2022 йил 1 январдан бошлаб юридик шахслар томонидан кўчмас мулкни ижарага бериш (олиш) ёки текин фойдаланиш шартномалари давлат солиқ хизмати органларида ҳисобга қўйилади. Бунда жисмоний ва юридик шахслар томонидан кўчмас мулкни ижарага бериш ёки текин фойдаланиш шартномаларини давлат солиқ хизмати органларининг электрон тизимларида ҳисобга қўйиш масофадан туриб фақат электрон шаклда амалга оширилади.
Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2021 йил 22 сентябрдаги 595-сон қарори билан тасдиқланган Низомга асосан 2022 йил 1 январдан бошлаб солиқ тўловчилар ўз кўчмас мулкига эга бўлмай туриб ижарага олинган ёки текин фойдаланилаётган кўчмас мулки бўлмаганда солиқ хавфининг юқори даражасига эга солиқ тўловчилар гуруҳига кириши белгиланган.
Низомнинг 31-бандига асосан солиқ хавфи даражаси юқори бўлган солиқ тўловчиларнинг қўшилган қиймат солиғи гувоҳномаси амал қилишини тўхтатиб турилиши назарда тутилган.
Ўзбекистон Республикаси Давлат солиқ қўмитаси томонидан кўчмас мулк ижара шартномаларини давлат солиқ хизмати органларида ҳисобга қўйиш интерактив хизмати E ijara дастури тест режимида синовдан ўтказилмоқда.
Хўжалик юритувчи субъектлар томонидан ўз кўчмас мулкига эга бўлмаган ҳолда ижарага олган объект бўйича ижара шартномаси давлат солиқ хизмати органларининг ijara.soliq.uz электрон тизимида ҳисобга қўйилади.
Қўшилган қиймат солиғи гувоҳномаси амал қилиши тўхтатиб турилишини олдини олиш мақсадида муддати кейинги йиллар учун амал қиладиган яъни аввал тузилган ва 2021 йил декабрь ойида тузиладиган кўчмас мулкни ижарага бериш ёки текин фойдаланиш шартномаларини 2022 йил 1 январгача;
- 2022 йил 1 январдан тузиладиган ижара шартномаларини эса шартнома имзолангандан кейин давлат солиқ хизмати органларининг ijara.soliq.uz электрон тизимида ҳисобга қўйилиши лозим бўлади.
Қўшилган қиймат солиғи фақатгина белгиланган тартибда солиқ органларида махсус рўйхатдан ўтган ва фаол гувоҳномага эга бўлган етказиб берувчилар томонидан тақдим этилган ҳисобварақ-фактуралар асосида ҳақиқатда олинган товар (хизмат)лар бўйича ҳисобга олиниши мумкин.
Давлат солиқ ҳизмати органида ҳисобга қўйилмаган шартномалар асосида ижарага олинган ёки текин фойдаланилаётган кўчмас мулк объектларида сақланаётган товар-моддий захиралар қолдиқлари саноқдан (инвентаризациядан) ўтказилмайди ҳамда солиқ солиш мақсадларида солиқ тўловчининг омборида мавжуд эмас деб баҳоланади.
Улуғбек САНАЕВ,
Учқудуқ туман Давлат солиқ инспекцияси
жисмоний шахсларга хизмат кўрсатиш
бўлими катта инспектори.
