуш унга фойда бермайди. Мен ҳам бир пой кавушдан фойдалана олмайман”.
Бу ҳақда Жаҳон олтин кенгашининг 9 март куни эълон қилинган ҳисоботида маълум қилинди.
Жаҳон олтин кенгаши маълумотларига кўра, дунё мамлакатларида олтин-валюта захиралари камайиб бораётган бир пайтда, Ўзбекистон ва Қозоғистон марказий банклари йил бошидан буён захираларини сезиларли даражада оширган. Ўзбекистон кўрсаткичи +8,1 тоннани, Қозоғистонники эса +2,8 тоннани ташкил этган.
Туркия (-17,2 тонна) ва Россия (-3,1 тонна) марказий банклари эса йирик олтин сотувчилар сифатида қайд этилган.
Маълумот ўрнида, Жаҳон олтин кенгаши халқаро олтин бозорида содир бўлаётган жараёнлар тўғрисида мустақил баҳо ва прогнозларни тақдим этувчи нуфузли тузилма ҳисобланади.
Ўзбекистонда 1999 йил 1 июлдан 2021 йил 1 мартга қадар 457 минг нафардан ортиқ аёлга 54 ёшдан имтиёзли асосларда ёшга доир пенсия тайинланган. Бу ҳақда Пенсия жамғармаси матбуот хизмати хабар берди.
Шундан 1999 йилда 4960 нафар, 2000 йилда 10 125 нафар, 2001 йилда 10 857 нафар, 2002 йилда 10 201 нафар, 2003 йилда 11 497 нафар, 2004 йилда 12 955 нафар, 2005 йилда 14 062 нафар, 2006 йилда 14 832 нафар, 2007 йилда 14 867 нафар, 2008 йилда 16 774 нафар, 2009 йилда 18 736 нафар, 2010 йилда 22 305 нафар, 2011 йилда 18 866 нафар, 2012 йилда 20 059 нафар, 2013 йилда 19 354 нафар, 2014 йилда 22 163 нафар, 2015 йилда 31 554 нафар, 2016 йилда 33 485 нафар, 2017 йилда 34 507 нафар, 2018 йилда 36 702 нафар, 2019 йилда 37 320 нафар, 2020 йилда 35 584 нафар ва 2021 йил январь—февраль ойларида 5261 нафар аёлга 54 ёшдан имтиёзли асосларда ёшга доир пенсия тайинланган.
Қайд этилишича, дунё ва МДҲ давлатларининг пенсия қонунчилигида аёлларга 54 ёшдан имтиёзли асосларда ёшга доир пенсия тайинлаш назарда тутилмаган.
2020 йилда Ўзбекистон ҳудудлари бўйича энг кўп никоҳ ҳолатлари Фарғона вилоятига тўғри келган (34 066та). Бу ҳақда Статқўм хабар берди.
Давлат статистика қўмитаси сўнгги 10 йилликда қайд этилган никоҳлар сонини ҳам очиқлади:
- 2010 йил – 292 286та;
- 2011 йил –287 793та;
- 2012 йил – 299 048та;
- 2013 йил – 304 859та;
- 2014 йил – 296 055та;
- 2015 йил – 287 582та;
- 2016 йил – 275 048та;
- 2017 йил – 306 197та;
- 2018 йил – 311 379та;
- 2019 йил – 310 899та;
- 2020 йил – 296 750та.
2020 йилда республиканинг шаҳар аҳолиси орасида 141 474та ва қишлоқ аҳолиси орасида 155 276та никоҳ ҳолати қайд этилган.
Туман ҳокими С.Хамроевнинг 8 март – Халқаро хотин-қизлар байрами муносабати билан туман хотин-қизларига йўллаган табриги
Ассалому алайкум азиз онахонлар, опа-сингиллар!
Дилбар қизлар!
Аввало, сизларни, сизларнинг тимсолингизда барча онахонларимиз, опа-сингилларимиз, дилбар қизларимизни латофат ва гўзаллик байрами 8 март — Халқаро хотин-қизлар куни билан туманимиз фаоллари, кенг жамоатчилик номидан самимий муборакбод этаман!
Аёлнинг нафосати ва назокати, вафо ва садоқати, ақл-заковати ва фидойилиги асрлар мобайнида ер юзида ҳаёт давомийлиги ва абадийлигига асос бўлиб келади. Шу боис ҳам дунёдаги энг буюк санъат асарлари, қўшиқ ва қасидалар, меъморий обидалар аёллар шаънига бағишлангандир.
