Ўзбекистон Республикаси Президентининг “2021 йил
24 августдаги ПҚ–5230-сон қарори ҳамда Вазирлар Маҳкамасининг “Маҳаллий ижроия ҳокимияти органлари раҳбарлари ўринбосарларининг функционал вазифалари ҳамда фаолиятининг энг муҳим самарадорлик кўрсаткичлари тўғрисидаги намунавий низомларни тасдиқлаш ҳақида” 2021 йил 28 августдаги 548-сон қарорларига мувофиқ туман ҳокимининг ёшлар сиёсати, ижтимоий ривожлантириш ва маънавий-маърифий ишлар бўйича ўринбосарининг 2022 йилдаги фаолияти давомида амалга оширган ишлар қуйидагилардан иборат.
Ўтган 2022 йилда ижтимоий комплекс корхона, ташкилот ва муассасалар томонидан йил бошида белгилаб берилган режа ва кўрсаткичларга эришиш бўйича бир қатор ишлар амалга оширилди.
Ижтимоий соҳа инфратузилмасини яхшилаш мақсадида 2022 йилда обод қишлоқ дастури доирасида жами 3 та объектларда, жумладан 2 та мактабгача таълим ташкилоти 14-, 15-боғчалар, 1 та 7-сонли мактаб, ва бошқа ижтимоий соҳа муассасаларида қурилиш, таъмирлаш ишлари амалга оширилиб, ушбу мақсадларга 10,504 млрд сўмдан ортиқ маблағлар йўналтирилди.

   Кўрсаткичларга тўхталиб ўтсам:
МТМ йўналишида.
Туман бўйича 3-7 ёшдаги болаларнинг 92,0 фоиз (вилоятда 3-ўрин), мактабгача тайёрлов тизими билан 6 ёшли болалар эса, 100 фоиз (вилоятда 3-ўрин)га мактабгача таълим ташкилотига қамраб олинди.
2022 йилда туманда 1 та оилавий нодавлат мактабгача таълим ташкилотлари ташкил этилиб, қувватлар 3785 тага етказилди.

   Xалқ таълими йўналишида
Умумтаълим мактабларининг олий маълумотли педагог кадрлар билан таъминланганлик даражаси 95 % фоизга етказилди.
Туман халқ таълими тизимида 5 та муҳим ташаббус доирасида маданият ва санъат, жисмоний тарбия ва спорт, ахборот-коммуникация технологиялари ва китобхонлик тўгаракларига 8947 нафар (102 %) ўқувчилар жалб этилди.
Учқудуқ туман халқ таълими тизимида 5 та муҳим ташаббус доирасида ахборот - коммуникация технологиялари тўғаракларига 786 нафар ўқувчилар жалб этилди.
Ички локал тармоқ инфратузилмаси яратилган ва Wifi қурилмалари ўрнатилган умумтаълим мактаблари сони 19 тага ошиб, мактабларимиз тўлиқ интернет алоқаси билан таъминланди.
Бугунги кунда таълим тизимида олиб борилган изчил ислоҳотлар натижасида умумтаълим мактабларининг барчаси (19 та) компьютер ускуналари билан таъминланди ҳамда оптик толали тез Интернет 100 фоизга етказилди.
Шу билан бирга 2020 йил Давлат дастурига киритилган Жанубий Корея давлатининг “Эхимбанк” маблағлари ҳисобидан тумандаги умумтаълим мактаблари 11 тўплам (143дона), 2022 йилда эса 1 тўплам (16 дона) замонавий компьютер техника воситалари билан таъминланди, бундан ташқари 2022 йилда Оpеn бюджет маблағлари ҳисобидан 5 та мактаб замонавий жиҳозлар билан таъминланди.
Шуни мамнуният билан айтиш мумкинки, жорий йилда туманимиз таълим сифати бўйича республикада саккизинчи ўринда қайд этилди.

