Ish joylarida tazyiq va zoʻravonliklarni aniqlash, ularni sodir etgan shaxslarga tegishli choralar qoʻllash, jabrlangan shaxslarni ijtimoiy va huquqiy himoya qilish boʻyicha huquqiy asoslar mavjud emasligi, tabiiyki, bu koʻzda tutilgan salbiy holatlarning oldini olishga ham toʻsqinlik qiladi.
Shundan kelib chiqib, Oliy Majlis Qonunchilik palatasida “Oʻzbekiston Respublikasining Mehnat kodeksiga oʻzgartirish va qoʻshimchalar kiritish toʻgʻrisida”gi qonun loyihasi muhokama qilindi.
Taʼkidlanganidek, endilikda fuqaro muhofazasiga qaratilgan «mehnat huquqlarining tengligi, mehnat va mashgʻulotlar sohasida kamsitish, tazyiq va zoʻravonlikni taqiqlash» prinsipi oʻzgartirilishi taklif etilyapti. Shuningdek, kamsitish sifatida baholanadigan holatlar roʻyxatiga «terisining rangi, oilaviy ahvoli, siyosiy qarashlari» bilan bogʻliq holatlar ham kiritilmoqda.
Mehnat jarayonida boshqa xodimga nisbatan tazyiq va zoʻravonlik sodir etgan yoki tahdid qilgan xodimni ish beruvchi tashabbusi bilan boshqa ishga oʻtkazish va mehnat shartnomasini bekor qilish amaliyoti qoʻllanilishi belgilanmoqda.
Shuningdek, loyihada ishlayotgan erkaklar farzandli boʻlganda, turmush oʻrtogʻiga yordam berish va boshqa farzandlariga qarab turishi uchun qisqa muddatli taʼtilga chiqishi bilan bogʻliq meʼyorlar taklif etilmoqda. Shu kunga qadar milliy qonunchiligimizda bunday taʼtil nazarda tutilmagan edi. Shu sababli erkaklar kasbiy va oilaviy majburiyatlarini uygʻun tarzda amalga oshirishga qiynalgan yoki oʻz hisobidan taʼtil olishga majbur boʻlgan. Bu esa oilaning iqtisodiy holatiga salbiy taʼsir qiladi.
Loyihaga koʻra, yangi farzand koʻrgan otalarning turmush oʻrtogʻiga yordam berishi uning iqtisodiy ahvoliga taʼsir qilmaydi. Yaʼni, ota ixtiyoriy ravishda oʻz arizasi bilan belgilangan muddatlarga taʼtil olishi va ish haqini oʻrtacha oylik miqdorida saqlab qolishi mumkin.