Оила ва жамият устуни, ҳаётимизнинг файзи ва кўрки бўлган хотин-қизларни эъзозлаш, уларга ҳурмат ва эҳтиром кўрсатиш халқимиз учун азал-азалдан буюк қадрият бўлиб келган ва шундай бўлиб қолади. Чунки сизлар билан ҳаётимиз гўзал ва мазмунли, хонадонларимиз обод ва нурафшондир.
Азиз ва муҳтарама опа-сингиллар!
Ватанимиз тараққиётида, оила ва жамият ҳаётида хотин-қизлар муҳим ўрин ва мавқега эга. Аёлларимиз мамлакатимизнинг ижтимоий-иқтисодий ва сиёсий ҳаётидаги барча соҳаларда хусусан, давлат бошқаруви ва вакиллик органларида, ишлаб чиқариш, тадбиркорлик, фермерлик, соғлиқни сақлаш, таълим, маърифат, маданият ва бошқа соҳаларда самарали меҳнат қилишмоқда.
Ҳеч кимга сир эмас, аёл зоти ҳақида, унинг қандай тенгсиз латофат ва нафосат соҳибаси, эзгулик ва фидойилик рамзи, хонадонларимизнинг файзу фариштаси экани ҳақида тарихимизда улуғ мутафаккирлар, шоир ва алломалар ўлмас сатрлар битганлар.
Бу ҳақда гапирганда, аввало, буюк шоир, аллома Мир Алишер Навоий ҳазратларининг "Жаннат оналарнинг оёғи остидадир" деган ҳикматли сўзларини яна бир бор эслаймиз ва меҳрибон, муқаддас Она сиймоси олдида барчамиз бош эгиб таъзим қиламиз.
Ҳурматли Президентимиз Шавкат Миромонивич Мирзиёевнинг: "Сиз, ҳурматли аёлларимиз ўзингизнинг оналик меҳрингиз, ҳаётий билим ва тажрибангиз билан фарзандларимизни турли хавф-хатарлардан асрашда, уларни мустаҳкам иродали, маънавий-интеллектуал жиҳатдан етук, жонажон Ватанимизга садоқатли инсонлар этиб тарбиялашда бундан буён ҳам куч-ғайратингизни аямайсиз, деб ишонаман. Айниқса, қиз болаларни ҳаётга тайёрлаш, уларни замонавий билимлар, касб-ҳунарларга ўргатишда биз аввало сизларга суянамиз" деган сўзлари ҳар жиҳатдан ибратлидир.
Қадрли опа-сингиллар!
Юртимизда хотин-қизларни ҳар томонлама қўллаб-қувватлаш, оналик ва болаликни муҳофаза қилиш, оила мустаҳкамлигини таъминлаш давлат сиёсати даражасида эканлиги билан ҳар қанча фахрлансак арзийди.
Ҳурматли Президентимиз томонидан: "Олий маълумотли бўлишни истаган, қобилияти, билими бор, лекин тақдир тақозоси билан орзусига эриша олмаган хотин-қизларни рағбатлантириш тизими жорий қилинади. Яъни, ота-онасининг биридан айрилган муҳтож қизлар, боқувчиси йўқ ёлғиз аёлларнинг шартнома тўлови ҳокимлик ва олий ўқув юрти ҳисобидан қоплаб берилади, – дея таъкидланди.
Бунда ҳар бир вилоят ҳокими маҳаллий бюджет ҳисобидан 100 нафар, ҳар бир олийгоҳ эса 30-50 нафардан хотин-қизларимизнинг ўқув контракт́ини тўлаб беришга масъул бўлади. Шунингдек, йил якунига қадар қарийб, 9 миллион хотин-қизларни чуқурлаштирилган тиббий кўрикдан ўтказишни ҳамда касаллик аниқланганларни соғломлаштириш чоралари кўрилади. Мамлакатимизда боқувчисини йўқотган 37 минг нафар, ногиронлиги бўлган 26 минг нафар ва ўзгалар парваришига муҳтож хотин-қизларга бир марталик моддий ёрдам ажратилади.