   Соғлиқни сақлаш йўналишида
Ўтган 2022 йилда соғлиқни сақлаш соҳасида ҳам барча чора-тадбирлар аҳоли саломатлигини асраш ҳамда касалликларга қарши профилактик тадбирларга қаратилди. Тизимга жорий йилда ушбу мақсадлар учун 27 млрд. 531 млн сўм, ҳамда дори-дармон таъминоти учун 916 млн сўм маблағлар ажратилди.
Аҳолида мавжуд касалликлар ва уларни келтириб чиқарувчи хавф омилларини аниқлаш мақсадида 22 та тиббий бригадалар ташкилаштирилди. даражасига кўра 2- хавф гуруҳи бўйича нафар, 3-хавф гуруҳига кирувчи 2391 нафар, 4-хавф гуруҳига кирувчи 274 нафар фуқароларимиз ўртасида скрининг текширувлари ўтказилиб, лозим даражада режали стационар шароитда даволаниш билан ҳам қамраб олинди. Учқудуқ туманда 3 та янги МТП ташкил этилиб, олис ва чекка ҳудудлардаги оилавий шифокорлар пунктларига “Қишлоқ шифокори” дастури доирасида 1 нафар шифокорлар ишга қабул қилинди. Туманда хусусий тиббиёт ташкилотлари сони 8 тага етказилди.
Учқудуқ туман тиббиёт бирлашмаси томонидан 2022 йилда 3 та юқори технологияли операцияга мухтож беморлар вилоят ва республика даражасида даволанди.
Спорт йўналишида
Ўтган йил давомида спорт соҳасида ҳам қатор самарали ишлар олиб борилди. Жумладан, мазкур соҳада:
- Спортнинг юриш ва югуриш, мини-футбол, велоспорт, бадминтон, стритбол ва “Wоркоут” турларини оммалаштириш мақсадида 2 та “Wоркоут” спорт майдончалари янгидан барпо этилди.
-Фуқароларни мунтазам спорт билан шуғулланиши йўлга қўйилиб, уларни спорт билан қамраб олиш даражаси 32 фоизга етказилди. 20 нафар имконияти чекланган ва ногиронлиги бўлган шахслар спортга жалб қилинди.
- юриш ва велоспит йўлаклари ҳам 2022-йилда барпо этиди.
-беш ташаббус олимпиадасининг вилоят ва Республика босқичида тумандаги маҳаллалардаги яшовчилардан
1-босқич Республикада фахрли 3-ўринни спортнинг шашка туридан Бобоқандова Феруза,
2-босқич Республикада фахрли 2-ўринни спортнинг Стритбол туридан “Айтим” МФЙ ёшларига, спортнинг шашка туридан фахрли 1-ўринни Очилова Вазиралар эгаллашди.
Спортнинг Жиу-житсу туридан Ўзбекистон чемпионатида 20 нафар, Пауерлифтинг туридан 5 нафар, Ашихара карате-до туридан 9 нафар спортчиларимиз фахрли 1-2-3-ўринларни эгаллади.
Спортнинг Ашихара карате-до тури бўйича тренер-ўқитувчи Абдирайимов Ғиёс Мустафоевичнинг 27 нафар шогиртлари Осиё чемпионати фахрли 1-2-3-ўринларни қўлга киритган.
Ўзбекистон терма жамоаси таркибида Учқудуқ туман спорт мактаби
29 нафар спортчи асосий ва захира таркибига киритилди.
Ушбу ўқув йили давомида 90 нафар ўқувчи-спортчилар Спорт усталигига номзодликни қўлга киритди.
2022-ўқув йили давомида Ўзбекистон кубоги ва чемпионатларида спортнинг Самбо, Паурелифтинг, Жиу-житсу, Белбоғли кураш, Пауерлифтинг, Ашихара карате турларидан жами 75 нафар спортчилар фахрли 1-2-3-ўринларни қўлга киритди.
2022-ўқув йили давомида Вилоят чемпионатларида спортнинг Стол тенниси, Бадиий гимнастика, эркин кураш, Бокс Самбо, Пара паурелифтинг, Белбоғли кураш, Ашихара карате турларидан жами 226 нафар спортчилар фахрли 1-2-3-ўринларни қўлга киритди.
2022-йил давомида спортчиларимизнинг 2 нафари Навоий Олимпиа ва Паролимпия коллежининг Стол тенниси ва Таеквондо бўлимларида таҳсил олмоқда.
Ашихара карате-до спорт тури бўйича тренер-ўқитувчи Абдирайимов Ғиёс Мустафоевич Олий тоифали тренерининг шогирдлари қуйидаги натижаларни эгаллаган.
1. Жўрабоева Дилшода Шухрат қизи 10 карра Ўзбекистон чемпиони, 2 карра Жаҳон чемпионатида муносиб иштирок этган, 5 карра Осиё чемпионлигини қўлга киритган. “Зулфия” номидаги Давлат мукофотига номзод.
2.Рахматуллаева Шахризода Рахим қизи 8 карра Ўзбекистон чемпиони, 1 карра Жаҳон, 5 карра Осиё чемпионлигини қўлга киритган. “Зулфия” номидаги Давлат мукофотига номзод.
Самбо спорт тури бўйича тренер-ўқитувчи Умаров Ҳаётжон Юсуф ўғли ҳамда шогирди Абдурашидова Моҳинур ўз вазн тоифасида Ўзбекистон кубоги ва чемпионатларида муносиб иштирок этиб Спорт усталигини қўлга киритган.