Жумладан, Учқудуқ туманида ҳам хотин-қизларларни ҳар томонлама қўллаб-қувватлаш, оилалар мустаҳкамлигига эътибор бериш, уларни касб-ҳунарга ўқитиш, бандлигини таъминлаш ишларига алоҳида эътибор қаратилмоқда.
Айтиш жоизки, йил бошидан буён 138 нафар хотин-қизлар доимий иш билан таъминланган. Туман маркази ва энг олис ҳудудларида ўнлаб гўзаллик салонлари, тикувчилик цехлари ташкил этилди. Уларда 53 нафар хотин-қизлар бандлиги таъминланди.
“Ўзбекистон Республикасининг хотин-қизлар ва эркаклар учун тенг ҳуқуқ ҳамда имкониятлар кафолатлари тўғрисида”ги Қонунининг қабул қилиниши, хотин-қизларнинг ижтимоий ҳаётдаги фаоллигини оширишга, оилада ва жамиятда гендер тенглигини таъминлашга қаратилгани билан ҳам аҳамиятлидир.
Дарҳақиқат, ватанимиз тараққиётида, оила ва жамият ҳаётида хотин-қизлар муҳим ўрин ва мавқега эга. Бугунги кунда туманимизнинг иқтисодиётида жами иш билан банд аҳолининг 48 фоизини хотин-қизлар ташкил этаётгани, Халқ депутатлари туман Кенгашига сайланган 25 нафар депутатнинг 10 нафари ёки 40% аёллардан иборат эканлиги, 80 тадан ортиқ корхона-ташкилотларнинг қарийб 50 фоизида аёллар раҳбарлик лавозимини эгаллаётгани улар барча соҳаларда самарали меҳнат қилаётганидан далолатдир.
Яна бир муҳим жиҳат, “Мўътабар аёл” кўкрак нишонига Учқудуқ туман касб-ҳунар мактаби рус тили фани ўқитувчиси Камолова Мубина Бахшуллаевнанинг муносиб кўрилгани барча учқудуқлик опа-сингилларимизни беҳад қувонтирди.
Мубина Бахшуллаевнани юксак эътироф билан самимий муборакбод этамиз!
Ҳурматли онахонлар, опа-сингиллар, мунис қизлар!
Баҳорнинг илк байрами муносабати билан туманимизнинг дилбар, фидойи ва меҳрибон хотин-қизларига шуни алоҳида таъкидламоқчиманки, Сиз ҳар жабҳада илғор, ташаббускор, ибратлисиз.
Барчангизни яна бир бор Халқаро хотин-қизлар байрами билан чин қалбимдан табриклайман. Сизларга оилавий хотиржамлик, хонадонларингизга тинчлик, файзу барака тилайман.
Доимо яқинларингиз, халқимиз, Ватанимизнинг юксак меҳри ва ардоғида бўлиш ҳаммангизга насиб этсин! Ҳамиша соғ-саломат бўлинг, азиз аёллар!
Эътиборларингиз учун рахмат!
Аёлини асраган эл қудратли, онасини эъзозлаган фарзанднинг толеи баланд бўлади. Зеро, дунёдаги жамики буюк зотлар, жаҳонгиру фотихлар, оқилу донолар она бағрида ўсиб-улғайишган. Шу боис ҳам аёлни азалдан муқаддас билиб, унга ҳурмат-иззат кўрсатилган. Аёл шаънига қанчадан-қанча қасидалар, шеъру достонлар битилган.
Бугун ҳам юртимиз аёллари давлатимиз ва жамиятимизнинг ардоғида, эътиборида. Оналик ва болаликни муҳофаза қилиш, опа-сингилларимизнинг оғирини янада енгиллаштириш, уларнинг қобилият ва имкониятларини рўёбга чиқариш, лўнда қилиб айтганда, аёллик бахтини таъминлаш бўйича кенг кўламли ишлар изчил давом эттирилмоқда.
Куни кеча давлатимиз раҳбари раислигида хотин-қизларнинг муаммоларини ҳал қилиш ва уларни ижтимоий қўллаб-қувватлаш масалалари муҳокамаси юзасидан ўтказилган видеоселектор йиғилиши фикримизнинг яққол тасдиғидир.
Унда опа-сингилларимизни ҳар томонлама қўллаб-қувватлаш, иқтидор ва қобилиятларини рўёбга чиқариш, аёлларни иш билан таъминлаш, уларга тиббий ва психологик ёрдам қамровини кенгайтириш, оилавий ажралишларнинг олдини олиш чора-тадбирлари муҳокама қилинди. Мутасаддилар олдига кечиктириб бўлмайдиган муҳим вазифалар қўйилди.
Жумладан, туман хотин-қизлари муаммоларини аниқлаш яшаш тарзини ўрганиш мақсадида барча хонадонларда хатлов ўтказилди. “Аёллар дафтари” шакллантирилиб, 188 нафар хотин-қизлар рўйхатга олинди. 9 та тоифага ажратилган ҳолда ишлар тизимли олиб борилиши натижасида 97 нафар аёлнинг муаммолари бартараф этилди.
Шунингдек, оилавий ажримларнинг олдини олиш, ёшларни оилавий ҳаётга тайёрлаш мақсадида ўқув машғулотлари йўлга қўйилган бўлиб, 30 нафар жуфтлик ўқув курсини тугатди. Уларга сертификатлар берилди.
Ажрим ёқасига келиб қолган 15 та оила яраштирилиб, оилалар тикланди.
2018 йилдан буён ҳар йили 6 нафардан уй-жойга муҳтож хотин-қизларга жамғарма томонидан бошланғич нархи тўлаб берилмоқда. Жорий йилда ҳам 6 нафар аёлларимизга ушбу имконият тақдим қилинмоқда.
Аёлларни тадбиркорликка кенг жалб этиш, ҳунар ва касбга йўналтириш мақсадида “Аёллар дафтари”га киритилган 16 нафар опа-сингилларимизга 499 млн. 500 минг сўм миқдорида имтиёзли кредитлар ажратилди. Пировардида 56 нафар учқудуқлик ишсиз аёллар бандлиги таъминланди.
Биргина мисол, бугун туманнинг Қулқудуқ, Узунқудуқ овул фуқаролар йиғинида ҳамда Кокпатас маҳалла фуқаролар йиғинлари қошида чевархоналар фаолияти йўлга қўйилди.
Туман ҳокимлиги ҳомийлигида ушбу янгидан фаолият бошлаётган тикувхоналарнинг ҳар бирига 3 тадан жами 9 та тикиш машинаси берилди. Яна қўшимча 12 та иш ўрни яратилди.
-Уйда тикувчилик билан шуғулланардим, бугун маҳалламиз қошида тикувхона иш бошлади. Бу ерда 3 нафар чевар опа-сингилларимиз билан буюртмаларни тез ва сифатли қилиб бажариб беришимиз мумкин. Қолаверса, байрам арафасида фойдаланишга берилган тикувхона ва тикиш машиналари бизга катта байрам совғаси бўлди, - дейди Жамила Сидиқова.
Ҳа, мамлакатимизни ривожлантиришнинг янги босқичида хотин-қизларнинг бахту иқболи очилди. Аёлларимиз чинаккамига эъзозу ҳурмат кўрди, қадр топди. Бугун тиниб-тинчимас аёлларимиз – депутат, раҳбар, тадбиркор, врач, ўқитувчи, жаҳон чемпиони, оила таянчи ва баркамол авлоднинг улуғ онасидир.
Гулбаҳор АЛЛАНОВА,
туман ҳокимининг хотин-қизлар
масалалари бўйича маслаҳатчиси.
More...
Дарҳақиқат, аёл азалдан меҳр-шафқат ва садоқат тимсоли бўлиб келган. Аёл деганда кўз ўнгимизда аввало, улуғ ва табаррук она сиймоси гавдаланади.
Табиат уйғониб, баҳорнинг илиқ насимлари эсаётган шу кунларда мамлакатимизда 8 март - Халқаро хотин-қизлар байрами кенг миқёсда нишонланмоқда.
Ана шундай тадбирлардан бири “Учқудуқ” маданият уйида “Баҳор соғинчи!” мавзусида бўлиб ўтди. Унда фаол ва фидойи, ҳар жабҳада барчага ўрнак бўлаётган хотин-қизлар иштирок этди.
Дастлаб, байрамни очиб бериш ҳамда табрик учун сўз навбати туман ҳокими Соли Хамроевга берилди. Бир гуруҳ фаол хотин-қизлар туман ҳокимининг фахрий ёрлиғи ҳамда эсдалик совғалари билан тақдирланди.