   Ёшлар йўналишида
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2022 йил 19 январдаги
ПҚ-92-сон Қарори асосида Навоий вилоятидаги ҳар бир маҳаллада ёшлар етакчиси фаолиятини самарали ташкил этиш ва ёшлар билан ишлаш бўйича амалга оширилган ишларни кунлик мувофиқлаштириб бориш тизими йўлга қўйилди. Қарорга мувофиқ вилоятдаги жами 14 та маҳаллаларда Ёшлар етакчиси лавозими жорий этилган.
Ёшлар етакчисининг асосий вазифаси этиб, вилоятдаги14-30 ёшдаги ёшларни хатловдан ўтказиш, ва “Ёшлар баланси”ни шакллантириш, хатловда аниқланган муаммоларини ҳал этиш ҳамда 5 босқичли яъни
маҳалла – сектор – туман – вилоят - республика миқёсидаги 15 та йўналишни ўз ичига олган “Беш ташаббус олимпиадаси”га ёшлар кенг жалб этиш белгиланган.
Шунингдек, ҳар бир маҳаллада намунали тадбирлар ташкил этилиб, “Ёшларнинг бўш вақти – етакчининг иш вақти” тамойили асосида маҳаллаларда 6 та йўналишда ҳар куни тадбир ва лойиҳалар, танлов ва мусобақалар ўтказилиши тизимли йўлга қўйилган.
2022 йилда ёшлар жамғармасида 1,639 млрд сўм маблағ ишлатилган. 2022 йил йил давомида 342 нафар ёшлар “Ёшлар дафтари”га киритилган бўлиб, 342 нафар ёшларга турли йўналишларда ёрдам кўрсатилган. Жумладан: 2 нафар ёшларга кредит олишда амалий ёрдам кўрсатилган. 37 нафар ёшларга бандлиги таъминланишида амалий ёрдам кўрсатилган. 58 нафар ёшларга ўзини-ўзи банд қилиши учун субсидия асосида асбоб-ускуналар олиб берилган, 121 нафар ёшларга олий ва профессионал таълим тўлов шартнома маблағлари тўлаб берилди, 52 нафар ёшлар сафарбарлик чақирув резерви ҳизмати харажатлари тўлиқ субсидия асосида тўлаб берилди, 26 нафар ёшларга “Келажак касблари” лойиҳаси доирасида замонавий касбларга ўқиш курслари ҳаражатлари тўлаб берилди, 4 нафар ёшга ҳайдовчилик гувоҳномасига ўқиш харажатларининг 75% қоплаб берилди. 7 нафар ёшларга бирмарталик моддий ёрдам маблағлари тўлаб берилган. Шунингдек 21 нафар ёшларга бошқа йўналишларда амалий ёрдамлар кўрсатилган.

Беш ташаббус олимпиадаси доирасида эришилган натижалар:
2022 йил Беш ташаббус олимпиадаси 1-мавсумида 14 та йўналишда спорт ва маданий тадбирлар ташкил этилган 7 мингдан ортиқ 7 ёшдан
30 ёшгача бўлган ёшлар қамраб олинган. Шундан ёшларимиз спортнинг шашка тури бўйича мусобақасида 16-22 ёш тоифаси (Бобоқандова Феруза) вилоят босқичида 1-ўрин Республика босқичида 2-ўринни қўлга киритди. Шахмат мусобақасида Бобоқандова Марғуба вилоят босқичида 1-ўринни қўлга киритди. Республика босқичида иштирок етиб 10 млн сўм пул мукофоти билан тақдирланди. Воркаут мусобақасида 27-30 ёш тоифасида Дўстлик МФЙдан вилоят босқичидан 1-ўринни қўлга киритди. Республика босқичида фаол иштирок етди.
Беш ташаббус олимпиадаси 2- мавсумида 14 та йўналишда спорт
ва маданий тадбирлар ташкил этилган 9 мингдан ортиқ 7 ёшдан 30 ёшгача бўлган ёшлар қамраб олинган. Шундан ёшларимиз спортнинг стол тенниси мусобақасида 22-26 ёш тоифада Навоий МФЙдан (Амиров Мансур) вилоят босқичида 1-ўринни қўлга киритди. Республика босқичида фаол иштирок этган. Айтим МФЙдан 16-21 ёш тоифада (Турсунова Барчиной) шашка мусобақасида вилоят босқичида 1-ўринни қўлга киритиб, Республика босқичида фаол иштирок этган. Худди шу шашка мусобақасида 27-30 ёш тоифада Абай МФЙдан (Аминова Вазира) вилоят босқичида 3-ўринни эгаллаб, Республика босқичида 1-ўринни эгаллади. Стритбол мусобақасида 16-21 ёш тоифасида Айтим МФЙдан Республика босқичида 2-ўринни эгаллади. 27-30 ёш тоифада Абай МФЙдан вилоят босқичида 1-ўринни эгаллаб Республика босқичида фаол иштирок этди.

Нурладин МУРАТОВ,
туман ҳокимининг ёшлар сиёсати,
ижтимоий ривожлантириш ва
маънавий-маърифий ишлар бўйича ўринбосари.