Шунингдек, байрам тадбирида Шимолий кон бошқармаси директори Яркин Шакаров сўзга чиқиб, гўзаллик ва нафосат айёми 8 март байрами билан барча аёлларни қизғин муборакбод этди. Корхона тасарруфида меҳнат қилаётган фаол ва фидойи хотин-қизлар маъмурият томонидан фахрий ёрлиқ билан тақдирландилар.
Туман ҳокимлиги томонидан эълон қилинган “Менинг онам – менинг қаҳрамоним” мавзусида ўтказилган ижодий ишлар онлайн танлови ғолиб ва совриндорлари ҳам туман ҳокимининг ташаккурномаси ва эсдалик совғалари билан мукофотланди.
“Баҳор соғинчи” мавзусида ўтказилган маънавий-маърифий тадбирда “Учқудуқ” маданият уйи ҳамда 10-сонли Болалар мусиқа ва санъат мактаби бадиий жамоалари томонидан ижро этилган куй-қўшиқ ва рақслар даврага кўтаринкилик улашди.
Учқудуқ туман ҳокимлиги ахборот хизмати.
Давлатимиз раҳбари ташаббуси билан ҳаётга изчил татбиқ этилаётган “Обод қишлоқ” дастури бугун чекка-чекка ҳудудлардаги аҳоли пунктларида барпо этилаётган янгиланган уй-жойлар, таълим муассасалари, дам олиш масканларию қатор хизмат кўрсатиш шохобчаларининг янгича қиёфасида ўзининг ёрқин ифодасини топмоқда.
Дастур доирасидаги ишларни Учқудуқ тумани мисолида айтадиган бўлсак, ободлик энг чекка овулларгача етиб бормоқда. Энг биринчи, Жузқудуқ овули, ундан кейин Қулқудуқ, Мингбулоқ, Узунқудуқ, Йўлчилар ва Шалхар овулларида “Обод қишлоқ” дастури амалга оширилди.
Жорий йилда туман марказидан 230 км олисда жойлашган Кокаяз ҳамда 140 км масофадаги Бузаубай овуллари дастурга киритилганлиги ҳақидаги хабарни мазкур овуллар аҳолиси хушнудлик билан қаршиладилар.
Туман ҳокимининг саноатни ривожлантириш, капитал қурилиш, коммуникациялар ва коммунал хўжалик масалалари бўйича ўринбосари О.Рамазановнинг билдиришича, Бузаубай овулида дастур асосида 15-умумий ўрта таълим мактаби, мактабгача таълим ташкилоти, ҳамда 1,2 км узунликдаги ички йўлларда капитал қурилиш ва таъмирлаш ишлари олиб борилиши кўзда тутилган. Қишлоқ врачлик пункти янгидан бунёд этилади.
Бугун туман ҳокими С.Хамроев, сектор раҳбарлари, 50 нафардан ортиқ корхона-ташкилот мутасаддилари ва вакилларидан иборат гуруҳ Бузаубай овулида бўлишди. Ташрифдан мақсад овул аҳолисини “Обод қишлоқ” давлат дастур доирасида амалга оширилиши режалаштирилаётган ишлар кўлами билан яқиндан таништириш ҳамда ободонлаштириш ишларига ҳисса қўшишдан иборат бўлди.
Икки кунга мўлжалланган ишлар яъни овул кўчалари, ижтимоий объектлар ва аҳоли хонадонларида ободонлаштириш ишлари олиб борилиб, уйлар дарахтлар оқланади, краска қилинади. Кўчалар тартибга келтирилади.
Туман тиббиёт бирлашмаси врачлари томонидан овулда истиқомат қилувчи 38 та аҳолиси тўлиқ тиббий кўрикдан ўтказилади. Муҳтожларга дори-дармонлар берилади.
Мухтасар айтганда, “Обод қишлоқ” давлат дастури доирасидаги амалий ишлар энг чекка ҳудуд Бузаубай овулида ҳам олиб борилади. Бу эса овулга кўркамлик ва ободлик, аҳоли яшаш тарзига бўлса қулайликни инъом этади.
Учқудуқ туман ҳокимлиги ахборот хизмати.
Зулфияхоним–вафо ва садоқат тимсоли. Ўзбек халқи буюк сиймо ижодига ҳурмат ва эҳтиром билан қарайди. Биринчи март-Зулфияхоним таваллуди қалбларга баҳорий кайфият бахш этади. Биринчи Президентимиз И.А. Каримов томонидан шоира номи билан аталувчи Давлат мукофотининг таъсис этилиши ёш истеъдодларни кашф этишда жуда катта аҳамиятга эга бўлди. Анъанавий тарзда ҳар йили иқтидорли – истеъдодли, ижодкор қизларнинг бир гуруҳи Зулфияхоним руҳини шод этиб, кўксиларига фахр ва ифтихор нишонини тақиб халқимиз қаршисига чиққанида ўзбек қизи,ўзбек аёли эканлигимиздан ғурурланиб кетаман. Мана бу йил ҳам танловнинг туман ва вилоят босқичлари зўр қувонч ва ҳаяжонда ўтди. Фан, таълим,адабиёт, санъат,маданият ва спорт йўналишларида иштирок этган қизлар Учқудуқ заминининг энг чақноқ юлдузлари, республика ва халқаро танлов,турнирлар ғолибларидир.
Мактабимизда фаолият юритилаётган “Зулфияхоним издошлари” клубининг энг асосий вазифаси ҳар соҳада фидоий, иқтидорли-истеъдодли қизларимизнинг фаолиятини ёритиб бориш, уларни рағбатлантиришдан иборат. 2021йил совриндорларини саралаш учун ўтказилган танловда бизнинг 10-умумий ўрта таълим мактабимиздан 9-“Д” синф ўқувчиси Жўрабоева Дилшода Шуҳрат қизи спорт йўналиши бўйича фаол иштирок этиб, вилоят босқичида қатнашиш бахтига муяссар бўлди.
Мана уйғониш, янгиланиш фасли баҳор ҳам яқинлашиб қолди. Бутун борлиқда ажиб гўзаллик, тароват. Баҳорнинг илк куниданоқ қалблар куйга, шеърга ошно бўлди. Зулфияхоним Исроилова таваллуди кўнгилларга баҳорий ифорни бахш этади. Бизнинг мактаб жамоаси бу кунни ўзгача кайфиятда қарши оладилар.
Шоира таваллудига бағишлаб, 16феврал куни туманимизда “Зулфияхоним қизлари ” тўгараги фаолиятини ривожлантириш мақсадида тўгарак аъзолари иштирокида кўрик-танлов ташкил этилди. “Зулфияхоним қизлари-обод юрт маликалари” деб номланган ушбу тадбирда 6 нафардан иштирокчилардан ташкил топган жамоалар 3 шарт асосида беллашдилар. Тадбирда 10-мактабнинг “Бинафша” гуруҳи фаол иштирок эти , 1-ўринни қўлга киритди.
Учқудуқ туман 10-мактаб
ММИБ директор ўринбосари
Г. Тўхтаева
UzAuto Motors компаниясида ишлаб чиқарилаётган барча автомобиллар нархини пасайтириш режалаштирилган. Бу ҳақда UzAuto Motors компанияси бош директори вазифасини бажарувчи Рустам Ражабов маълум қилди.
«Барча ишлаб чиқарилаётган автомобилларнинг таннархини пасайтириш устида ишланмоқда», – деди Рустам Ражаб
Мухбирнинг айнан қайси турдаги машиналар ва неча фоизга нархлар пасайтирилиши ҳақидаги саволига UzAuto Motors компанияси бош директори «Ўтган 2020 йилда нархларни қанчага пайсайтирган бўлсак, бу йил ҳам ундан кам бўлмаган миқдорда нархлар пасайтирилади», — дея жавоб берди.
Эслатиб ўтамиз, UzAuto Motors 9 март куни ўзи ишлаб чиқараётган (йиғаётган) енгил автомобиллар нархини модель ва модификацияга қараб 3 фоиздан 21 фоизгача оширган эди. Ўшанда «Ўзавтосаноат» компанияси раиси Шавкат Умурзоқов «Қаерда эски нархларни сақлаб қолиш имкони бор бўлган бўлса биз уларни сақлаб қолдик. Компания шунчаки фойда кўришни истаганида нархлар 3—20 фоизга эмас, балки 40 ва ундан кўпроқ фоизга ошарди», дея енгил автомобилларнинг нархи ошганига муносабат билдирганди.
Монополияга қарши курашиш қўмитаси томонидан UzAutoMotors АЖда автомобиллар таннархи шаклланиши ва нарх қўлланилиши борасида ўтказилган текширув натижасида қонун бузилиши аломатлари аниқланди. Лекин компания буни тан олмаган. Ҳолат юзасидан 2020 йилнинг июль ойида UzAuto Motors’га нисбатан иш қўзғатганди. Қўмитанинг 2020 йил 19 август куни ўтказилган йиғилишида махсус комиссия томонидан ўтказилган текширувлар компания автомобиль нархларини асоссиз оширганини тасдиқлаган. Унга кўра, автомобиллар нархи 3 миллион сўмдан 19 миллион сўмгача асоссиз оширилгани //daryo.uz/k/2020/08/19/ozbekistonda-avtomobillar-narxlari-3-mln-somdan-19-mln-somgacha-tushirilishi-mumkin/?utm_source=@daryo" style="outline: 0px; box-sizing: border-box; background-color: transparent; transition: all 0.2s ease 0s; color: rgb(0, 112, 224); text-decoration: none;">аниқланган. Қўмита нархларнинг асоссиз оширилган қисмларини бекор қилиб, автомобилларни камайтирилган нархларда сотиш бўйича кўрсатма берган. UzAuto Motors эса бунга «автомобиллар нархи асосли ва ҳозир нархни пасайтириш имконсиз» дея жавоб қайтарган эди.
Мазкур ўрганиш натижалари омма учун эълон қилингач, UzAuto Motors Монополияга қарши курашиш қўмитаси қошидаги махсус комиссия қабул қилган қарор устидан судга шикоят қилишини билдирганди ва кейинроқ компания Тошкент шаҳар маъмурий судига шикоят қилгани маълум бўлганди.
UzAuto Motors ва Монополияга қарши курашиш қўмитаси ўртасидаги суд жараёни 2 октябрь куни бошланган, 9 октябрда ўтказилган суд мажлисида UzAuto Motors товарлар нархини шакллантириш махфий ҳужжатларга асосланганини билдирган ва суд 16 октябрдаги мажлисда ишни ёпиқ тартибда кўришни бошлаганди.
23 октябрда бўлиб ўтган суд мажлисида UzAuto Motors четдан олиб келинган бутловчи эҳтиёт қисмларнинг нархи ошиши, хорижий валюта курси ошиши таннархларнинг шакллантиришида таъсир қилишини таъкидлаб, Монополияга қарши курашиш қўмитаси бу ҳолатни ҳисобга олмаганини билдирган. Бунга жавобан қўмита вакиллари текшириш давомида бир неча маротаба ҳужжатлар тақдим этиш сўралганида компания томонидан тегишли ҳужжатлар ўз вақтида тақдим этилмагани, текшириш муддати якунланишига кам вақт қолгани сабабли умумий ҳисоб-китоблар танлов асосида ўрганиб чиқилганини маълум қилган.
Тошкент шаҳар маъмурий судининг 2020 йил 30 октябрдаги ҳал қилув қарорига асосан аризачи UzAuto Motors’нинг жавобгар Монополияга қарши курашиш қўмитасига нисбатан иш бўйича 2020 йил 19 августдаги қарорини ҳақиқий эмас деб топиш ҳақидаги шикоят аризаси қаноатлантирилди. Монополияга қарши курашиш қўмитаси 18 ноябрь куни UzAuto Motors иши бўйича Тошкент шаҳар маъмурий суди қарори устидан аппеляция шикоятини киритганди. Аммо шикоят қаноатлантирилмаган.
Истеъмолчилар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш федерацияси UzAutoMotors’нинг автомашиналар нархини оширганини кескин қоралаб чиққан. Шавкат Мирзиёев ҳам автомобиллар нархи оширилганини танқид қилиб, аввало халқнинг сотиб олувчанлик қобилиятини мустаҳкамлаш кераклигини таъкидлаганди.
Бундан аввал Ўзбекистонда Spark, Nexia, Cobalt ва Lacetti хариди учун шартнома бериш 3 мартдан қайта тикланиши, Ўзбекистонда Chevrolet Onix 9—12 минг доллар атрофида сотилиши кутилаётгани ҳамда UzAuto Motors Lacetti’нинг янги Redline моделини ишлаб чиқаришни бошлагани ҳақида хабар берилган эди.
